13-Tema : Mikrokontrellerli sistemalardı sazlaw. Reje

13. 2. Mikrokontrellerler strukturası hám islew tiykarları.
Mikrokontreller bir integral sxema kórinisinde ámelge asırilatuǵın esaplaw sistemasınan ibarat hám óz ishine yadro, programma yadı, maǵlıwmatlar yadı, periferiya apparatları sıyaqlı tiykarǵı bloklardı aladı (13. 2-súwret).


13. 2.-su'wret. Mikrokontrellerdiń ulıwmalastırılǵan strukturalıq sxeması

Mikrokontreller yadrosı programma tárepinen beriletuǵın basqarıw processin ámelge asıradı. Mikrokontrellerli yadro negizinde integral sxemasın óndiriwshi zavod tárepinen modullı yad hám periferiya apparatlarınıń zat dizimi boyınsha túrlishe bolǵan, lekin komandalar sisteması hám maǵlıwmatlar almasiwi cikli boyınsha óz-ara iykemlesetuǵın ónimler islep shiǵarıladı. Bul belgi boyınsha kóplegen iykemlesetuǵın mikrokontreller (MK) mikrokontreller gruppası dep ataladı.

Programma yadı basqarıwshı programmanı saqlaw ushın mólsherlengen. Basqarıw processi ushın zárúr bolǵan maǵlıwmatlar yadında jaylasadı.
Periferiy apparatları mikrokontrellerdiń sırtqı obyektleri hám qatar basqarıw funksiyaların ámelge asıratuǵın apparat penen birigiwdi támiyinlew ushın mólsherlengen.
Mikrokontrellerler, basqa klasslardıń esaplaw mashinaları sıyaqlı, Garvard yamasa Prinston arxitektura tiykarında ámelge asıriladı (13. 3-súwret). Garvard arxitektura tiykarında atqarılatuǵın mikrokontrellerlerde programmalar hám maǵlıwmatlar paydalana alıwdıń túrli metodlarindaģi logikalıq baylanıslı bolmaǵan yad bloklarında jaylasadı. Prinston arxitektura tiykarında atqarılatuǵın mikrokontrellerlerde 170 programmalar hám maǵlıwmatlar yadtıń ulıwma blokında jaylasıwı múmkin, shaqırıq ushın paydalana alıwdıń birden-bir metodınan paydalanıladı.


13. 3-súwret. MK garvard (a) hám prinston (b) arxitekturaları
Úlgili hám kristalǵa eń kóp integraciyalanatuǵın periferiya apparatlarınıń mikrokontrellerine tómendegi bloklar kiredi:
- logikalıq signallar kórinisinde keltirilgen maǵlıwmatlar almasınıwın ámelge asıratuǵın kirgiziw-shıǵarıw parallel cifrlı portlar;
- waqıtli integrallar qáliplestiriliwin ámelge asıratuǵın hám logikalıq hádiyselerdi esaplawdı atqaratuǵın taymer-esaplaģishlar;
- waqıt boyınsha baylanıslı bolǵan hádiyselerdi apparatlı qayta islew uzelleri;
- úzliksiz signallardı shıǵarıw hám kirgiziwdi ámelge asıratuǵın cifrlı analog hám analog-cifrlı ózgertirgishler;
- bólistiriletuǵın sistemalarda maǵlıwmatlar almasınıwın ámelge asıratuǵın kirgiziw-shıǵarıwdıń izbe-iz portları;
- uziliwshi hádiyselerge xizmet kórsetiw blokları ;
- islew isenimliligin asırıw quralları.
MK hár bir periferiya uzeli arnawlı funksiyalar registri dep atalatuǵın uzeldıń programmalıq qolay bolǵan konfiguratsion registrinda basqarılatuǵın kodlardı jazıw járdeminde retlew múmkinshiligine iye boladı. Retlew apparattıń (mısalı, taymer hám parallel portı razryadlarindaģi maǵlıwmatlardı uzatıw baǵdarlarınıń razryadliliģin hám basqalardı talap etetuǵın) islew rejimin tańlawdı ámelge asırıw imkaniyatın beredi. MKda jaylasqan periferiya bloklarınıń quramı apparattıń maqsetli wazıypasına baylanıslı boladı hám bul gruppanıń mikrokontrelleride ámelge asırilatuǵın úlgili wazıypaları tiykarında óndiriwshileri tárepinen anıqlanadı.