17-mavzu. Global biznesda axborot tizimi

17.2-jadval. Asosiy biznes funksiyalari funksiyaning maqsadi

Funksiya	Xususiyati
Sotish va marketing	Tashkilotning mahsulotlari va xizmatlarini sotish
Tayyorlash va ishlab chiqarish	Mahsulotlarni ishlab chiqarish va xizmatlarni ko‘rsatish
Moliya va buxgalteriya hisobi	Tashkilotning moliyaviy aktivlarini boshqarish va tashkilotning moliyaviy qaydlarini yuritish
Xodimlar bilan ishlash	Tashkilotning mehnat resurslarini jalb etish, rivojlantirish va saqlash; xodimlar to‘g‘risida qaydlarni yuritish

Tashkilot madaniyatining qismlari doimo uning axborot tizimida mujassamlashtirilganini ko‘rish mumkin. Misol uchun, UPS kompaniyasining ustivor maqsadi mijozlarga xizmat ko‘rsatish bo‘lib, uni kompaniyaning tashkiliy madaniyatining bir qirrasi sifatida kompaniyaning paketlarni yo‘nalishini kuzatish tizimlarida kuzatish mumkin. Keyingi bo‘limda ushbu tizimni batafsilroq tavsiflaymiz. Tashkilotdagi turli bo‘g‘inlar va ixtisosliklar turli manfaalatlar va qarashlarni vujudga keltiradi. Bunday qarashlar ko‘pincha kompaniyani boshqarish usullari hamda resurslar va mukofotlarni taqsimlash usullari borasida bir-biriga zid bo‘ladi. Ziddiyat tashkiliy siyosatning asosini tashkil qiladi. Axborot tizimlari barcha tashkilotlarning tabiiy qismi bo‘lmish turfa xil qarashlar, ziddiyatlar, murosa va kelishuvlarning ushbu qozonidan kelib chiqadi.

3-bobda tashkilotlarning ushbu xususiyatlari va ularning axborot tizimlarini rivojlanishidagi tutgan o‘rnini batafsilroq ko‘rib chiqamiz.

Boshqaruv

Boshqaruvning vazifasi tashkilotlarga to‘qnash keladigan ko‘pgina vaziyatlarni asoslash, qarorlar qabul qilish va tashkilish muaamolarni hal qilish yuzasidan chora-tadbirlar rejasini shakllantirishdan iborat. Boshqaruvchi menejerlar atrof-muhitdagi biznes murakkabliklarini his qiladilar; ular ushbu murakkabliklarga javoban tashkiliy strategiyani o‘rnatadilar; va ishni muvofiqlashtirish va muvaffaqiyatga erishi uchun insoniy va moliyaviy resurslarni taqsimlaydilar. Bu jarayonda ular mas’uliyatli yetakchilikni amalga oshirishlari lozim. Mazkur kitobda tavsiflangan biznes axborot tizimlari real dunyodagi boshqaruvchilarning umidlari, orzulari va haqqoniyligini aks ettiradi.

Lekin boshqaruvchilar amaldagi boshqaruvdan ko‘ra ko‘proq ishshlarni bajarishi lozim. Ular, shuningdek, yangi mahsulot va xizmatlarini yaratishlari, va hatto tashkilotni vaqti-vaqti bilan qaytadan yaratishlari lozim. Boshqaruv mas’uliyatining asosiy qismi yangi bilimlar va ma’lumotlar ta’sirida yaratuvchilik ishidan tashkil topgandir. Axborot texnologiyasi boshqaruvchilarga yangi ma’sulot va xizmatlarni ishlab chiqishlari va yetkazib berishlari, hamda o‘z tashkilotlarini qaytadan tuzishlarida qudratli ahamiyatga ega bo‘lishi mumkin.