16-mavzu. Menejmentning ilg`or xorij tajribalari reja

---

16-MAVZU. MENEJMENTNING ILG`OR XORIJ TAJRIBALARI 

REJA: 

13.1.Korporativ boshqaruvning rivojlanishi xorijiy tajribasida. 

13.2.Amerika, Buyuk Britaniya, YAponiya, Koreya va boshqa mamlakatlar

menejmentining ilg`or xorijiy
 
tajribalari va ulardan foydalana olish usullari. 
Tayanch iboralar
: korporativ boshqaruv, kapitali, aksiyadorlik jamiyatlari, 
aksiyadorlik kapitallari, investisiya institutlari, investisiya fondlari. 
13.1.Korporativ boshqaruvning rivojlanishi xorijiy tajribasida. 
1.
Korporativ boshqaruv tizimi har bir davlatda o`ziga xos xususiyatlaridan kelib 
chiqqan holda va ijtimoiy-iqtisodiy holatga moc ravishda turlicha bo`ladi. 
Mamlakatda korporativ boshqaruvning rivojlanganlik darajasi aksiyadorlar 
huquqlari, ularning kapitali va aksiyadorlik jamiyatlarining rivojlanganlik 
holati bilan bevosita bog`liqdir. Hozirgi davrda jahon amaliyotida korporativ 
boshqaruvning Amerika, Germaniya va YAponiya modellarini ko`rishimiz 
mumkin. Mamlakatimizda korporativ boshqaruvni rivojlantirishga hissa 
qo`shayotgan 
yosh 
olimlarimizdan 
D.Suyunov 
bu 
modellarni 
tasniflagan.Korporativ boshqaruv modellari 
Unitar model (AQSH, Buyuk Britaniya) 
1. Boshqaruvning yagona organi mavjud. 
2. Aksiyadorlik kapitalining katta qismi mayda investorlar sarmoyasidan iborat. 
3. Aksiyalar institusional investorlar qo`lida jamlangan. 
4. Samarali va likvidli qimmatli qog`ozlar bozori mavjud. 
5. Minoritar aksiyadorlar huquqi yuqori darajada himoyalanadi. 
Kontinental 
model 
(Germaniya) 

---

1.Aniq ajralgan ikki pog`onali boshqaruv organi mavjud: 
- Kuzatuv kengashi 
- Ijroiya organi. 
2. Korporativ nazorat bozori rivojlanmagan va past likvidli. 
3. Aksiyalarga o`zaro egalik qilish tizimi mavjud. 
4. Kuzatuv kengashida salmoqli vakillik tamoyili amal qiladi. 
Tarmoq modeli (YAponiya, Janubiy Koreya) 
1. Mustaqil direktorlar yo`q. 
2. Kengashning barcha a’zolari boshqaruv organi vakili hisoblanadi. 
3. Aksiyadorlik sarmoyasi yirik investorlarga tegishli. 
4. YAgona sanoat guruhiga a’zolik keng tarqalgan. 
5. A’zo kompaniyalarning aksiyalariga egalik qilishadi.