157. Дисперслаш усуллари

168. Коллоид заррачаларнинг электркинетик потенциали

Qo‘zg‘almas va qo‘zgaluvchan ionlar qavati o‘rtasida yuzaga keladigan

potensialga elektrkinetik yoki dzeta ζ-potensial deb aytiladi. Bu potensial
qiymatini kamayishi grafikini quyidagicha ifodalashimiz mumkin. Ya’ni qattiq
faza sirtidan uzoqlashgan sari ζ qiymati kamayib boradi. Qarama-qarshi
ionlarning diffuzion qavatda tugaydigan chegarasida ζ =0 bo‘ladi.
elektrkinetik potensial ζ ning qiymati Gelmogols - Smoluxovskiy tenglamasi
yordamida aniqlanadi. Kolloid zarrachalar o‘rtacha tezligining potensial gradientiga nisbati kolloid
zarrachalarning elektroforetik harakatchanligi deb aytiladi va U0 bilan
belgilanadi.
Elektrkinetik potensial ζ qiymati: 1. Temperaturaga
2. Qarama-qarshi ionlar konsentratsiyasiga
3.Qarama-qarshi ionlarning zaryadiga bog‘liq
bo‘ladi.
Harorat ortishi bilan kinetik energiyaning ortishi natijasida qarama-qarshi
ionlarning adsorbsion va diffuzion qavat orasidagi muvozanati desorbsiya
tomonga siljiydi, buning natijasida ζ qiymati ortadi.
Qarama-qarshi ionlarning eritmadagi konsentratsiyasi ortishi bilan
adsorbsion muvozanat adsorbsiya tomonga siljiydi. Natijada ζ kamayadi.