1.11. Beton qorish sexini xisoblash Temir-beton maxsulotlari zavodlaridagi beton qoruvchi bo’limlar ko’pincha vertikal sxema bo’yicha materiallarni sarf bunkeriga etqazish uchun komplektlanadi. Sex binosi balandligi 25 - 30 m ga etadi (1.4 - raem). Materiallar bunker ustidagi qavatga qiya o’rnatilgan lentali konveyer yordamida uzatiladi. To’ldiruvchilarni uzatishda aylanadigan voronkalardan foydalaniladi, sement va boshqa kukunsimon materiallar uchun shneklar va pnevmatik transportlardan foydalaniladi. Keyingi xolatda xavoni sement changidan tozalash uchun siklonlar va gazlamali filtrlar urnatiladi.
Beton qorishmasining quruq komponentlar mikdorlovchilari taaluqdi bunker otseklaridan ortiladi. Suv mikdorlovchi ustiga o’rnatilgan bakdan keladi, vodoprovod magistralidan bak to’ldiriladi. Qushimcha tayyorlaydigan moslamadan qushimchalarni suvli eritmasi mikdorlovchiga sirkulyasion truboprovod yordamida uzatiladi.
Sarf bunkerlarida materiallar zaxirasi odatga ko’ra to’ldiruvchilar uchun 1-2 soatga, sement uchun - 2 - 3 soatga qabul qilinadi.
Sarf bunkerlar otseklarga bo’linadi. Yirik to’ldiruvchilar uchun odatda uch otsek, mayda to’ldiruvchilar uchun ikki otsek va sement uchun xam ikki otsek muljallanadi. Sochiluvchi materiallarning erkin siljishi uchun bunker tagi qiyalik burchagi tabiiy qiyalikdan kattarok qilib bajariladi. Ularni asosan qoida buyicha 55 - 60° dan kam bo’lmagan xolda qabul qilinadi. To’ldiruvchilar yuqori namlikda bunker devorining pastki qismida osilib qolmasligi uchun titratib gumbazni kuchiruvchi urnatiladi. Bunkerlarda shuningdek sementni aeratsiyasi uchun (shamollatish) moslama, bug’ panjaralari va bunker otseklarining to’lish darajasi ko’rsatkichlari mo’ljallangan.
Temir-beton maxsulotlari zavodlaridagi beton qoruvchi bo’limlar ko’pincha vertikal sxema bo’yicha materiallarni sarf bunkeriga etqazish uchun komplektlanadi. Sex binosi balandligi 25 - 30 m ga etadi. Materiallar bunker ustidagi qavatga qiya o’rnatilgan lentali konveyer yordamida uzatiladi. To’ldiruvchilarni uzatishda aylanadigan voronkalardan foydalaniladi, sement va bopщa kukunsimon materiallar uchun shneklar va pnevmatik transportlardan foydalaniladi. Keyingi holatda xavoni sement changidan tozalash uchun siklonlar va gazlamali filtrlar o’rnatiladi. Beton qorishmasining quruq komponentlar miqdorlovchilari taluqdi bunker otseklaridan ortiladi. Suv miqdorlovchi ustiga urnatilgan bakdan keladi, vodoprovod magistralidan bak to’ldiriladi. Qo’shimcha tayyorlaydigan moslamadan qo’shimchalarni suvli eritmasi mikdorlovchiga sirkulyasion truboprovod yordamida uzatiladi. Sarf bunkerlarida materiallar zaxirasi odatga ko’ra to’ldiruvchilar uchun 1-2 soatga, sement uchun - 2 - 3 soatga qabul qilinadi.
Sarf bunkerlar otseklarga bo’linadi. Yirik to’ldiruvchilar uchun odatda uch otsek, mayda to’ldiruvchilar uchun ikki otsek va sement uchun xam ikki otsek mo’ljallanadi. Sochiluvchi materiallarning erkin siljishi uchun bunker tagi qiyalik burchagi tabiiy qiyalikdan kattarok qilib bajariladi. Ularni asosan qoida bo’yicha 55 - 60° dan kam bo’lmagan xolda qabul qilinadi. To’ldiruvchilar yuqori namlikda bunker devorining pastki qismida osilib qolmasligi uchun titratib gumbazni kuchiruvchi urnatiladi. Bunkerlarda shuningdek sementni aeratsiyasi uchun (shamollatish) moslama, bug’ panjaralari va bunker otseklarining to’lish darajasi ko’rsatkichlari mo’ljallangan.
Tasmali konveyer kam xarakatlanadigan va bikir beton korishmalarini uzatishda qo’llaniladi. Ularni uzi yurib tashlaydigan aravachalar bilan jixozlanadi. Xarakatchan beton qorishmalar uchun konveyer burchak kiyaligi 8° dan oshmasligi; bikir qorishmalar uchun - 15° dan oshirilmaydi. Beton qorishmaning tushish balandligi transport vositasiga uzatilayotganda 2 m dan oshmasligi kerak. Ma’lum masofaga xarakatlanuvchi qorishmani uzatishda, panellarni kasseta qurilmalarda qoliplashda, elektr uzatkichlar uchun tayanchlar ishlab chikarishda pnevmatik qurilmalardan foydalanish maksadga muvofikdir.
Beton korishmasini ishlab chikarish kuyidagi formuda orkali aniklanadi
Bu yerda Vb - qoruvchi barabanning beton qorishma chiqarishdagi sig’imi.
Rb - beton chiqish kayfisenti
n-bir qorishmani tayyorlashda sikl davomiyligi
Sikilli xarakatdagi qoruvchi qurulmalar bir soatda ishlab chiqarishi quydagi fo’rmula bilan aniqlanadi.
Beton qorish sexining yillik mahsuldorligi quyidagi formula bo’yicha topiladi:
Qy = Qs ∙ Tsm ∙N ∙ Tf (m3)
Bu yerda
Tsm - smenada ish vaqti , soat;
N – smenalar soni;
Tf - asbob uskunalarning yillik ishlash fondi - 247 sutka;
Qy = 30·8·2·247=118560 ming m3 /yilda
Diplom loyihasida tipovoy seksiyali 750 litrdan iborat 2 ta beton qorgichni qabul qilamiz.
