|
22
Июнь
17
BIOLOGIYA FANINI O’QITISHDA PISA XALQARO DASTURIDAN
FOYDALANISHNING SAMARADORLIGI
Olimov G’ayratjon Yoqubovich
Namangan viloyati, Chust tumani
45-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi
Biologiya fani o’qituvchisi
+99897 593-99-91
Annotatsiya: Bugungi. kunda. ta’lim. sohasi. vakillari. orasida. zamonaviy. baholash. usullari,.
PISA,.TIMSS.kabi.tushunchalar.qo’llanib.kelinmoqda..O’zbekiston.Respublikasi.baholashning.
zamonaviy.usulini.tanlar.ekan,.avvalo.bu.tushunchani.yaxshiroq.tushunib.yetish.lozim..Chunki,.
o’qituvchilar.bu.zamonaviy.baholash.usulining.asl.mohiyatini.tushunib.yetgani.yo’q..Ayrimlar.
PISA. rasmli. test. deb. tushungan. bo’lsa,. ayrim. pedagoglar. PISA. darajali. test. deb. bilishmoqda..
PISA.nima?.O’qituvchi.va.o’quvchilar.uchun.buning.qanday.ahamiyati.bor?.O’zbekistonda.bu.
qachondan.qo’llaniladi?.Bu.haqida.qaysi.qonuniy.manbalar.mavjud?.Shu.kabi.savollar.barcha.
o’qituvchilarni.qiziqtirib.kelmoqda.
Kalit so’zlar: PISA,.TIMSS,.Singapur,.Yaponiya,.kontekst,.kongnitiv,.anabioz
Maktabda.olingan.bilim.insonning.kelgusi.hayot.yo’lini.belgilaydi..Ko’pchilik.bilimni.baho.
bilan. o’lchaydi..Ammo. baho. bilimni. belgilovchi. aniq. mezon. emas.. U. o’quvchilarni. faollikka.
undovchi,.rag’batlantiruvchi.vosita,.xolos..Har.bir.o’qituvchining.o’z.ish.usuli,.baholash.metodi.
bor..Qaysidir.o’qituvchi.uchun.baho.bu-rag’bat.yoki.o’quvchini.45.daqiqa.darsda.ushlab.turish.
vositasi..Shundanmi,.bir.sinfdan.ikkinchi.sinfga.o’tgan.bolaning.bahosida.keskin.o’zgarish.yaqqol.
namoyon.bo’ladi..Yana,.pedogoglar.orasida.bahoni.nisbatan.yuqoriroq.qo’yuvchi.yoki.o’quvchining.
bilim.darajasi.talabga.javob.bersa.ham.“5”.ni.tejaydiganlari.bor..Bu.usul.qanchalik.to’g’ri.ekanligi.
esa. doimo. bahsga. sabab. bo’ladi.. O’quvchining. bilim. va. malakasini. umumiy. ravishda. tahlil.
qilish.mamlakatdagi.ta’lim.sifatini.darajasini.belgilaydi..Shu.maqsadda.o’quv.yili.davomida.har.
bir. ta’lim. muassasasida. ichki. va. tashqi. monitoring. o’tkazib. boriladi.. Uning. natijalariga. ko’ra,.
eng.namunali.maktablar.ketma-ketligi,.o’qituvchilar.salohiyati.va.o’quvchilarning.o’zlashtirish.
darajasi. aniqlanadi.. Bu. jarayon. ta’lim. taraqqiyotini. belgilovchi. muhim. mezon. bo’lganligi.
uchun Xalq ta’limi vazirligi tashabbusi bilan umumiy o’rta ta’lim maktabi o’quvchi bilimlarini
baholash.bo’yicha.xalqaro.dasturlarni.amaliyotga.joriy.etish.maqsadida.ilk.qadamlar.tashlandi..
Bu. borada. O’zbekiston. Respublikasi. Prezidentining. 2018-yil. 5-sentabrdagi. “Xalq. ta’limini.
boshqarish. tizimini. takomillashtirish. bo’yicha. qo’shimcha. chora-tadbirlar. to’g’risida”gi. PF-
5538. sonli. Farmoni. va. “O’zbekiston. Respublikasi. Xalq. ta’limini. 2030-yilgacha. rivojlantirish.
konsepsiyasini.tasdiqlash.to’g’risidagi”.PF-5712.sonli.Farmoni.e’lon.qilindi..Farmonga.asosan,.
o’quvchilar.bilimini.Xalqaro.talablarga.yetkazish,.unga.mosligini.o’rganib.borish.maqsadida.PISA.
(Programme.for.International.Student.Assesment),.TIMSS.(Trends.in.Mathematics.and.Science.
Study).kabi.baholash.dasturlarini.keng.qo’llash.rejalashtirilmoqda..PISA.–.o‘quvchilarni.ta’limiy.
yutuqlarini.baholash.xalqaro.dasturi.va.PIRLS.–.matnni.o‘qish.va.tushunish.darajasini.aniqlovchi.
xalqaro.tadqiqot..PISA-15.yoshli.o’quvchilarning.savodxonligi.va.kompetensiyasini.baholovchi.
xalqaro.dastur.bo’lib,.Xalqaro.Iqtisodiy.hamkorlik.va.rivojlantirish.tashkiloti.tomonidan.3.yilda.bir.
marta.o’tkaziladi..Unda.o’quvchilarning.bilim.sifati.o’qish,.matematika.va.tabiiy.fanlar.bo’yicha.
monitoring.qilinadi.va.1000.ballik.tizimda.baholanadi..Bu.tadqiqotlarning.natijasi.dunyo.bo’yicha.
katta.qiziqish.bilan.kuzatib.borilmoqda..Shu.bois.yildan-yilga.uning.ahamiyati.va.qamrovi.oshib.
bormoqda.. Dasturning. asosiy. maqsadi. o’quvchilarning. maktabda. olgan. bilimini. emas,. balki.
olgan.malaka,.bilim.va.ko’nikmalarini.hayotda.qo’llay.olishini.bilish.va.natijani.tahlil.qila.olish,.
vaziyatdan.chiqib.keta.olishini.va.mavjud.vaziyatga.baho.berishni.bilishini.tekshirishdan.iboratdir..
PISA-dasturi.o’quvchilarning.katta.hayotga.tayyorgarlik.darajalarini.motivatsiyalash,.ishontirish.
va. olgan. bilimlarini. mustahkamlashga. asos. bo’lib. xizmat. qiluvchi. dastur. hisoblanadi.. 2000-
2015 yillar oralig’ida o’tkazilgan tadqiqot natijalari bo’yicha bugungi kunda Sharqiy Osiyoda-
176
Do'stlaringiz bilan baham: |
