12-Mavzu: Turli yo‘l sharoitlarida avtotransport vositalarini boshqarishga o‘rgatish

Harakat jadalligi qancha yuqori bo‘lsa, bu omillarning harakat xavfsizligiga ta’siri ham shuncha yuqori bo‘ladi. Ikki tasmali yo‘llarda haydovchi asosiy vaqtini oldinda ketayotgan avtomobilni kuzatishga sarflaydi. Agar oldinda harakatlanayotgan avtomobil yuk avtomobili yoki avtobus, orqasi qora qilingan yengil avtomobil bo‘lsa, e’tiborning konsentratsiyalashgan maydoni kichrayib ketadi. Bunday sharoitda harakat xavfsizligini ta’minlashning asosiy sharti bu –oldinda harakatlanayotgan avtomobilga nisbatan ma’lum bir oraliq masofani–xavfsizlik oralig‘ini saqlashdir.

• Harakat jadalligi qancha yuqori bo‘lsa, bu omillarning harakat xavfsizligiga ta’siri ham shuncha yuqori bo‘ladi. Ikki tasmali yo‘llarda haydovchi asosiy vaqtini oldinda ketayotgan avtomobilni kuzatishga sarflaydi. Agar oldinda harakatlanayotgan avtomobil yuk avtomobili yoki avtobus, orqasi qora qilingan yengil avtomobil bo‘lsa, e’tiborning konsentratsiyalashgan maydoni kichrayib ketadi. Bunday sharoitda harakat xavfsizligini ta’minlashning asosiy sharti bu –oldinda harakatlanayotgan avtomobilga nisbatan ma’lum bir oraliq masofani–xavfsizlik oralig‘ini saqlashdir.

Xavfsizlik oralig‘ini haydovchi

• o‘zining ish qobiliyatiga (reaksiya vaqtiga),
• avtomobillarning tezligi va sekinlashish darajasiga,
• avtomobilning texnik holatiga va ko‘rinish masofasiga qarab tanlaydi.

Yo‘l harakati qoidalariga binoan «qorong‘i vaqt» deganda kechki g‘ira-shiraning boshlanishi oxiridan, tonggi g‘ira-shiraning boshlanishi orasidagi vaqt tushuniladi. «Yetarlicha кo‘rinmaslik» deganda esa, yomg‘ir, qor yog‘ishi, tuman tushishi va shunga o‘xshash sharoitlarda, shuningdek, kunning g‘ira-shira vaqtida yo‘lning ko‘rinishi 300 metrdan kam bo‘lishi tushuniladi.

• Yo‘l harakati qoidalariga binoan «qorong‘i vaqt» deganda kechki g‘ira-shiraning boshlanishi oxiridan, tonggi g‘ira-shiraning boshlanishi orasidagi vaqt tushuniladi. «Yetarlicha кo‘rinmaslik» deganda esa, yomg‘ir, qor yog‘ishi, tuman tushishi va shunga o‘xshash sharoitlarda, shuningdek, kunning g‘ira-shira vaqtida yo‘lning ko‘rinishi 300 metrdan kam bo‘lishi tushuniladi.