15-mavzu: shaxslararo munosabatlarda shaxs agressivligi

Ижтимоий психологик муҳит деганда, ўша гуруҳнинг аъзолари фикрлари, ҳиссиётлари, дунёқараши, установкалар ва ўзаро муносабатларидан иборат бўлган эмоционал-интеллектуал ҳолати тушунилди.
Гуруҳнинг шахсга ижобий таъсири ҳодисасини фасцилитация деб аталади. Бунда шахс ўзидаги қобилият ва фазилатларини, ишчанлик хусусиятларини намоён қила олиши кузатилади.
Шахс ўзидаги қобилият, имконият ва лаёқатини юзага чиқара олмаса, бунда гуруҳ унга салбий таъсир кўрсатса, шахсда тормозланиш намоён бўлади, бу ҳодисани ингибиция деб аталади.

Guruhning modeli asosida ingliz psixologlari G. Stenford va A. Roark guruh rivojlanishining quyidagi etti bosqichini aniqladilar.

1. Talabalarning sinf va bir-birlari haqidagi g'oyalarini shakllantirish bosqichi. Ayni paytda birinchi shaxslararo o'zaro ta'sirlar hali ham juda ehtiyotkorlik bilan va dyadlarning paydo bo'lishiga olib keladi. O'qituvchi sinfdagi asosiy hokimiyat sifatida qabul qilinadi.

2. Ikkinchi bosqich - bu guruh me'yorlarini shakllantirish davri, guruhning o'z-o'zini anglashini shakllantirishning boshlanishi.

3. Konflikt bosqichi - sinfning ayrim a'zolari o'zlarining imkoniyatlarini yuqori baholagani va o'qituvchiga murojaat qilmasdan, barcha muammolarni o'zi hal qilish istagi tufayli to'qnashuvlar mavjud.

4. To'rtinchi bosqich - qarama-qarshilik holatidan talabalar o'rtasidagi muvozanat holatiga o'tish. Aloqa yanada konstruktiv va ochiq bo'ladi. Guruh birdamligi va hamjihatligi elementlari paydo bo'lmoqda.

5. "Biz" tuyg'usining paydo bo'lishi, unda barcha talabalar sinfga g'amxo'rlik qilishadi, unga qiziqish va ushbu bosqichda to'planish, guruh maqsadlari va individual maqsadlarni birlashtirish tendentsiyasi sezilarli bo'lib, ta'lim maqsadlari etakchi maqsadlarga aylanadi. . Bu o'qituvchi uchun eng qulay bosqich.

6. Oltinchi bosqichda dunyoning surati o'zgaradi va dominant rolni endi biznes emas, balki hissiy faollik o'ynaydi, shaxsiy o'zaro ta'sirlar ayniqsa yaqinlashadi ("Men - SIZ"), guruh me'yorlarini qayta baholash amalga oshiriladi.

7. Aktuallashtirish - bu emotsional va ishbilarmonlik sohalari bir-biriga to'g'ri keladigan va hamjihatlik yuqori bo'lgan guruh kamolotining eng yuqori bosqichi. Guruh ziddiyatning namoyon bo'lishi va hal etilishi uchun ochiqdir.