14 – Mavzu: Immunitet va emlash ishi

Vaksinoterapiya -

uzoq vaqt davom etuvchi yuqumli kasalliklardan davolash uchun ishlatiladi: furunkulyoz, surunkali so’zak, brusellyoz, surunkali dizenteriya.

Zardoblar

• Zardoblar ko’pincha yuqumli kasalliklarni davolash (seroterapiya) uchun, kam hollarda profilaktika uchun (seroprofilaktika) ishlatiladi.

Zardoblar

ma'lum dozalarda (m/o, t/o, v/i) aseptika qoidalariga rioya qilgan holatda yuboriladi. Zardoblarni himoya ta'siri 1-2 hafta davom etadi.

Zardoblar yuqumli kasallikni boshidan kechirgan odamlar qonidan yoki hayvonlarni sun'iy ravishda mikroblar bilan zararlab olinadi.

Zardoblar chiqariladi:

1) antitoksin zardoblar - difteriyaga, qoqsholga, ilon zahriga, gazli gangrenaga qarshi,

2) antimikrob zardoblar - bir qator kasalliklarga qarshi gamma-globulin ko’rinishida.

Odam qonidan tayyorlangan gamma-globulinlarga qizamiqqa qarshi, poliomielit ko’kyo’tal, yuqumli gepatitga qarshilar kiradi. Bu preparatlar tarkibida qo’zg‘atuvchilar yo’q, shuning uchun xavfsizdir. Odam qonidan tayyorlangan gamma-globulinlar anafilaksiya chaqirmaydi. Otlarni giperimmunlab, ularning qonidan tayyorlanadigan gamma-globulin larga kuydirgiga, o’latga, chechakkka, quturishga qarshilar kiradi. Bu preparatlar anafilaksiya chaqirishi mumkin.

Immun zardoblari tarkibida tayyor antitelalar saqlaydi. Shuning uchun ular yuqumli kasalliklar o’chog‘ida bemor bilar kontaktda bo’lganlarga kasallikni oldini olish maqsadida vaksina emas, zardob yuboriladi. Zardob yuborilgan vaqtdan boshlab, ta'sir qiladi.