12-mavzu: She’r tuzlishi va she’r tizimlari

Meni / qurSHar // salqin / bir havo

Meni / qurSHar // salqin / bir havo

Suv ustidan // tun / quyuladi

SHunda / qancha // qancha // gaplarni

Esga solib//oy/ham to‘ladi.

H.Olimjon

4 /2-2/-5/2-3/ = 9

4-5 (1-4) = 9

4/ 2-2/ -5/ 2-3/=9

4-5/ 1-4/=9

MISRA - she’riy qatordir. Misra ko‘pincha tugal jumla bo‘ladi. Ayrim hollarda misra tugallanmasdan, uning davomi keyingi qatorga o‘tib ketishi ham mumkin.

MISRA - she’riy qatordir. Misra ko‘pincha tugal jumla bo‘ladi. Ayrim hollarda misra tugallanmasdan, uning davomi keyingi qatorga o‘tib ketishi ham mumkin.

Shodlik yo‘lga boshladi meni,

Baxtiyorlik bo‘ldi odatim.

Shoir bo‘lib shodlik va baxtni

Kuylamaklik zo‘r saodatim. H.Olimjon

BAND - tugal mazmun bilan bir-biriga bog‘langan poetik tuyg‘uning muxtasar bir bo‘lagini ifoda etadi va bir nafas bilan aytiladi. Band ma’lum qofiya tartibi bilan birlashtirilgan bo‘ladi. Qofiya banddagi misralarni payvandlab, o‘sha bandni boshqa banddan ajratib turadi. Band ham musiqiylikni keltirib chiqarishda muhim ahamiyatga ega. She’rda band takrorlanib, she’r so‘nggigacha o‘zgarmaydi. Ana shu kabi bir xil bandlarning takrorlanishi ham she’rda ohang yaratadi. Epigramma, ruboiy hamda tuyuqda bandning o‘zi tugal g‘oyaviy niyatni ifoda etadi.

• BAND - tugal mazmun bilan bir-biriga bog‘langan poetik tuyg‘uning muxtasar bir bo‘lagini ifoda etadi va bir nafas bilan aytiladi. Band ma’lum qofiya tartibi bilan birlashtirilgan bo‘ladi. Qofiya banddagi misralarni payvandlab, o‘sha bandni boshqa banddan ajratib turadi. Band ham musiqiylikni keltirib chiqarishda muhim ahamiyatga ega. She’rda band takrorlanib, she’r so‘nggigacha o‘zgarmaydi. Ana shu kabi bir xil bandlarning takrorlanishi ham she’rda ohang yaratadi. Epigramma, ruboiy hamda tuyuqda bandning o‘zi tugal g‘oyaviy niyatni ifoda etadi.

Шарқ шеъриятида қофия ҳарфлари ўн бештадир. В.Табризийнинг таъкидлашича, қофия ҳарфлари тўққизтадир:

“мазид”

“хуруж”

“васл”

“дахил”

“таъсис”

“ридф”

“ноира”

“қайд ҳарфи”

“ҳарфи равий”

Шарқ поэзиясида қофиянинг асосан 25 та тури мавжуд