16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

3
Июнь
17
KOREYANING IKKIGA BO‘LINISHI
Jumayev Shahboz Shavkat o‘g‘li
BuxDU tarix va madaniy me’ros fakulteti 1-kurs magistranti
[e-mail] 
Rashidov Oybek
Ilmiy rahbar: BuxDu t. f. f. d (PhD), dotsent 
Annotatsiya:
 
mazkur. maqolada. siz. hozirgi. Koreya. davlatining. Ikkinchi. jahon. urushigacha.
bo‘lgan. davrdaYaponiya. tomonidan. mustamlakaga. aylantirilishi. va. keyinchalik. qanday. qilib.
ikkiga. bo‘lingani. va. bunga. nimalar. sabab. bo‘lganini. bilishingiz. mumkin.. Qolaversa. bo‘linish.
davridan.to.bugunga.qadar.bu.ikki.davlatning.iqtisodiy.va.siyosiy.ahvoli.haqida.ham.ma’lumot.
berilgan..
Kalit so‘zlar: 
Koreya.yarim.oroli,.Yaponiya,.38-parallel,.“koreys.to‘lqini”,.“armiya.ustunligi”,.
kaneban,.koreys.madaniyati
Koreya. tarixiga. nazar. tashlaydiganbo‘lsak,. Buyuk. davlatlar. o‘rtasida. egallanishi. mumkin.
bo‘lgan.tabiiy.maydonga.aylangan..Dastavval,.Yaponiya.bosqiniga.uchrashi.natijasida.mamlakatda.
isyonlar,.boshqinchilarga.qarshi.kurash.uzoq.davom.etgan..1909-yil.yozidan.1910-yilning.yoziga.
qadar. Yaponiya. Koreyani. bosib. olishga. qaratilgan. qator. tadbirlarini. amalga. oshirdi.. Koreys.
sudi.tarqatib.yuborildi,.ularning.o‘rnini.yapon.sudlari.egalladi,.politsiyaga.nisbatan.ham.xuddi.
shunday.usul.qo‘llanildi..Koreyaga.ko‘chib.o‘tgan.yaponlarning.soni.keskin.ko‘paydi..1908-yilda.
12.mingdan.1910-yil.oxirlarigacha.210.ming.nafarga.yetdi
1
..Albatta,.mustamlakahukumatningm
aqsadikoreyslarningo‘zliginianglashinitugatishdaniboratbo‘lgan..Koreyslaro‘ztarixivaona.tillarini.
unutishga. majbur. qilindi.. Koreys. teatrlari,. muzeylari. yopib. qo‘yildi,. milliy. bayramlar,. raqslar,.
musiqa,.milliy.kiyim.kiyish,.koreys.tilidagi.adabiyotlarni.chop.etish.taqiqlandi..Koreys.tarixi.va.
geografiyasiga.oid.yuz.minglab.kitoblar.yoqib.yuborildi..Shuningdek,.koreys.tili,.adabiyoti.va.
o‘tmishdagi.milliy.qahramonlar.biografiyasi.mavjud.bo‘lgan.kitoblar.taqiqlandi..Koreya.bosqini.
va.mustamlakachilik.zulmi.milliy-ozodlik.harakatining.turli.xil.shakllarini.keltirib.chiqardi..
Mustamlakachilik.urushlari. Ikkinchi. jahon. urushidan. so‘ng. ham. davom. etdi.. Ikkinchi. Jahon.
urushi. oxirida. Yaponiya. tomonidan. Koreyaning. bosib. olinishi. natijasida. Koreya. yarim. oroli.
38-parallel.bo‘ylab.ikkiga.bo‘lingan
2
..Harbiy.to‘qnashuv.natijasida.Janubiy.Koreyada.AQSh.harbiy.
kuchlari.kapitalistik.partiya.ostida,.Shimoliy.Koreyada.Sovet.Ittifoqi.harbiy.kuchlari.kommunistik.
partiya. ostida. birlashtiriladi.Shimoliy. Koreya. Kim. Il. Sung. tomonidan,. Janubiy. Koreya. esa.
Syngman.Rhee.tomonidan.boshqarilgan..1950-yil.25-iyunda.Shimoliy.Koreya.Janubiy.Koreyaga.
hujum.qiladi..Urushning.dastlabki.bosqichida.Shimol.armiyasi.Seulni.shiddat.bilan.bosib.oladi..
Pusan. hududidan. tashqari. butun. Janubiy. Koreya. egallanadi.Prezident. Truman. Kommunizmni.
butun.Koreya.bo‘ylab.tarqalishini.xohlamagandi,.bu.voqeadan.so‘ng.Janubiy.Koreya.yordam.talab.
qiladi.va.AQSH.bu.masalada.BMTga.mujaat.qiladi..AQSH,.Buyuk.Britaniya,.Yangi.Zelandiya,.
Avstraliya,.Kanada,.Hindiston,.Janubiy.Afrika.mamlakatlari.o‘z.harbiy.kuchlarini.General.Makarta.
boshchiligida. yordam. yuborishadi.Ayni. shu. paytda. BMT. harbiy. kuchiga. qarshi. Xitoy. urushga.
kirib. kelishi. ularning. harbiy. kuchlarini. 38-parallelga. chekinishga. majbur. etadi.. Front. chizig‘i.
ushbu. parallel. rayonlarida. barqarorlashdi,. harbiy. harakatlar. esa. navbatma-navbat. hujumkorlik.
va.himoyaviy.xarakter.kab.etdi..1951-yil.iyul.oyida.muzokaralar.boshlanib.ketadi.,.boshida.bu.
muzokaralar. samara. bera. boshlaydi. biroq. urush. yana. ikki. yil. davom. etadi.. 1953-yil. 27. iyulda.
Koreya.ikkiga.ajratilgan.holda.qolishiga.kelishiladi
3
..Bu.urush.millionlab.kishilar.hayotiga.zomin.
bo‘ldi..Mamlakat.iqtisodi.vayron.bo‘ldi:.taxminan.80.foiz.sanoat.va.transport.infrastrukturasi,.50.
foiz.atrofidagi.turar.joy.fondi.vayron.bo‘ldi..Ustiga-ustak,.ushbu.millatning.yanada.parchalanishiga,.
o‘zaro. dushmanlik. va. ishonchsizlikka. olib. keldi.Bu. urushdan. so‘ng. Janubiy. Koreyadagi. ahvol.
boshqacha.edi..60-yillarda.asosiy.e’tibor.yuqori.malakali.ishchilar,.murakkab.texnologiya.va.ko‘p.
1
. Valeriy.Xan-“Koreya.tarixi”.--.Toshkent.-2013.
2
. The.Origins.of.Korean.War-in.Seoul.Journal.of.Corean.Studies-.June.2011.
3
. What.caused.the.Korean.War-Korean.Civil.War

---

26