14- ma’ruza: Metallarda elektr o’tkazuvchanlik



Download 4,14 Kb.
Sana23.07.2022
Hajmi4,14 Kb.
#843400
Bog'liq
14- ma’ruza Metallarda elektr o’tkazuvchanlik-hozir.org (1)


14- ma’ruza: Metallarda elektr o’tkazuvchanlik

14- Ma’ruza: Metallarda elektr o’tkazuvchanlik.

Rike, Mandelshtam-Papaleksi va Styuart-Tolmen tajribalari.


Metallarda elektr o’tkazuvchanlik

Metallarda elektr o’tkazuvchanlikning klassik elektron nazariyasi asosida Om, Joul-Lents va Videman-Frants qonunlarini tushuntirilish


Erkin elektronlarga yoki ionlarga ega bo’lgan moddalar o’tkazgichlar deb ataladi, chunki taShqi elektr maydon ta’sirida elektron yoki ionlar tartibli harakat qilishi mumkin. Agar erkin zaryadlarga ega bo’lgan o’tkazgich tashqi elektrostatik maydonga joylashtirilsa, elektrostatik kuch ta’sirida, o’tkazgichdagi erkin elektronlar maydon kuchlanganligining vektori


  • Erkin elektronlarga yoki ionlarga ega bo’lgan moddalar o’tkazgichlar deb ataladi, chunki taShqi elektr maydon ta’sirida elektron yoki ionlar tartibli harakat qilishi mumkin. Agar erkin zaryadlarga ega bo’lgan o’tkazgich tashqi elektrostatik maydonga joylashtirilsa, elektrostatik kuch ta’sirida, o’tkazgichdagi erkin elektronlar maydon kuchlanganligining vektori

  • ga qarama-qarshi tomonga siljiydi. Natijada o’tkazgichning ikki tomonida har xil ishorali zaryadlar hosil bo’ladi: elektronlari ortiqcha bo’lgan uchi manfiy zaryadlanadi, elektronlar yetishmaydigan uchi esa, musbat zaryadlanadi. Shunday qilib, tashqi elektrostatik maydon ta’sirida, o’tkazgichdagi mavjud zaryadlarni musbat va manfiy sirt zaryadlarga ajratish hodisasi elektrostatik induktsiya yoki ta’sir orqali zaryadlash deyiladi. Hosil bo’lgan zaryadlar induktsiyalangan zaryadlar deb ataladi.

Elektrostatik maydonga kiritilgan o’tkazgichdagi induktsiyalangan zaryadlar maydonning manzarasini o’zgartiradi. Bir jinsli


  • Elektrostatik maydonga kiritilgan o’tkazgichdagi induktsiyalangan zaryadlar maydonning manzarasini o’zgartiradi. Bir jinsli

  • elektrostatik maydonga

  • kiritilgan metall sharning

  • bu maydonni deformatsiyalashi

  • tasvirlangan.

Tashqi elektrostatik maydon ta’sirida o’tkazgichda zaryadlarni siljishi yoki manfiy va musbat qutblarni hosil bo’lishi ekvipotentsial sirtlar paydo bo’lguncha davom etadi.


  • Tashqi elektrostatik maydon ta’sirida o’tkazgichda zaryadlarni siljishi yoki manfiy va musbat qutblarni hosil bo’lishi ekvipotentsial sirtlar paydo bo’lguncha davom etadi.

  • 2-rasm. O’tkazgichning nuqtaviy zaryad elektrostatik maydonini deformatsiyalashi

Tashqi elektrostatik maydonning kuch chiziqlari o’tkazgich sirti bo’yicha induktsiyalangan manfiy zaryadlarda tugaydi. Kuch chiziqlari yana sirtqi musbat zaryadlarda davom etadi. Ammo, o’tkazgich ichida kuch chiziqlari yo’q bo’lgani uchun o’tkazgich ichida elektr maydoni bo’lmaydi. Zaryadlarning sirt bo’yicha qayta taqsimlanishi ya’ni, manfiy va musbat qutblar hosil bo’liShi, elektrostatik induktsiya hodisasi deb ataladi.


  • Tashqi elektrostatik maydonning kuch chiziqlari o’tkazgich sirti bo’yicha induktsiyalangan manfiy zaryadlarda tugaydi. Kuch chiziqlari yana sirtqi musbat zaryadlarda davom etadi. Ammo, o’tkazgich ichida kuch chiziqlari yo’q bo’lgani uchun o’tkazgich ichida elektr maydoni bo’lmaydi. Zaryadlarning sirt bo’yicha qayta taqsimlanishi ya’ni, manfiy va musbat qutblar hosil bo’liShi, elektrostatik induktsiya hodisasi deb ataladi.

  • O’tkazgich ichida elektr maydon bo’lmasligi sirtqi zaryadlarning teng taqsimlanganidan kelib chiqadi. Bu hol elektrostatik himoya yoki moddalarning ekranlashishi deb ataladi. Sirtqi zaryadlarning mavjudligi o’tkazgich ichida maydon bo’lmasligiga sabab bo’ladi, ya’ni tashqi elektr maydon ta’sirini yo’qqa chiqaradi.

Эътиборингиз учун рахмат


  • Эътиборингиз учун рахмат


http://hozir.org
Download 4,14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish