|
10
Июнь
17
O‘QUVCHI YOSHLAR TARBIYASIDA –ADABIYOTNING O‘RNI
Namangan viloyati Mingbuloq tumani
30- sonli maktabning ona tili va adabiyot fani o‘qituvchisi
Ro‘zaliyeva Roxila Tirkoshevna
Tel.+998939147380
Annotatsiya:
Insonni, uning ma’naviy olamini kashf etadigan yana bir qudratli narsa borki, u
ham.bo‘lsa,.so‘z.san’ati,.badiiy.adabiyotdir.adabiyotni.insonshunoslik.deb,.shoir.va.yozuvchilarni.
esa.inson.ruhining.muhandislari,.deb.ta’riflanishi.bejiz.emas.
Kalit so‘zlar
: ma’naviy olam, mafkura kurashi, ruhiy-manaviy kamoloti, badiiy
Dunyo miqiyosida turli g‘oya va mafkura kurashi, odamlar ayniqsa, yoshlarning qalbi va ongini
egallash uchun turli raqobatlar keskin tus olgan bugungi kunda eng ommaviy san’at bo‘lgan
adabiyotning beqiyos imkoniyatlaridan foydalanish, uni keng ommaga targ‘ib qilish hamda u
orqali.ichki.dunyoimizni.boyitishimiz.zarur..Nega.deganda,.ulug‘.adibimiz.cho‘lpon.aytganidek,-
“adabiyot.yashasa-millat.yashaydi”..chunki,.adabiyot-.inson.umr.yo‘llarini.yorituvchi.so‘nmas.
nur, inson hayotiga mazmun baxsh etuvchi saodat manbai, har qanday vaziyatda ham hamroh
bo‘lguvchi.sodiq.do‘st..insonning.ruhiy-manaviy.kamolotini.taminlashda.adabiyotchalik.kuchli.
qudratga.ega.vosita.yo‘qdir.uning.qudratiga.qudrat.qo‘shuvchi.narsa.esa,.bu.albatta.kitobdir..shu.
boisdan azal-azaldan ma’rifat peshvolari, ahli donishlar butun insoniyatni kitob o‘qishga, undan
ilmu.odob.sirlarini.o‘rganishga.chorlab.kelishgan.
“adabiyot. hayotning. in’ikosi”. deyiladi. bir. kitobda.. albatta,. bu. haqiqat.. Hayotning. oqqa.
ko‘chirilgan. siymosi.. uni,. hayotni. zarhal. harflarda. oqqa. ko‘chirish. emas,. o‘sha. yozilayotgan.
ijodiy.mahsulga.hayotni.kirita.olishlik.eng.muhimi.sanaladi..Nima.uchun.biz.kitobni.yoki.biror.
asarni qo‘limizga olganimizda, bevosita uning nomini, ta’bir joiz bo‘lsa sarlavhasini o‘qiboq
unga. ozgina. bo‘lsada. qiziqish. ortadi.. Bordi-yu. uni. o‘qishni. boshlab. so‘ngiga. yetmasdanoq.
asardan.zeriksangiz.bundan.yomoni.yo‘q.
.adabiyot.insonlarni.o‘ziga.tortishining.yana.bir.sababi;.unda.real.hayotdan.olingan.,.achiq.
kinoyalar,.mehr.,muhabbat.va.shunga.o‘xshash.kechinmalar.aks.etadi.Misol.tariqasida:.«O‘tkan.
kunlar».asariga.murojaat.qilaylik.
Mashhur adib Abdulla Qodiriyning bu romanini xalqimiz o‘rtasida yetti yoshdan yetmish
yoshigacha.–.barcha.sevib.mutolaa.qiladi..Kitob.asosida.suratga.olingan.badiiy.film.namoyish.
qilinsa,.barchamiz.televizor.qarshisidan.ketolmasdan.qolamiz..Buning.sabablari.juda.ko‘p,.albatta..
Asar badiiy jihatdan mukammal ekani, qahramonlari xarakterining o‘ziga xos talqini, asar tili va
yozuvchi.uslubining.jozibasi.uning.mashhurligiga.sabab.bo‘lgan..lekin.bu.romanning.xalqimiz.
orasida.sevimli.bo‘lishining.boshqa.sabablari.ham.bor..unda.o‘zbek.xalqining.azaliy.tabiati.–.
xarakteri.bor.mohiyati.bilan.aks.etgan..Bu.fikrni.romanning.istalgan.qahramoniga.batafsil.razm.
solib,.isbotlash.mumkin..Xoh.salbiy.bo‘lsin,.xoh.ijobiy,.bu.asarda.ishtirok.etadigan.barcha.odamlar.
o‘zbekcha.fikrlaydi,.o‘zbekcha.harakat.qiladi,.o‘zbekcha.sevadi.va.o‘zbekcha.nafratlanadi.
Buyuk adib Abdulla Qahhor Adabiyot atomdan kuchli, lekin uni o‘tin yorishga sarf
etmang‘’degan...XX.asr.adabiyotida.yozuvchilar.,.adiblar.,.shoirlar.ijod.qilishgan...Har.bir.gulning.
o‘ziga.xos.hidi.va.har.bir.dilning.takrorlanmas.mehri,.ayniqsa,.adabiyot.uchun.qadrlidir..chunki.
adabiyot.–.saralangan.badiiylik.chamanidir..inson.diliga.yo‘l.topgan.asarlargina.bu.chamandan.
o‘rin. ola. biladi.. Kitobxonlar. qalbiga. “jiz”. etib. tegmagan,. unga. zavq. bermagan. so‘xtasi. sovuq.
asarlarga. bu. chaman. chindan. hayfdir.. shu. sababli. adabiyotga. kitobxon. qalbi. orqali. yo‘l. topib.
kelmagan.asar.unda.yashab.keta.olmaydi..iste’dodli.qalbning.mehri.bilan.yo‘g‘rilgan.g‘oyaviy.
mazmun va yangicha bir go‘zallik xush bo‘yini taratadigan badiiy shakllargina adabiyot
chamaniga.mos.tushadi,.uning.boyligiga.boylik,.husniga.husn.qo‘shadi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1..a.rafiyev..l.rafiyeva..“O‘zbek.tili.va.adabiyoti”.T.,.2008
2..Yo‘ldoshev.Q,.Qosimov.B.adabiyot..9-sinf..–.T.:.NMiu,2019
3..s.inomxo‘jaev,.a.zunnunov..ifodali.o‘qish.asoslari..-.Toshkent:.O‘qituvchi,.1978.
4.. ИСЛОМ. КАРИМОВ//. ЮКСАК. МАЪНАВИЯТ–. ЕНГИЛМАС. КУЧ//
Тошкент«Маънавият».2008.
5..shavkat.Mirziyoyev//..Xarakatlar.strategiyasi-.adolat.nashriyoti//.112-bet..2017
82
Do'stlaringiz bilan baham: |
