13- mavzu: Товар ва молия бозорларида монополистик фаолиятни чеклаш Reja

Ўзбекистонда рақобатчилик муҳитининг вужудга келиши ва монополияга қарши қонунчилик.
Ўзбекистонда самарали рақобат муҳитини яратиш учун кўриладиган чора-тадбирлар

• Бунинг учун тадбиркорликни ривожлантириш ва иқтисодиётни давлат томонидан бошқариш тизимини такомиллаштириш учун нисбатан қулай шарт-шароитларни яратишга қаратилган чуқур институционал ислоҳотлар зарур

Иқтисодиётда давлат монополизмининг ҳар қандай намоён бўлишини максимал даражада бартараф этиш.

• Бунинг учун давлат муассасалари рақобатнинг ривожланишини таъминлашлари лозим

Бозор шароитида вужудга келаётган монополияларнинг бозордаги ўз устунлик мавқеларини суистеъмол қилиш имкониятларининг олдини олиш.
Қуйидаги ҳатти-ҳаракатлар монополияга қарши қонунчиликка зид ҳисобланади:
1

• хўжалик юритувчи субъект томонидан бозордаги устунлик ҳолатининг суистеъмол қилиниши

2

• хўжалик субъектларининг рақобатни чеклашга қаратилган битимлари (ўзаро келишилган ҳатти-ҳаракатлари)

3

• давлат бошқаруви органлари ва маҳаллий ҳокимияти органларининг рақобатни чеклашга йўналтирилган ҳатти-ҳаракатлари

4

• инсофсиз рақобат

Ўзбекистонда монопол мавқега эга бўлган корхоналарни Давлат реестрига киритиш мезонлари
Агар корхона ишлаб чиқарган муайян маҳсулотлар бозордаги шу турдаги маҳсулотнинг 20 % идан ортиқ бўлса, бу корхона монополистик корхона сифатида Давлат реестрига киритилади.
Озиқ – овқат маҳсулотлари учун
Агар корхона ишлаб чиқарган муайян маҳсулотлар бозордаги шу турдаги маҳсулотнинг 35% идан ортиқ бўлса, бу корхона монополистик корхона сифатида Давлат реестрига киритилади.