15-Mavzu. Og ‘zaki muloqot va uning xususiyatlari

15-Mavzu. Og ‘zaki muloqot va uning xususiyatlari

REJA:

1.Og ‘zaki muloqot haqida tushuncha.

2. Verbal va noverbal muloqot.

3.Yozma muloqot.

4.Muloqot texnikasi.

Muloqot tushunchasi

Muloqot – odamlar o‘rtasida hamkorlik faoliyati ehtiyojidan yuzaga keladigan axborot almashinuvi, boshqa odamni idrok qilish va tushunishdan iborat bo‘lgan aloqalarni o‘rnatish va rivojlatirishning murakkab jarayoni. Og'zaki xabarlashuv eng universal, qulay va keng tarqalgan aloqa turidir. Aslida, bu turdagi axborot bir yoki bir nechta axborotni bir kishidan boshqa kishiga boshqacha aytganda, nutq orqali va boshqa tomondan uni to'g'ri qabul qilishni o'z ichiga oladi.

Tashqi nutq shakllari

1.Suhbat - suhbat, og'zaki axborot almashish, fikr va mulohazalar. Ikki yoki undan ortiq odam o'rtasida mavzuni muhokama qilish, bo'shashtiriladigan muhitda suhbat mavzusida o'z munosabatini va xulosalarini erkin ifoda etish imkonini beradi.

2.Munozara - bir kishiga yoki odam guruhiga bo'lgan haqni isbotlash uchun qarama-qarshi fikrlarni almashishdir.

3.Monolog - tomoshabinlar yoki tomoshabinlar oldida turli xil chiqishlar, bir kishi nutqni katta tinglovchilar guruhiga aylantirganda, ushbu muloqot usuli ma'ruzalar shaklida o'qitishda, shuningdek turli uchrashuvlarda nutq so'zlashda keng qo'llaniladi.

Verbal va noverbal kommunikatsiya

Verbal kommunikatsiya (nutq orqali) va noverbal (nutq bilan bog`liq bo`lmaydigan belgilar orqali) kommunikatsiyadir. Verbal kommunikatsiyada inson nutqi belgilar tizimi sifatida qo`llaniladi.

Og'zaki bo'lmagan muloqot - bu muloqot, so'zlarning yordamisiz ma'lumot almashish. Bular imo-ishoralar, yuz ifodalari, turli xil signalizatsiya va ishora tizimlari

Mimika - mimikadan foydalanish usuli

Inson yuz mushaklarining eng nozik harakatlarini ajrata oladi va izohlaydi. Yuz tafsilotlarining pozitsiyasi yoki harakati ramziy funktsiyalarni bajaradi: qoshlar hayratda, g'azabda, qo'rquvda yoki salomlashishda ko'tarilishi mumkin. Hatto Aristotel ham yuzni o'qish - fiziognomiya bilan shug'ullangan. Tana tomonidan uzatiladigan belgilar birinchi uchrashuvda, shaxsning, xarakterning har qanday jihatlari hali namoyon bo'lishga ulgurmagan paytda juda muhimdir.

Adabiyotlar

1. Karimova V.M. Ijtimoiy psixologiya. Darslik.-T.: «Fan va texnologiya», 2012.

2. G’oziev E., Mamedov K. Kasbiy psixologiya -T.: TDAU – 2008.

3. N. Erkaboyeva. O ‘zbek tilidan ma’ruzalar to ‘plami. T. 2019.

Mavzuni mustahkamlash uchun savollarni to ‘g ‘ri javobini toping

1. Verbal muloqot	1.muloqotning tarkibiy qismlari
2. Mimika, imo-ishora muloqoti	2. noverbal muloqot
3. Kommunikatsiya	3.muloqot texnikasi
4. Muloqot-	4. bog ‘layman,muloqot qilaman
5.Nutq bilan bog ‘liq bo ‘lmaydigan belgilar	5.muloqot vositalari
6. Nutq, til, gap, so ‘z-	6.axborot almashinuvi
7.Muloqot madaniyati, hissiy holat-	7. nutq orqali muloqot
8. San’at va mahorat-	8.noverbal muloqot