|
Калит суз.
Биз.болани.тугилмасидан.эътибор.беришимиз.керак.
Булажак. оналар. эса. чиройли. нарсаларни. томоша. килиши,мусикалар. эшитиши. соглом.
мухитда.булиши,.боланинг.яхши.ривожланишига.туртки.булади.
. Болалар. психологияси. жудаям. мураккаб. бўлиб,гўдак. вужудга. келган. онидан. бошлаб.
атроф-муҳитни.эшитиб,.ўзининг.мурғак.онггига.эшитганларини.«ёзиб».боради.ва.кейин
-
чалик.«буни.қачонлардир.эшитганман,.аммо.эслай.олмайман»,.деб.юради.баъзи.ҳолларда..
Мана. шуларни. ҳисобга. олиб. боланинг. гўдаклигиданоқ. эшитишини. унутмасдан. унга. би
-
ринчи. ўринда. чиройли,. маънодор. ва. шу. шахсга. мос,. лойиқ. исм. қўйиш. лозим.. Чиройли.
исм.инсоннинг.алоҳида.бир.безагидир.
Инсон.руҳини.шакллантиришда.оиладаги.муҳит,.унинг.исмига.бўлган.ҳурматдан.бош
-
ланиб.бориши.лозим..Уч.ёшдан.бошлаб..болангиз.«мен.ўзим».даври.бошланади.Оилада.
катталарнинг.бу.пайтдаги.бурчи.болани.«ўзим.қиламан».деган.ишидан.қайтармасликдан.
иборат.бўлиши.керак..Агарда.ёрдам.берар.экансиз.бу.ёрдамни.иложи.борича.болага.бил
-
дирмасдан,.унинг.шахсини.камситмасдан,.шахсий.ҳуқуқларини.поймол.қилмасдангина.бе
-
риш.мумкин..Аммо,.бирор.ишни.ман.қилсангиз.сиз.йўқ.пайтни.пойлаб,.бу.ишни.мустақил.
бажаришга.у.албатта.уринади...Бу.ёшда.болалар.ниҳоятда.тақлидчи.бўлишади..Шу.билан.
бирга. ўта. ишонувчан. ва. диққатларини. бир. жойда. кўп. ушлаб. туролмайдиган. бўладилар..
Шунинг.учун.болалар.бу.ёшда.ҳар.бир.қулай.пайтда.катталарга.тақлид.қилишга.уриниша
-
ди.. Демак,. катталар. бундан. болани. керакли. нарсаларга. ўргатишда. ижобий. фойдаланиш
-
лари.керак..Шундай.экан,.болани.оилада.мустақил.ҳаётга.унинг.ёшлигидан.ўргатиб.бор
-
ган.маъқул..Болани.мустақилликка.ўргатишни.фалон.пайтдан.ёки.фалон.йилдан.бошлаб.
бўлмайди..Шунинг.учун.бола.мустақил.қадамини.унинг.ўзи.«мен.ўзим».деган.дақиқаданоқ.
бошлашга.имконият.яратиб.бериш.керак,.холос.
Мактаб.остонасига.оёқ.қўйиш.ҳар.бир.инсон.учун.ниҳоятда.катта.ҳаётий.бурилишдир..
Мана.шу.даврдан.бошлаб.болаликнинг.энг.беғубор.онларига.бир.қадар.чекланишлар.кириб.
келади.. Энди. бола. оилада. нафақат. оилавий. баъзи. бурчларни,. ваҳоланки,. уз. шахси. учун.
зарур.бўлган.хусусий.вазифаларни.бажариши.шарт.даврга.ўтади..Бу.билан.унинг.оиладаги.
роли.бир.қарашда.камайгандай.эмас,.аксинча.кўпайган.бўлади.
.Яъни.у.ўз.обрўсини.энди.нафақат.оила.аъзолари.ўртасида,.аксинча,.жамият.ўртасида.
оила. обрўсини. ўз. шахсий. ҳаракати. билан. ҳимоя. қилиш. даври. бошланади.. Оилада. бола
-
ни.ҳеч.вақт.уялтирмаслик.ва.изза.қилмаслик.лозим..Ҳар.қандай.инсон.бошқалар.олдида.
уялишни,. уялганликни. оғир. эсдан. чиқаради.. Кўпчилик. орасида. изза. бўлганлигини. бир.
умр. эсдан. чиқармаслиги. мумкин.. Шундай. экан,. оилангизда. руҳий. муҳит. соғлом. бўлсин.
десангиз. болангизнинг. ҳозиргина. қилган. ноўрин,. хато,. адашилган,. англашилмовчилик.
юзасидан,.унинг.тажрибасизлигидан.келиб.чиққан.ҳатти-ҳаракатини.қоралаб.уни.жазолаб.
ўтирманг,.айниқса.воқеани.юзига.солиб.изза.қилманг..Шу.борада.агар.бу.воқеадан.унинг.
бирор.таниши.воқиф.бўлиши.хавфи.бўлса,.кечинма.янада.кучлироқ.тус.олиши.мумкин.
Шу. ўринда. оила. муҳитига. ниҳоятда. катта. таъсир. қилувчи,. ҳам. турли. мунозараларга.
сабаб.бўлган.ва.бўладиган.масалалардан.бири.–.«болага.қачондан.бошлаб.унинг.шахсий.
харажатларига.пул.бериш.мумкин»,.деган.масала.
Болангиз. пулга. қизғанчиқ. бўлиб. ўсмасин. десангиз. ундан. пулни. яширманг.. Шу. билан.
бирга.у.ёшлигидан.сизнинг.савдо.қилган.пайтларингизни.кўрсин..Демак,.у.билан.бозор,.
магазинларга.бирга.чиқишни.унутманг..Албатта,.бола.бозор.ёки.магазинда.бирон.нарсани.
кўриб,. олиб. беринг,. деб. хархаша. қилиши. мумкин.. Шундай. пайтда. пулингиз. ҳозирча. ет
-
маслигини.айтинг..У.албатта,.пайти.келиб.катталар.пулни.қаердан.олишини.сўрайди..Сиз.
ўшанда.ишлаб.топишингизни.айтасиз..Бунинг.тарбиявий.аҳамияти.ниҳоятда.катта.бўлади.
. Абу. Наср. Фаробийнинг. . инсон. ва. унинг. психикаси. ҳақидаги. ахло-. қий. . фалсафий.
мушоҳадаларида,.Ибн.Синонинг.тиббиётга.бағишланган.асар-.ларида.нерв.ва.нерв.йўллари.
402
Do'stlaringiz bilan baham: |
