10
Июнь
17
МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУАССАСИ ТАРБИЯЛАНУВЧИЛАРИНИ ЎҚИШГА
БЎЛГАН ҚИЗИҚИШНИ ШАКИЛЛАНТИРИШДА ДИҚҚАТНИНГ ЎРНИ
Назира Ёдгоровна Рўзиева
И. Каримов номидаги ТДТУ Термиз филиали ўқитувчиси
Камол Алиевич Қулматов
ТДУ ўқитувчиси
Аннотация:
. Ушбу. мақолада. мактабгача. таълим. муассасалари. тарбияланувчиларида.
ўқишга.қизиқишни.шакиллантиришда.диққатнинг.ўрни.муҳим.эканлиги.ҳақида.сўз.юри
-
тилади.Ўсиб.келаётган.ёш.авлодни.ҳар.томонлама.соғлом,маьнавий.бой,.ахлоқий.етук,.ин
-
теллектуал.ривожланган.юқори.билимга.эга.соғлом.авлодни.етиштиришда.диққат.асосий.
ўринда.эканлиги.баён.этилган.
Калит сўзлар
:.мактабгача,.тарбия,.таълим,.метод,.истедод,.интерфаол,.хотира,.диққат,.
билим,.малака,.соғлом.авлод,.тарбиячи.
Бугунга.кунда.мактабгача.таълим.соҳасида.амалга.оширилаётган.тизимли.ишлар.бола
-
ларни.хар.томонлама.етук.шакилланган.ва.камол.топган.шахс.сифатида.тарбиялаш.долзарб.
масала.бўлиб.келмоқда.Бу.борада.Ўзбекистон.Республикаси.Президенти.Ш.Мирзиёевнинг.
2018. йил. 30. сентиябирь,. ПҚ-3955-сон. қарорига. асосан,мамлакатимизда. мактабгача. таъ
-
лим. муассасалари. фалоиятини. тубдан. яхшилаш,мактабгача. ёшдаги. болалар. қамровини.
ошириш,. болаларнинг. қизиқиш. ва. интилишини. ҳисобга. олган. ҳолда. уларга. мактабгача.
бўлган.даврда.хар.томонлама.пухта.талим.-тарбия.бериш,.дунёқарашини.шакиллантириш,.
мустақил.қобилиятини.ривожлантиришга.алоҳида.эътибор.қаратилмоқда.
Шундай.экан.мактабгача.таълим.ёшидаги.болалар.диққатини.ўқиш,.ўрганиш.ва.билиш.
каби.қобилиятларини.ревожлантиришга.қаратишимиз.лозимдир.
. Диққат. -. бу. онганимизнинг. бир. нуқтага. тўплаб,. маълум. нарса. ва. ҳодисаларга. фаол.
йўналтирилишидир.
Диққат. шундай. муҳим. психик. жараёонки,. у. одамнинг. барча. фаолиятларида. албатта.
иштирок.қилади..Энг.содда.фаолиятдан.тортиб. . (чунончи. нинага. ип. тақишдан. тортиб),.
энг.мураккаб.фаолиятни.ҳам.(ўқиш,ёзиш.каби).диққатнинг.иштирокисиз.бажариш.мутлоқо.
мумкин.эмас.Шунинг.учун.диққатнинг.инсон.ҳаётидаги.роли.бениҳоят.каттадир.Машҳур.
рус. педагокларидан. К.Д.Ушиниский. диққатнинг. инсон. ҳаётидаги. аҳамияти. ҳақида. гапи
-
риб,.бундай.деган.еди;
Диққат. руҳий. ҳаётимизнинг. шундай. ягона. бир. эшигидирки,. онгимизга. кирадиган.
нарсаларнинг. барчаси. шу. эшик. орқали. ўтиб. киради’’.Ҳақиқатдан. ҳам. диққат. эшигидан.
ташқарида.қолган.нарса.онгимизга.бориб.етмайди.Диққатнинг.билиш.жараёни.учун.бўлган.
аҳамиятини.алоҳида.таъкидлаб.ўтиш.лозимдир..Диққат.сезиш.жараёнида,.идрок.қилишда,.
хотира,.хаёл.ва.тафаккур.жараёнларида.ҳар.доим.иштирок.этади.Демак,.диққат.барча.акс.
эттириш.жараёнларимизнинг.доимий.йўлдошидир..Диққат.барча.психик.жараёнларимизда.
қатнашса.ҳам,.лекин.диққатнинг.ўзи.ҳеч.нарсани.акс.эттирмайди..мактабгача.таълим.ёши
-
даги.болалар.диққатининг.ўқиш.ва.ўрганишга.қаратишимиз.учун.тарбиячилар.томонидан.
олиб.борилаётган.машғулотлар.қизиқарли.ва.болаларни.ўзига.жалб.қилиши.лозимдир.
Болаларда. диққат. жуда. эрта. ривожлана. бошлайди.Бир-. икки. ҳафталик. чақалоқларда.
диққатнинг.ҳеч.қандай.аломати.кўринмаса.ҳам,.орадан.сал.ўтмай,.яъни.болаларнинг.бир.
ойлик.давридан.бошлаб,ихтиёрсиз.диққат.аломатлари.яққол.кўрина.бошлайди.Демак,.бо
-
ланинг. бир. ойлик. давридан. унинг. диққатини. ҳар. турли. кучли. қўзғатувчилар(қаттиқ. то
-
вуш,.ортиқ.ёруғлик.кабилар).беихтиёр.равишда.ўзига.жалб.қила.бошлайди.Икки-уч.ойлик.
болалар. эса,. шақир-шуқурга. қулоқ. соладиган. (шиқилдоқнинг. товушга. овунадиган)бўла.
бошлайдилар.Бу.ёшдаги.болаларнинг.диққатларини.ёрқин.(ялтироқ).рангли.нарсалар.ҳам.
беихтиёр.жалб.қила.бошлайди.Агар.боланинг.кўз.ўнгидаги.нарса.қанча.ранг-баранг.бўлса.
унга.шунчалик.кўп.эътибор.беради.
Боқча. ёшидаги. болаларда. диққатнинг. ихтиёрий. тури. ривожлана. бошлайди.. Лекин.
кичик. ёшдаги. боқча. болаларида. ихтёрсиз. диққат. устунлик. қилади.. Болаларда. кун. сай
-
ин. пайдо. бўладиган. янги-янги. қизиқишлар,ўйин. фаолиятларининг. хилма-хил. бўла. бо
-
риши. уларда. ихтёрсиз. диққатни. яна. хам. такомиллаштиради.. Боқчада. талаб. қилинган.
363
Do'stlaringiz bilan baham: |