11-Modul: O’zbekistonda sovet davlatining amalga oshirgan ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy siyosati va uning oqibatlari

7.Mustaqillik Deklaratsiyasi va uning ahamiyati. 1991 yil avguts voqealari. 

SSSRning tanazzulga yuz tutishi 

 

Isloim  Karimov  rahbarligida  qabul  qilingan  "Mustaqillik  deklaratsiyasi" 

O’zbekistonda yangi davlat, yangi jamiyat qurish yo’lida  nihoyatda qat’iy va sobitqadam 

faoliyat olib borilganini ko’rsatadi.  Ittifoqda  darz ketgan tuzum tanazzulga  yuz tutgani 

sari, respublikamizda mustaqillikka  erishi, uning asoslarini mustahkamlash  jarayoni jadal 

davom  etdi.  1991  yil  31  avgustda  O’zbekiston  Oliy  Kengashi  “O’zbekiston 

Respublikasining  davlat  mustaqilligi  to’g’risida  qaror”  hamda  “O’zbekiston 

Respublikasining  davlat  mustaqilligi  to’g’risida”  qonun  qabul  qildi.  Butun  jahon 

xalqlariga,  xalqaro  tashkilotlarga  yangi  va  mustaqil  davlat  vujudga  kelganligini 

bildiradigan  “Bayonot”  ham  qabul  qilindi.  Mustaqil  O’zbekistonda  vujudga  kelayotgan 

yangi  jamiyat  va  davlatning  ijtimoiy-siyosiy  asoslari  mustahkamlana  bordi,  yurtimiz 

tsivilizatsiyasiga xos qadriyatlarga asoslanadigan yangi tizim shakllana boshladi.    

O’zbekiston mustaqilligi va vujudga kelayotgan yangi jamiyatning ijtimoiy-siyosiy 

asoslari  tadrijiylik  asosida  mustahkamlanib  borildi  O’zbekiston  Respublikasi  Oliy 

Kengashi  1991  yil  18  noyabrdagi  qaroriga  asoslangan,  1991  yil  24  dekabr  kuni  bo’lib 

o’tgan  O’zbekiston  Respublikasi  davlat  mustaqilligi  to’g’risidagi  referendum  va 

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovlari buning yana bir isboti bo’ldi.  

O’tgan  o’n  yilliklar  tarixi  sobiq  ittifoqqa  xos  tanazzulning  oqibatlari  nihoyatda 

dahshatli bo’lishi mumkinligidan, ushbu jarayonda o’z yo’lini to’g’ri belgilab ololmagan 

davlatlarning    ahvoli  bugun  ham  o’nglanib  ketmayotganidan,  xalqi  esa  puch  va’dalar, 

avantyuristik  loyihalarga  aldanib,  abgor  bo’lib  qolayotganidan  dalolat  berib  turibdi. 

Garchand oradan yigirma yildan ortiq vaqt o’tgan bo’lsada, agar dunyoga vaxshat solib 

turgan ulkan imperiyaning tanazzuli va nurab ketishining  oqibatlari o’sha vaqtda aniq-

tiniq anglab olinmasa,  xalqimiz bu dahshatli bo’hrondan beshikast olib chiqib ketilmasa 

nima bo’lar edi, degan savol har qanday sog’lom fikrlovchi kishining yuragini zirqiratib 

yuborishi aniq.   

Ammo  o’sha  paytdachi?  O’sha  paytda  buni  hammamiz  ham  bugungidek 

tushunarmidik?  Hodisalar  po’rtanasida  qolib  ketganimiz  uchun  voqealarning  qanday 

---

ayanchli oqibatlarga olib kelishi mumkinligini  anglarmidik? “O’zbekiston mustaqillikka 

erishish ostonasida” kitobi bu masalada ham aniq-tiniq javoblar beradi. vaziyat qanchalik 

tahlikali    va  murakkab  bo’lishiga  qaramasdan,  o’sha  daqiqalardayoq  muammolarning 

birdan-bir  to’g’ri  yechimlari  topib,  voqealar  jarayonini  oldindan  ko’rib    faoliyat  olib 

borgani, bugungi dorilamon kunlarga yetish oson bo’lmaganini yaqqol ko’rsatadi.