12-Мавзу: Эгилувчи темирбетон конструкцияларни нормал кесимлар бўйичв чегаравий холатлар усулининг биринчи гурухи бўйича мустахкамликка хисоблаш. Режа

12-Мавзу: Эгилувчи темирбетон конструкцияларни нормал кесимлар бўйичв чегаравий холатлар усулининг биринчи гурухи бўйича мустахкамликка хисоблаш.   Режа:

• Плиталар ва уларни лойиҳалаш.
• Тўсинлар ва уларни лойиҳалаш.
• Олдиндан зўриқтирилган темирбетон элементларини лойиҳалаш.

Темирбетонли эгилувчи элементлар плита ва тўсин кўринишида қўлланилади. Булар мураккаб конструкциялар ва иншоотларнинг таркибига ёки алоҳида ҳолда ҳам учраши мумкин: масалан, қовурғали ёпмалар (26.1–расм), иншоотларнинг каркаслари ва б.

Темирбетонли эгилувчи элементлар плита ва тўсин кўринишида қўлланилади. Булар мураккаб конструкциялар ва иншоотларнинг таркибига ёки алоҳида ҳолда ҳам учраши мумкин: масалан, қовурғали ёпмалар (26.1–расм), иншоотларнинг каркаслари ва б.

Қалинлиги hs узунлиги l ва эни bs дан анча кичик бўлган ясси элементларга – плиталар, узунлиги l кўндаланг кесимлари h ва b дан бир неча бор катта бўлган чизиқли элементлар эса тўсинлар дейилади.

Плиталар ва уларни лойиҳалаш. Плиталар яхлит, текис ва қовурғали бўлади; оралиқлари сонига қараб – бир оралиқли (26.1–pacм, а) ва қўп оралиқли (26.1–pacм, б); тайёрлаш усулига қараб – йиғма, монолит ва йиғма – монолит бўлиши мумкин.

Плиталар ўзаро тик стерженлардан ташқил топган тўрлар билан арматураланади. Агар ишчи арматура фақат бир йўналишга керак бўлса, у ҳолда иккинчи йўналишдаги арматура зўриқишларни тақсимлаш ва бўйлама арматураларни ўзаро боғлаш вазифасини ўтайди. Бу арматура бетоннинг ҳарорат таъсирида ва киришиши натижасида вужудга қеладиган деформацияни жиловлайди, ташишда қулайлик туғдирадиган тўр ҳосил қилади.

Яхлит плиталарнинг қалинлиги одатда h = 50...100 мм олинади. Катта оралиқнинг кичик оралиққа нисбати l2=l1>3 бўлган тўсинсимон плиталарда, шунингдек ўлчамлар нисбатидан қатъинaзap, контур бўйлаб таянган плиталарда, биринчи ҳолда ишчи арматура l1 оралиқ бўйлaб, иккинчи ҳолда – плитанинг таяниш чизиғига тик равишда қўйилади. Икки йўналишда эгиладиган плиталарда ишчи арматура ҳар иккала йўналишда жойлаштирилади.