12-mavzu: yuksak usimliklar. (4 soat) Reja

SAGOVNIKLAR
Sagovniklar hozir yashab turgan o`simliklar bo`lib, eski (Cycas, Masrozamia, Bowenia, Encephalarhos, Stangeria kabi avlodlar) va yangi dunyoning ( Zamia, Microcycas, Ceratoramia, Pion avlodlari) tropik va subtropik mintaqalarida taqalgan 9 ta avlodni o`z ichiga oladi.
Sagovniklar-ustunsimon oddiy poyali darahtlardan, poyasi ahyon-ahyonda shohlangan bo`ladi. Poyasining uchida juda yirik, patsimon qalin- qattiq burglar tojdek bo`lib turadi. Mikrosparangilari tangacha simon mikrasporofillarning chetida turadi yoki tangacha simon makro sporofillardan joy olgan, mikrosporofinllari to`p-to`p bo`lib, otalik kubalarini hosil qiladim Makrosporongiylar (urug`kurtaklar) makrosporofinlarning chetida turadi yoki tangachasimon mikrosporofillardan hosil bo`lgan onalik kubbalaridan joy oladi. Bu tartibga Cucas (yoki sagovnik) misol bo`la oladi.
Barcha ochiq urug`lilar singari,Cucas har xil sporali o`simlik bo`lib, makro va mikrosporalar bilan ko`payadi.
Ko`pchilik sagovniklar Cucasga o`hshash, aksari shohlanmaydigan to`g`ri poyali o`simliklar bo`lib, poyasining uchida uzunligi 2,5-3 m ga boradigan yirik burglar chiqaradi. Sagovniklarning poyalari odatda metrlar bilan o`lchanadi. Eng katta barglar bilan qoplanishi gulning atrofidagi gulqo`rg`onini eslatadi. Ularning changlanishi shamol va hashorotlar yordamida sodir bo`ladi. Bennettetlarning urug`ida murtak to`la rivojlangan, oziq moddalar ikki pallada to`plangan.