12-mavzu: Ekskursiya rahbari – gidga qo‘yilgan talablar

Zambilda transportirovka qilishda quyidagilarga rioya qilish kerak:

• 
  jabrlanuvchini to‘g‘ri va qulay holatda bo‘lishini nazorat qilish;
  
• 
  jabrlanuvchini qo‘l bilan ko‘targanda yordam beruvchilar hamjihatlikda harakatlanishi;
  
• 
  sinishlarda va og‘ir jarohatlarda jabrlanuvchini qo‘l bilan zambilgacha olib bormasdan, zambilni uning ostiga olib kelib qo‘yish (singan joyni ushlab turish lozim).
  

Jabrlanuvchilarni transportirovka qilishda quyidagi holatlarga e’tibor qaratish kerak bo‘ladi:

• 
  «orqasi bilan yotgan» holati (jabrlanuvchining xushi o‘zida). Bu holat bosh jarohatlanganda, umurtqa pog‘onasi jarohatlanganda, oyoq-qo‘llar jarohatlanganda tavsiya etiladi;
  
• 
  «orqasi bilan yotgan oyoqlari tizzadan bukilgan» holati (tizza ostiga valik qo‘yish). Bu holat qorin bo‘shlig‘ining ochiq jarohatlanishlarida, tos suyaklari singanda tavsiya etiladi;
  
• 
  «
  
  14.9-rasm. Jabrlanuvchini transportda shifoxonaga jo‘natish.
  boshi pasaytirilgan, oyoqlari ko‘tarilib orqasiga yotgan» holati. Bu holat ko‘p qon yo‘qotish va shok holatida tavsiya etiladi;
  
• 
  «qorinda yotgan» holati. Bu holat umurtqa pog‘onasi shikastlanganda tavsiya etiladi (hushsiz holatda).
  
• 
  «yarim o‘tirgan» holat. Bu holat bo‘yin shikastlanganda va tana yuqori soqasi shikastlanganda tavsiya etiladi;
  
• 
  «bukik oyoqlar bo‘lgan holatdagi yarim o‘tirgan» holat (tizza ostiga valik qo‘yiladi). Bu holat siydik ajratish a’zolari shikastlanishida, ichak tutilishi va boshqa to‘satdan yuzaga kelgan kasalliklarda, qorin bo‘shlig‘i jarohatlarida, ko‘krak qafasi jarohatlanganda qo‘llaniladi;
  
• 
  «yonbosh» holati. Bu holat og‘ir jarohatlarda jabrlanuvchi xushsiz bo‘lganda kuqo‘llaniladi.
  
• 
  «o‘tirgan» holat. Bu holat yuz va qo‘llarni yengil jarohatlarida tavsiya qilinadi.