14-mavzu: shaxsning sifatlari psixodiagnostikasi шмишек тест – саволномаси ёрдамида ўсмирларнинг характер акцентуациясини аниқлаш

Квадрат шакли меҳнаткашлик, меҳнатсеварлик, тиришқоқлик, бошлаган ишни охиригача етазиш хусусиятларининг устунлигини билдиради. Сабр-тоқат, чидамлиликни жуда яхши рўёбга чиқаради. “Квадрат”лар имкони борича кўпроқ маълумотлар йиғишга ҳаракат қиладилар ва ўз соҳаларида яхши мутахассис бўла оладилар. Ҳамма маълумотларни бир тизимга солиб ўз соҳаларининг билимдонлари ҳисобланадилар. Таҳлилий фикрлаш “квадрат”ларнинг кучли томонидир. Психофизиологик жиҳатдан квадрат шаклини танлаган инсонлар миясининг чап яримшар фаолиятининг устиворлиги билан ажралиб турадилар. “Квадрат”лар бирон бир фаолият натижасини тахмин қилгандан кўра, уни ишлаб чиқадилар. Улар ҳар бир майда тафсилотга диққат билан қарайдилар. “Квадрат”лар тартиб-интизомни жуда яхши кўрадилар. “Квадрат”нинг идеали режалаштирилган ҳаёт, келажакни аниқ билиш бўлиб, у кутилмаган ҳодисаларни ёқтирмайди, бундай вақтларда “квадрат”лар нима қилишларини билмай қоладилар. “Квадрат”лар яхши индивидуал тадбиркор ёки бажарувчи бўлишлари мумкин, лекин камдан-кам ҳолларда бошқарувчи ва менеджер бўладилар. Майда тафсилотларга ҳаддан ташқари эътибор беришлари, қарор қилиш олдидан кўп ўйлашлари психик реакциялар тезлигининг камайишига олиб келади. Тартиб-интизом, қонунларга риоя қилиш, уларнинг таваккал қилмаслик сабабларидан бири бўлиб хизмат қилади. Шундай қарор қилиш вақтида “квадрат”лар сустлик қилганликлари учун ўз ижтимоий мавқеларини ҳам йўқотиб қўйишлари мумкин. “Квадрат”ларга, шунинг учун, таваккал билан боғлиқ бўлган қарорлар қилишни топшириш мақсадга мувофиқ эмасдир. Бундан ташқари, “квадрат”ларга хос рационаллик, эмоционал совуқлик турли тоифадаги инсонлар билан мулоқот қилишга халақит беради. Кутилмаган вазиятларда “квадрат”лар ўзларини йўқотиб қўядилар.
“Учбурчак” шакли сардорлик тушунчаси билан боғлиқдир. “Учбурчак”лар ўзларининг сардорлигини ичкаридан ҳис қиладилар. “Учбурчак”ларнинг муҳим хусусиятларидан бири улар ўз мақсадларига доимий диққат-эътиборни қарата оладилар ва мақсадга эришмагунча қўймайдилар. Улар худди “квадрат”лар сингари чап яримшарли инсонлар бўлиш билан бирга ҳар қандай вазиятда тез ва аниқ таҳлил қилиш қобилиятига эгадирлар. “Квадрат”лардан фарқли ўлароқ “учбурчак”лар муаммонинг асосий қисмига ўз эътиборларини қаратадилар. “Учбурчак” ўзига ишонган ва ҳар доим ўзини ҳақ деб ҳисболайдиган инсондир. Унда ҳар доим ҳақ бўлиш ва биргаликдаги фаолиятни бошқариш, бир ўзи учун эмас, балки бошқалар учун ҳам қарор қилишга кучли эҳтиёж мавжуд. Бундай ҳолатларда “учбурчак”лар ҳар доим ҳаммадан ўзишни хоҳлайдилар. Улар таваккал қилишни ёқтирадилар ва қарор қилишда иккиланган инсонларни ёқтирмайдилар. “Учбурчак”лар ҳеч қачон ноҳақ бўлишни ёқтирмаганларидек ҳеч қачон ўз хатоларини тан олмайдилар ҳам. Улар ўзлари хоҳлаган нарсанигина кўрадилар, шунинг учун, ҳеч қачон қарорларини ўзгартирмайдилар. Улар кўпгина ҳолатларда ўзлари хоҳлаганча иш кўрадилар, аммо ўзларига керак бўлган маълумотларни тез ва осон ўзлаштириб оладилар. “Учбурчак”лар “квадрат”лардан фарқли ўлароқ мансабга, яхши яшашга интиладилар. “Учбурчак”лар бир иш қилишлари олдидан ўзларига англаб ёки англамаган ҳолда “Бундан менга қандай фойда келади?” деб савол берадилар. “Учбурчак”лардан яхши бошқарувчи чиқади. Мақсадга эришиш учун ҳатто қинғир йўлдан ҳам боришлари мумкин. “Учбурчак”ларнинг асосий салбий томонларидан бири бу кучли худбинлик, ўзига йўналганликдир. Улар ўзларининг мақсадлари йўлида ҳеч кимни аямайдилар, ҳар қандай ижтимоий меъёрларни босиб ўта оладилар. Ён-атрофларида кўпроқ инсонлар бўлиб, унга бўйсунишларини хоҳлайдилар.