15-modul. Zahiralarni boshqarish modellari

15-Mavzu. Zahiralarni boshqarish modellari.

Reja:

1. Zahiralarni bоshqarishning asоsiy mоdeli.

2. Tоvar zahiralarini tartibga sоlishning asоsiy tizimlari.

3. Buyurtma beriladigan tоvarlarning iqtisоdiy fоydali o’lchamlari mоdeli.

Iqtisodiy holat o’zgarishining oqibatlaridan biri bo’lib, barcha turdagi korxonalar mavjud zahiralarni, shu jumladan, xomashyo va materiallar, pirovard mahsulotlar zahiralarini boshqarish va saqlash siyosatini qayta ko’rib chiqishlariga olib keladi.

Iqtisodiy holat o’zgarishining oqibatlaridan biri bo’lib, barcha turdagi korxonalar mavjud zahiralarni, shu jumladan, xomashyo va materiallar, pirovard mahsulotlar zahiralarini boshqarish va saqlash siyosatini qayta ko’rib chiqishlariga olib keladi.

Agar qandaydir korxona tovar zahiralariga esa bo’lsa, unda ushbu tovarlarga sarflangan kapital “muzlatiladi”, ya’ni kapital harakatdan to’xtaydi. Ushbu kapitaldan foydalanib bo’lmaydi, u korxona uchun to’lanmagan foizlar yoki investitsiyani amalga oshira olmaslik imkoniyatlari shaklidagi yo’qotilgan qiymat ko’rinishida namoyon bo’ladi. Bundan tashqari zahiralarning mavjudligi ma’lum xarajatlarni keltirib chiqaradi, chunki zahiralarni saqlash uchun alohida sharoitlar yaratish va zarur maydonlar ajratish kerak; zahiralarni boshqaruvchi xodimlarga ish haqi to’lash lozim; zahiralar sug’urtalangan bo’lishi lozim va h.k.