16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
Июнь
17
KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI BOLALARGA HUSNIXAT O‘RGATISHNING 
AHAMIYATI
Yusupova Gulnoza Furqatjon qizi
Farg‘ona viloyati Yozyavon tumani 
16- maktab o‘qituvchisi
[phone]
[e-mail]
Annotatsiya: 
ushbu maqolada maktab yoshidagi bolalarga husnixat o‘rgatishning ahamiyati 
va. uning. maqsadi,. vzaifalari. haqida. fikrlar. ifodalangam. bo‘lib,. o‘quvchilarni. o‘qitishda. qo‘l.
keladigan.usullar.haqidadir.
Kalit so‘zlar: 
husnixat,.savodxonlik,.boshlang‘ich.ta’lim,.tarixiy.yozuv.
Husnixat.savodxonlikning.asosi.hisoblamadi..O‘zbek.yozuvi.tarixiga.nazar.tashlasak,.yozuv.
ijtimoiy-.madaniy.hayotda.alohida.ahamiyatga.ega.bo‘lganligini.ko‘rishimiz.lozim..Buyuk.o‘zbek.
shoiri Alisher Navoiy davridan 20-asr boshlarigacha husnixat bilan shug‘ullanib, xattotlikda 
beqiyos.iqtidorga.ega.bo‘lgan.ko‘plab.ijodkorlarni.bilamiz..Misol.uchun,.shermuhammad.Munis.
husnixat bo‘yicha yo‘l- yo‘riqlar beruvchi “ Savodi ta’lim” risolasini, Navoiyning “Mezonul- 
avzon”.nomli.ilmiy,.tarixiy.asarlarni.go‘zal.husnixat.bilan.ko‘chirgan.
Tarixiy yozuv an’analarini davom ettirgan husnixatimiz bugungi kunda ham o‘z nafosatini 
yo‘qotmagan.holda.yosh.avlod.savodxonligini.oshirishga.xizmat.qilib.kelmoqda..umumiy.o‘rta.
ta’limning.boshlang‘ich.sinflaridayoq.husnixat.mashqiga.e’tibor.qaratiladi..Ta’lim.tizimi.dasturida.
1-. 2-. sinflar. uchun. alohida-. alohida. husnixat. talablari. qayd. etilgan.. 2-. sinf. dasturida. husnixat.
uchun.32.soat.ajratilgan.bo‘lib,.chiziqli.daftarlarda.tez.takrorlanadigan.unsurli.harflarni.yozishga.
va. ikki. harfni. bir-. biriga. tutashtirishga. doir. tayyorgarlik. mashqlari. o‘tkazish,. unsurli. harflarni.
guruhlash, ularni tutashtiruv unsurlariga ahamiyat berib, ayrim yozuv qoidalariga amal qilish 
zarurl8gi. uqtirilganda,. uni. aynan. keltirish. maqsadga. muvofiqdir.. ular. quyidagilardan. iborat:.
Daftarning.past.tomonidagi.burchagini.ko‘krak.o‘rtasining.qarshisiga.tog‘rilab.qo‘yish;
1..Tog‘ri,.aniq.va.chiroyli.yozuvni.o‘rganish;
2..Daftarni.toza.tutish.yoki.partaga.qo‘yish;
3..Qo‘llarni.to‘g‘ri.tutish;
4..Daftarni.chap.qo‘l.bilan.ushlab.turib.yozish;
5..Boshni.sal.pasga.egib,.to‘g‘ri.o‘tirish;
6..Har.bir.harfni.to‘g‘ri.tutashtirishga.rioya.qilish.va.bo‘gin,.so‘zlarni.aniq.yozishga.xarakat.
qilish;
7..shoshmasdan.yozish;
8..Har.bir.mashqni.3-.4marta.takrorlab.yozish.
Husnixat qoidalarini o‘qituvchi sekin- astalik bilan o‘quvchilar ongida shakllantirib borishi, 
ularni. majburlamasdan,. ularni. darsga. qiziqtirib. uqtirish. maqsadga. muvofiq. bo‘ladi.. Husnixat.
savodxonlikka bog‘liq ekanligi o‘quv darsida alohida ko‘rsatilgan bo‘lib, 2- sinf o‘quvchilari yio 
davomida.imlosi.qiyin.bo‘lgan.so‘zlarning.talaffuzi.va.yozilishini.bilishi.zarurligi.qayd.etilgan..
Husnixatning.ilm.va.savod.bilan.uzviyligi.hamfa.uyg‘unligi.uning.ma’rifiy.ahamiyat.kasb.etishidan.
dalolat.beradi..Ta’lim.jarayonida.ayniqsa,.husnixat.o‘rgatish.davomida.o‘qituvchidan.juda.katta.
mahorat.talab.etiladi..O‘qituvchi.e’tiborli.bo‘lishi,.o‘quvchilarni.tushunishi.lozim..sababi,.bolalar.
turli. xil. bo‘ladi.. O‘qituvchilar. dars. davomida. innovatsion. texnologiyalar. orqali. o‘quvchilarni.
qiziqtirishi,.balki.turli.qo‘l.mashqlari.qildirishi.mumkin..chunki,.yozuv.paytida.qo‘l.mashqlari.
katta.ahamiyatga.egadir.
Mavzu davomida shuni ta’kidlab o‘tish darkorki, husnixat darslari o‘quvchilarning kelajagiga 
bo‘lgan. ta’sir. hisoblanadi.. u. ayniqsa. savidxonlikning. asosi. bo‘lib,. kichik. maktab. yoshidagi.
bolalarga ta’lim tarbiya berishda eng muhim jarayon hisoblanadi
Foydalanilgan adabiyotlar:
1..G‘ulomov.M..Husnixat.(.2-.sinf.)..Toshkent.,.1997.

---

269