“Javohirlar sandig‘i”.
Mazkur shartda “Avesto”, Kaykovusning “Qobusnoma”, Abu Nasr forobiyning “fozil
odamlar shahri”, Abu Rayhon Beruniyning “geodeziya”, “Mineralogiya”, Mahmud
Qoshg‘ariyning. “Devonu. lug‘atit. turk”,. Yusuf. Xos. Hojibning. “Qutadg‘u. bilig”,. Alisher.
Navoiyning. “Xamsa”. va. yana. qator. asarlaridan. parchalar,. shuningdek. xalq. maqollari. va.
matallaridan.namunalar.keltirilgan.bo‘ladi..Biroq.ularning.parchalari.ostiga.muallif.hamda.
asarlarning.nomlari.yozilmagan.bo‘ladi.
Masalan,
Hunarni.asrabon.netgumdur.oxir,
87
10
Olib.tuproqqamu.ketgumdur.oxir..
Ushbu. hukmat. qaysi. shoirning. qaysi. asaridan. olingan.. Bu. nutqda. mehnatga. aloqador.
qanday mazmun bor?
(Javob:.Alisher.Navoiyning.“Farhod.va.Shirin”.dostonidagi.Farhod.obrazining.nutqi..Bu.
baytda.hunardan.maqsad.u.orqali.insoniyatga.naf.keltirish.g‘oyasi.ilgari.surilgan).
O‘quvchilar.shu.kabi.yo‘nalishda.belgilangan.savollarga.javoblar.beradilar..Hunar.haqida.
aytilgan.hikmatlar.va.maqollarni.mazmunini.sharhlaydilar.
.“Mantiq.imorati”.
Ushbu shartda o‘quvchilar chala qoldirilgan yoki yakuniga yetkazilmagan biror hikmat
yoki maqolning davomini aytadilar va sharhlaydilar, ya’ni hikmat, mantiq imoratini
tiklaydilar..
Masalan,
Mehnat.insonni……….(ulug‘lar)
Mehnat.kishini.boqar….(yalqovlik.o‘tga.yoqar)
Mehnat.qilgan…………..(elda.aziz)
Har.hunarning.o‘z.siri.bor…..(har.ishning.o‘z.yeri.bor)
Odamning.qiymati.emas.siymu-zar…..(odamning.qiymati.bilim.va.hunar)
Bu.o‘yin.o‘quvchilar.o‘rtasida.o‘zaro.tashkil.qilinishi.ham.mumkin..Bir.o‘quvchi.maqol.
yoki. hikmatni. boshlab,. yarmida. to‘xtatadi.. Ikkinchisi. o‘quvchi. esa. qolgan. joyidan. davom.
ettiradi.
Yuqorida ta’kidlab o‘tilgan “Javohirlar sandig‘i”, “Mantiq imorati” kabi bosqichlarni
uzviy.davom.ettirish,.tahlillar.yuzasidan.yakuniy.xulosalarga.kelish.mumkin..Chunki.ushbu.
usullar.o‘quvchilarni.amaliy.jarayonlarga.chorlab,.yoshlarni.kasb-hunarga,.oilaviy.hayotga.
tayyorlab. boradi.. Shunga. ko‘ra,. dars. jarayonlarida. Buyuk. allomalarimizning. g‘oya. va.
qarashlari.hamda.xalq.og‘zaki.ijodi.namunalaridan.samarali.foydalanish.tavsiya.etiladi.va.
qayd.etish.kerakki,.bu.kutilgan.samaralarni.beradi.
Foydalanilgan.adabiyotlar:
1..T.N.Qori.Niyoziy.nomidagi.O‘zPFITI.laboratoriya.mudiri.A.P.Sulaymonov..“Amaliy.
fanlarni. o‘qitish. va. o‘quv. –. tarbiya. jarayonining. sifat. va. samaradorligi:. muammaolar. va.
yechimlar”.Toshkent.–.2017.y..
2..A.Jalolov.“Kasb.qanday.tanlanadi”.Baxt.-.saodatga.intiluvchilar.uchun.
Toshkent.“Yangi.asr.avlodi”.-.2010.y.
3..Ziyonet.uz.
88
Do'stlaringiz bilan baham: |