15-maruza. Антенналар ва уларнинг классификацияси Режа: 1

Транкли алоқа тизимлари қуйидаги турларга бўлинади: 
1.
 
Маълумотларни узатиш усулига кўра:
аналог ва рақамли транк алова 
тизимларига. Аналог турдаги тизимларда узатилаётган сигнални 
частотали модуляциялаш тури ишлатилади. Радиоспектрда битта канал 
кенглиги 12,5 кГц (олдинги, қадимийроқ тизимларда 25 кГц) бўлган 
иккита частота оралиғидан ташкил топади. Дуплекс радиостанциялар 
ишлатилганда бундай оралиқлар сони тўртта бўлади ва узатиш ва қабул 

---

қилишни ажратиш учун бу частота оралиқлари бир – биридан анча фарқ 
қилади. Дуплекс радиостанциялар қўлланилганда тизимнинг ўтказиш 
қобилияти сезиларли даржада пасаяди. Шунинг учун тарнкли алоқа 
тизимларида дуплекс радиостанциялар сонини чекланган сонда 
қўлланилади ва бундай радиостанциялар фақат УФТТ га чиқиш 
имконияти берилган мижозларгагина берилади. Рақамли тизимлрда 
сигнални рақамли потокка айлантирадиган махсус қурилмалар – 
вокодерлар қўлланилади. Бундай тизимларда сигнални модуляциялаш 
рақамли 
равишда 
амалга 
оширилади. 
Рақамли 
тизимларнинг 
қўлланилиши сигналлар сифатини бузмаган ҳолда уларни самарали 
равишда куп марта ретрансляция қилиш имконини беради. Шунингдек, 
рақамли транкли тизимларда узатилаётган маълумотлар ҳавфсизлигин 
таъминлаш масадида уларни қодлаш операцияларини бажариш имконини 
беради.
2.
 
Каналлар ҳосил қилиш усулига кўра:
каналлар чатота бўйича, вақт 
бўйича ва уларнинг бирикмасидан ҳосил қилинадиган тизимларга 
бўлинади. Аналог тизимларда каналлар частота бўйича ҳосил қилинади.
Рақамли тизимларда ҳам кўпинча каналларни частота бўйича ҳосил 
қилинади. Лекин, масалан, TETRA тизимида каналларни ҳосил 
қилишнинг аралаш шакли қўлланилади.
3.