13-mavzu. Mukammal bo’lmagan raqobat bozori ta’limotlari



Download 20,46 Kb.
bet5/6
Sana13.01.2022
Hajmi20,46 Kb.
#356444
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
ITT 13-mavzu

QISQACHA XULOSALAR

 

XIX asr oxiri - XX asrlarda iqtisodiyotning monopollashuv jarayoni kuchaydi, bu sharoitda avvalgi «sof raqobat», «sof iqtisodiyot » qoidalari amaliy hayotga javob bermay qoldi. Monopol sharoitda nomukammal raqobat qonunlari yuzaga keladi. Bu hodisalar amerikalik E.Chemberlin va ingliz J.Robinson xonim tomonidan tadqiqi qilindi. Bu olimlarning tadqiqotlarida monopoliyaning asosiy mohiyati taklif ustidan nazorat ekanligi ko’rsatiladi. Monopoliya sharoitida «mahsulotning differensiasiyasi» ro’y beradi va alohida tovar alohida xaridorga xizmat qiladi, ma’lum tovarga afzallik beriladi. Bu sharoitda raqobatning baholanmagan omillarimahsulot sifati va reklasi, fabrika, firma markalari, o’ziga xos qadoqlash, rang , shakl va boshqalar ahamiyati ortadi.



«Quvvalar ortiqchaligi» fenomeni kuzatiladi, chunki tovar bahosini sun’iy oshirish yo’li tutiladi, monopol foyda nazariyasi ilgari suriladi. E.Chemberlin fikricha, monopol sotuvchilar o’rtasida ham raqobat doimo mavjud, chunki liberal g’oyalarda ham, monopoliyalarda ham sof raqobat yo’q.

Olimning so’nngi asarlarida nomukammal va monopolistik raqobatlar deyarli tenglashtiriladi va monopoliyalar tabiiy mohiyatga degan optimistik qisqacha xulosalar chiqariladi (markscha-lenincha qarashlarda ularga o’lim belgilangan). J.Robinsonning asosiy goyalari yuqoridagilardan ancha farq qiladi, monopoliya sharoitida ishlab chiqarish omillarining ekspluatasiyasi, mayda korxonalarning yutib yuborilishi to’g’risida fikr yuritiladi. Xaridor monopoliyasi - monopsaniya tushunchasi kiritiladi. Samaradorlik yoki adolat dilemmasini yechish kerak bo’ladi deb yakunlaydi olima.

 


Download 20,46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish