12 kirish dissertatsiya mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi

19 
19 
100 
100 
19 
19 
100 
100 
Savollarga olingan javoblardan ma‟lum bo‟ladiki, so‟rovlar o‟tkazilgan 19 
kishidan nazorat guruhida dastlabki marotaba ancha ko‟pchilik kishilar talabalar 
ilmiy va ijodiy faoliyatlarini tashkil etishning juda xilma-xil ekanligiga jiddiy 
e‟tiborni qaratmaganlar. Ammo tajriba-sinov guruhlarida o‟tkazilgan suhbatlar, 

---

140 
tushuntirishlar, qolaversa, tegishli ma‟ruzalar, amaliy mashg‟ulotlardan so‟ng 
ularning bu sohadagi tasavvurlari, ayniqsa, oshganligi ma‟lum bo‟ldi. Ya‟ni bozor 
iqtisodiyoti sharoitida talabalarning ilmiy va ijodiy mahsuli faoliyatining turli-
tumanligi oshsagina, raqobatbardosh kadrlarni tanlab olish imkoniyatlari yanada 
ko‟payadi. Bozor iqtisodiyoti talablariga mos kelmaydiganlaridan esa o‟z-o‟zidan 
foydalanilmay qo‟yiladi. Bu hol esa bevosita talabalar faoliyatining tashkilotchilari 
hisoblangan pedagoglarning bu soha bo‟yicha yangicha izlanishlar olib 
borishlariga olib keladi.
Ushbu anketaning 6-savolida talabalarning chizmachilik fanida loyihalashga 
oid masalalarni o‟rganishlari bo‟yicha «
Universitet va fakultet miqiyosida 
tashkil etiladigan o‟quv–tarbiyaviy tadbirlarni uyushtirishdan maqsad 
nimalardan iborat?
» deb qo‟yilgan savolga quyidagi javob ko‟rinishlari taklif 
etildi:
a) O‟quv–tarbiyaviy jarayonni takomillashtirish. 
b) Talabalar ilmiy va ijodiy faoliyatini tashkil etish. 
v) Ta‟lim–tarbiya ishlarini yaxshilash. 
g) Universitet va fakultetning moddiy–texnik ta‟minotini yaxshilash. 
d) Yuqoridagilarning barchasi. 
Darhaqiqat, universitet va fakultetlardagi o‟quv-tarbiyaviy jarayonini 
takomillashtirish, asosiy dars mashg‟ulotlarida o‟tilgan mavzularni mustahkamlash 
uchun auditoriyadan tashqari ishlarning turli-tuman shakllari tashkil etiladi. Test-
anketa savollari tarqatilgan 20 nafar professor o‟qituvchilardan 19 kishi savollarga 
javob qaytardilar. 3 kishi esa anketa savollariga o‟zlarining fikrlarini mustaqil 
yozib fikr bildirdilar. 2 kishi esa hech qanaqa belgi qo‟ymagan. Shuning uchun biz 
19 kishini test-anketa topshiriqlarini to‟g‟ri tushungan mutaxassis-o‟qituvchila 
rsifatida qabul qildik. Ushbu anketaning javoblaridan yoki bir-ikkitasini belgilagan 
javoblarni to‟liq bo‟lmagan javoblar deb, javoblarning barchasini qamrab oladigan 
javobni «D» ni belgilaganlarni esa to‟g‟ri javob deb qabul qildik. Chunkit 
alabalarning faoliyatini keng qamrab oladigan auditoriyadan tashqarida tashkil 

---

141 
etiladigan mashg‟ulotlar bir maqsadni amalga oshirish uchun emas, balki bir necha 
xil maqsadlarni amalga oshirishga xizmat qiladi. 
Ilmiy tadqiqot ishini olib borish jarayonida tajriba – sinov guruhlarida 
o‟tkazilgan so‟rovnomalar, anketalar, test-anketalar, testlarshuni ko‟rsatdiki 
chizmachilik fanida loyihalashga oid masalalarni yechish orqali talabalarning 
fazoviy tasavvurini rivojlantirishga alohida e‟tibor qaratish, loyihalashga oid 
mavzularni yanada takomillashtirish, mustaqil ta'lim va fan to'garaklari, yetuk 
olimlar bilan suhbatlar, uchrashuvlar o‟tkazish, o'qish, unumli ilmay va ijodiy 
mehnatga o‟rgatish, o‟quv va pedogogik amaliyotlarni takomillashtirishni 
anglatadi. Yuqoridagi hisoblar esa, oliy ta‟lim muassasasi talabalarining o„quv-
biluv, ilmiy va ijodiy faoliyatini chizmachilik fanida loyihalashga oid masalalarni 
yechish orqali talabalarning fazoviy tasavvurini rivojlantirish samarali ekanligini 
tasdiqlaydi.