13-mavzu: O’zbekiston va jahon hamjamiyati reja

RossiyaFederatsiyasiPrezidentiVladimirPutinningyurtimizgaamalgaoshirgandavlattashrifi (2018 yil 19–20 oktyabr) davomidao‘tkazilganmuhokamalaryakunlaribo‘yichayadroenergetikasivakosmossohalaridagihamkorliknio‘zichigaolganturliyo‘nalishlardaumumiyqiymati 26 milliarddollarlikinvestitsiyaloyihalariniamalgaoshirishbo‘yicha 20 tahukumatlararohujjatimzolandi. Butashrifasosidatuzilganshartnomalarasosida 79 taO‘zbekiston–Rossiyaqo‘shmakorxonalari, 23 tayangisavdouylari, 20 taulgurjivachakanasavdomarkazlariochilishirejalashtirilgan. TurkiyaPrezidentiRejepTayyipErdo‘g‘onningO‘zbekistongaamalgaoshirgandavlattashrifidoirasida (2018 yil 29 aprel – 1 may) oliydarajadagiO‘zbek–Turkstrategikhamkorlikkengashitashkiletildi. Tomonlaryaqinyillardao‘zarotovarayraboshlashhajmini 5 milliarddollargaetkazishbo‘yichaaniqtadbirlaryuzasidankelishibolishdi.
PrezidentimizningAQSHgarasmiytashrifi (2018 yil 15–16 may) O‘zbekiston – Amerikastrategikhamkorliginirivojlantirishgakuchliturtkiberdi. Tarixiytashrifdavomidasavdo, fan, qishloqxo‘jaligi, energetikavaboshqasohalardao‘zaromanfaatlialoqalarnihartomonlamamustahkamlashgaqaratilganqatorhujjatlarimzolandi. Ikkimamlakatkompaniyalariqiymati 4,8 milliarddollarlik 20 danortiqyirikshartnomalarniimzolashdi. MisrArabRespublikasiPrezidentiAbdulfattohSaidHusaynHalilas-Sisi 2018 yil 4–5 sentyabrkunlarirasmiytashrifbilanmamlakatimizdabo‘ldi.
Davlatlarimizo‘rtasidayoshlar, sport, investtitsiya, qishloqxo‘jaligisohalaridahamkorlikto‘g‘risidaAnglashuvmemorandumlari, ta’lim, turizm, arxeologiya, madaniymerosvamuzeyshunosliksohalaridahamkorlikniyo‘lgaqo‘yishvarivojlantirishgadoirbitimlar, ikkimamlakattashqiishlarvazirliklario‘rtasida 2019–2020 yillargamo‘ljallanganhamkorlikdasturivaadliyavazirliklario‘rtasidahamkorlikmemorandumisingarijami 12 tahujjatimzolandi.1 BelarusPrezidentiAleksandrLukashenkoningO‘zbekistongarasmiytashrifidavomida (2018 yil 12–14 sentyabr) 19 takelishuvvaumumiyqiymati 263 milliondollarlik 56 tasavdoshartnomasiimzolandi.2 PrezidentimizningHindistongadavlattashrifidavomida (2018 yil 30 sentyabr – 1 oktyabr) 20 danziyodhukumatlararohujjatlarvaqiymati 3 milliard 200 milliondollarlikshartnomalarimzolandi. PrezidentimizningFransiyagarasmiytashrifi (2018 yil 8–9 oktyabr) O‘zbekistonrahbariSHavkatMirziyoevEvropaIttifoqidavlatlarigaqilganbirinchisafaribo‘ldi.
Tashrifyakunida 10 tahukumatlararoshartnomavaumumiyqiymati 5 milliardevrogatengbo‘lganinvestitsiyaviyloyihalarbo‘yichabitimlarimzolandi. Umumanolganda, 2018 yilmobaynida 30 danortiqdavlatlararovahalqarotuzilmalarrahbarlaribilanoliydarajadagimuzokaralarolibborildi, 180 taikkitomonlamashartnomahamdakelishuvlartuzildi.
SHuningdek, hukumat, vazirlik, idoralarvaxalqarotashkilotlarrahbarlaridarajasida 360 tatashrifamalgaoshirildi. O‘zbekistondiplomatiyasiningyutuqlaridanbirio‘zbekistonliktaniqlidiplomatVladimirNorovning 2019 yil 1 yanvardanboshlabSHHTBoshkotibilavozimigatasdiqlanganligihamtarixiyvoqeabo‘ldi. 3 yanvardaO‘zbekistonPrezidentiSHavkatMirziyoevV. NorovniSHHTBoshkotibisifatidaqabulqildi. O‘zbekistontashqisiyosatidagiijobiyo‘zgarishvanatijalarniyanaboshqama’lumotlarmisolidako‘rishmumkin.
Faoltashqisiyosattufaylimamlakatimizningxalqarobro‘ -e’tibori 2018 yil – «Faoltadbirkorlik, innovatsiong‘oyalarvatexnologiyalarniqo‘llabquvvatlashyili» O‘zbekistonPrezidentiSHavkatMirziyoevdunyoningturlimamlakatlariga 30 gayaqinoliydarajadagitashriflarbilanbordihamdanufuzlitashkilotlarningsammitidaqatnashdi. Keyingiikkiyilichidaxorijiymamlakatlarprezidentlarimamlakatimizga 16 tatashrifniamalgaoshirdi. DavlatimizrahbariBMTBoshAssambleyasining 72-sessiyasidanutqso‘zladi. Undabildirilgantakliflarxalqarohamjamiyattomonidankattaqiziqishbilankutibolindi; Prezidentimiztashabbusibilan, ilkborMarkaziyOsiyodavlatrahbarlariningmaslahatuchrashuvitashkiletildi; Afg‘onistonbo‘yicha «Tinchlikjarayoni, xavfsizliksohasidahamkorlikvamintaqaviysheriklik» mavzusidagiyuqoridarajadagiToshkentkonferensiyasio‘tkazildi; PrezidentimizXitoyningSindaoshahridaSHHTDavlatrahbarlariKengashiningo‘nsakkizinchimajlisidaishtiroketdi; BMTshafeligidaOrolbo‘yimintaqasiuchunTrastfondifaoliyatiyo‘lgaqo‘yildivahokazo.
2018 yil 22 sentyabrkuniToshkentshahridagi «Miran International» mehmonxonasidaxalqarovamahalliyekspertlarishtirokidatashkiletilgan «O‘zbekistonningHarakatlarstrategiyasidoirasidagitashqisiyosiyfaoliyati» mavzusidadavrasuhbatibo‘libo‘tdi. UndatashkilotchiO‘zbekistonRespublikasiTashqiishlarvazirligivaJahoniqtisodiyotivadiplomatiyauniversitetivakillaribilanbirqatordaAQSH, Rossiya, BuyukBritaniya, SHvetsiya, Belgiya, Fransiya, Xitoy, YAponiya, PokistonvaHindistondantashrifbuyurgan, jami 26 nafareksperthamishtiroketdi.
O‘zbekistonPrezidentiSHavkatMirziyoevningBMTminbaridaso‘zlaganilknutqidanso‘ngtashkiletilishiramziyma’nogaegabo‘lib, O‘zbekistonningxalqaromaydondaijobiyimijinioshirish, olibborilayotganislohotlarbilanjahonhamjamiyatinixolisonatanishtirishkabitashabbuslarkelgusidayanadaqo‘payishitabiiydir.
MustaqilDavlatlarHamdo‘stligigaa’zodavlatlar, birinchinavbatda, RossiyaFederatsiyasibilan, shuningdek, XitoyXalqRespublikasi, AmerikaQo‘shmaSHtatlari, EvropaIttifoqimamlakatlari, KoreyaRespublikasivaYAponiyabilanmunosabatlariniyanadarivojlantirishgaqaratilganfaoltashqisiyosatolibborishdamuhimrolo‘ynadi. O‘zbekiston 2017 yildanboshlabXitoytashabbusibilantashkilqilingan“Birmakon, biryo‘l” xalqaroforuminingishtirokchisidir. Mazkurhamkorlikikkiyo‘nalish- quruqlikvadengizorqalidavlatlararohamkorliknimusathkamlashgaqaratilgan. UhozigikundaOsiyo, AfrikavaEvropadagi 65 mamlakatniqamarabolgan. 2019 yildaO‘zbekistonPrezidentiSHavkatMirziyoevmazkurforumdanutqso‘zlab, O‘zbekistonvaXitoysheriklikaloqalariniyuksaltirishdanminnatdorliginiqaydqilganedi. Umuman, qaydqilinganmalumotlargatayanib, O‘zbekistonvaXitoydavlatlario‘rtasidagiiqtisodiyaloqalarjadalrivojlanayotganliginingguvohibo‘lishimizmumkin. Buesakelajakdaharikkidavlato‘rtasidagisherikchilikaloqalariningstrategikimkoniyatlaridanyanadasamaralifoydalanishnitaqozaetadi.
So‘nggiyillardarespublikamizdata’limsohasidahamxalqarohamkorlikdasezilarliijobiysiljishlargaerishildi. Agarraqamlargamurojaatqilinsa, 2019 yil 1 iyulholatigako‘raO‘zbekistonda 102 taoliyta’limmuassasasifaoliyatyuritgan. Birgina 2018 yildamamlakatimizdajami 13 tayangioliyta’limmuassasasi, jumladan, Samarqandda «Ipakyo‘li» turizmxalqarouniversiteti, RossiyaFederaldavlatavtonomoliyta’limmuassasasi «Milliytexnologiktadqiqotlaruniversiteti»ningOlmaliqshahridagifiliali, ToshkentshahridaJanubiyKoreyaningPuchonuniversitetifilialifaoliyatboshladi. Davlatimizrahbarining 2018 yil 25 sentyabrdagiFarmonibilanVazirlarMahkamasihuzurida «El-yurtumidi» jamg‘armasitashkiletildi. 2018 yildailkborxalqarotajribalarasosidaoliyta’limmuassasalariningmilliyreytingiyaratildi, ta’limvailmiytadqiqotjarayonlaritahlilqilindi. Mamlakatimizdao‘ngayaqinoliyta’limmuassasasivaularningfiliallaritashkiletildi. Masalan, OlmaliqshahridaMoskvapo‘latvaqotishmalarinstitutining, ToshkentshahridaesaAQSHningVebsteruniversitetiningfilialiochildi.