13-mavzu. O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy faoliyatning davlat tomonidan tartibga solinishi reja

18.4.1-Rasm. O‘zbekistonning tashqi savdo ko‘rsatkichlari dinamikasi, mlrd.doll¹.
Ushbu ma’lumotlardan ko‘rinadiki, mustaqillik yillari davomida mamlakatimizda eksport hajmi 29,8 marta oshib, tashqi savdo aylanmasi hajmi 33 marta o‘sdi. Eksportni rag’batlantirish borasida olib borilayotgan chora-tadbirlar va mahalliylashtirish dasturining izchil amalga oshirilishi natijasida respublikamiz to‘lov balansining, xususan, tashqi savdo balansining barqarorligi saqlab qolindi.
Mamlakatimizda eksport kilinayotgan maxsulotlar ham tarkiban, ham sifat jihatidan yaxshilanib bormokda. Buni eksport tarkibining yillar bo‘yicha o‘zgarishida ham kuzatish mumkin (18.4.1 -jadval).
Jadvaldan ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, 1990-2012 yillar davomida eksport tarkibida paxta tolasining ulushi 59,7 foizdan, 9,6 foizgachaqisqardi. Natijada eksportning xomashyoga bog’lanib qolish muammosi to‘la barxam topdi. Xizmatlar eksportining ulushi esa 13,5 marta, mashina va uskunalar - 4,1 marta, kimyoviy maxsulotlar va ulardan tayyorlangan buyumlar - 2,5 marta, yoqilg’i va neft maxsulotlari - 2,2 marta, oziq-ovqat maxsulotlari eksportining ulushi 1,7 marta o‘sganligi eksport qilinayotgan maxsulotlar tarkibida xomashyo bo‘lmagan tayyor tovarlarning ulushining oshishiga hamda eksport qilinayotgan maxsulotlar tarkibi va sifati yaxshilanishiga zamin yaratdi.
18.4.1-jadval.
O‘zbekiston Respublikasining eksport tarkibining yillar bo‘yicha
dinamikasi, foizda²

Eksport tarkibi

1990 yil

2000 yil

2011 yil