|
Kalit so‘zlar:
Oila,Qiz bola tarbiyasi, odob – axloq, ota – ona ma’suliyati.
Bilamizki.sharq.xalqlarida.tarbiya.borasida.katta.ma’naviy.meros.yaratilgan..Bu.meros.yillar,.
asrlar davomida ajdodlardan avlodlarga o‘tib sayqallanib, rivojlanib yosh avlodni barkamolligini
ta’minlash. uchun. xizmat. qilmoqda..ana. shunday. an’analarimizdan. biri. ayollar,. onalar,. xotin-
qizlar.tarbiyasidagi.boy.pedagogik.tajribadir..Qiz.bolaga.tarbiya.berayotgan.ota.–.onalar.millat.
kelajagiga.mas’ul.eng.katta.tarbiyachilar.hisoblanadi..Xotin-qizlarning.jamiyatdagi.o‘rni,.avvalo.
oilada.shakllanadi..
Prezidentimiz.sh.M.Mirziyoevning.2018.yil.2.fevraldagi.“Xotin-qizlarni.qo‘llab-quvvatlash.
va oila institutini mustahkamlash sohasidagi faoliyatni tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida”.5325-son.farmoniga.muvofiq.yurtimizda.har.bir.xotin-qizning.muammosini.yuqoridan.
his. etib,. manzilli. tarzda. ular. bilan. alohida. ishlash. davri. kelganligini. alohida. ta’kidladilar.. shu.
asosda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 14 martdagi 200-son qarori
bilan “Xotin-qizlar bilan ishlash va oilalarda ma’naviy-axloqiy qadriyatlarni mustahkamlash
bo‘yicha. mutaxassis. to‘g‘risidagi. Nizom”. amaliyotga. joriy. etildi.. O‘zbek. qizlarining. odob.
axloqli.ko‘rkam.xulqli.bo‘lishi.eng.asosiy.fazilatlardan.birini.tashkil.qiladi..Xulq.qizning.faqat.
axloq-odob, go‘zallik, mehnat va boshqa tarbiyasining faqat nazariy asosini emas, balki ana
shu. tarbiyalar. majmuining. o‘z. shaxsiy. hayotida. qo‘llashi. deb. izohlash. to‘gri. bo‘ladi.. Oila.
tarbiyasida. katta. ma’suliyat. birinchi. navbatda. ota. va. ona. zimmasiga. tushadi.. shu. o‘rinda. bir.
narsani. alohida. ta’kidlash. kerakki,. bolalar. tarbiyasida. asosiy. ta’sirchan. kuch-qudrat. buOnadir..
Qiz bolani yoshligidan boshlab oilaviy odob-axloq qoidalariga odatlantirish, yaxshi xulq-atvorli
bo‘lishga. o‘rgatish. ota-ona. uchun. ham. farz,. ham. qarzdir.. ular. bolalarda. yoshligidan. boshlab.
kishilarga mehr-muhabbatli, izzat-hurmatda bo‘lish, insonning qadriga etish va hurmat qilish
kabi.ijobiy.xislatlarni.tarbiyalab.borishlari.zarur.
Ma’naviyatimizning ko‘hna sarchashmalaridan biri bo‘lgan “Avesto”da ham insoniyat va
uning taraqqiyoti bilan bog‘liq tasavvurlar, ma’naviy-ruhiy va axloqiy mezonlar, olamni, tabiatni
bilishga bo‘lgan ehtiyoj va intilish insondagi eng oliyjanob,pok fazilatlar ifodalanishi bilan bir
qatorda, oila asoslari, tuzilishi, tarkibi, oila ma’naviyati, ota-onalarning oiladagi mavqeilari,
oiladagi.ayol.erki,.burchi.va.huquqlari.yuksak.ma’naviy.va.axloqiy.mezonlar.asosida.tavsiflangan..
“Avesto”da nikohga va oila qurishga tayyorgarlik jarayonida qiz bola tarbiyasiga alohida e’tibor
berilgan.. Qiz. balog‘atga. yetguncha,. o‘z. davrining. barcha. hunarlarini. bilishi,. chorva. mollariga.
qarashi, parvarishlashi, uy ro‘zg‘or yumushlarini mukammal tarzda ado etishi, pokiza, ozoda
yurishi.shart.bo‘lgan..Oilada.qizlarga.hunar.o‘rganish,.o‘qitib.bilim.berish.qat’iy.yo‘lga.qo‘yilgan..
Zeroki, o‘qimishli, hunarmand qiz o‘z kasbi, bilimi bilan dastlab ota-ona xonadonini obod,
saranjom qilib yursa, jufti halolinikiga borganda, oilani boshqarish bilan birga kelajak avlod
ta’lim-tarbiyasi. bilan. jiddiy. shug‘ullanashiga. to‘g‘ri. kelgan.. shu. tariqa. qiz. bolalarga. yungdan.
ip yigirish, charxda ishlash, matolar to‘qish, kigiz bosish, liboslar tikishdan tashqari, o‘g‘il
bolalar kabi kurash tushish, otda chopish, qilichbozlik va o‘z raqibidan o‘zini qalqonda himoya
qila bilish, ot bilan har xil to‘siqlardan, balandliklardan o‘tish, suvda suzish, uzoqqa yugurish,
nayza irg‘itish, kamondan o‘q otish va boshqa jismoniy-harbiy malakani egallash ham majburiy
bo‘lgan..“avesto”da.zurriyotning.pokizaligi,.naslning.sog‘lomligining.xususida.qayg‘urib,.bunga.
erishish yo‘li sifatida atrof-muhitni muhofaza qilish, jamoat, oila, shaxsiy ozodalik, gigienaga
rioya qilish, shuningdek, oila qurish jarayonida har jihatdan benuqson, sog‘lom qizni kelinlikka
tanlash.uqtiriladi.
Islomiy tarbiyada ham qizlar tarbiyasining o‘ziga xos xususiyatlari 7 yoshdan so‘ng
shakllanishi qayd qilinadi, xuddi shu yoshdan, ya’ni 7 yoshdan boshlab, qizlar ayollarga xos
245
Do'stlaringiz bilan baham: |
