11-mavzu. Temperament va xarakter. Qobiliyat. Maqsad

11-mavzu. Temperament va xarakter. Qobiliyat.
Maqsad: Mavzu bo`yicha olingan bilimlarni mustahkamlash, talabalarda mavzuga oid amaliy ko`nikma va malakalarni shakllantirish.

Dars tipi: Mustahkamlash tipidagi dars.

Dars metodi: Tezkor savol-javob, insert jadvali, suhbat

Dars jihozi: Ko`rgazmali qurollar, vatman qog`oz, marker.
Reja:

1. 
   Temperament haqida tushuncha, temperament tiplari, temperamentning klassik nazariyalari, temperament xususiyatlari, temperamentni tarbiyalash.
   
2. 
   Individuallik xususiyatlari differenstial psixologiyaning predmeti sifatida. Inson shaxsi va individuallik xususiyatlari. Individuallik xususiyatlari klassifikastiyasi va ularning shaxs xulq-atvori regulyastiyasidagi o’rni.
   
3. 
   Temperament. ONF tiplari xususida I.P.Pavlov nazariyasi, temperament haqida hozirgi zamon nazariyalari. Temperamentning evolyustion jarayonga moslashish imkoniyatlari.
   
4. 
   Xarakter haqida tushuncha, xarakter tuzilishi va xususiyatlari,xarakter tipologiyasi, xarakterning shakllanishi, xarakterning ifodali belgilari.
   
5. 
   Xarakter shakllanishi. Xarakter akstentuastiyasi. Jinsiy dimorfizm va individning psixologik tavsifi. Jinsiy farqlanishning psixologik muammolari.
   
6. 
   Qobiliyatlar haqida tushuncha,qobiliyatlarning sifat va miqdor tavsifi, qobiliyatlarning tuzilishi.Qobiliyat turlari, qobiliyat va irsiyat, qobiliyatlarning rivojlanishi haqida ilmiy bilimlarni shaklliantirish. Layoqat va qobiliyat.
   
7. 
   Qobiliyatlar tuzilishi, turlari. Talantning paydo bo‘lishi va tuzilishi. Shaxs rivojlanishining individuallik xususiyatlari va ularning roli.
   

Tayanch so`z va iboralar:

Temperament, mijоz, хоlerik, sangvinik, flegmatik, melanхоlik, nerv sistemasi, ОNF, nazariya, klassifikatsiya, piknik, atletik, leptоsоmatik, differentsial, individuallik, ONF tipi: kuch, muvozanat, qo`zg`alish, harakat, xarakter, urg`u, tamg`a, ijtimoiy muhit roli, aksentuatsiya, ortiqcha urg`u berish, xarakter tipi: introversiya, ekstroversiya, ambiversiya, astenik, atletik, piknik, qobiliyat, layoqat, iqtidor, iste`dod, talant, geniallik, qobiliyat turi: umumiy, maxsus.





Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar.

1. 
   Temperament so`zining lug`aviy ma`nosi?
   
2. 
   Gippokrat bo`yicha temperament tiplari?
   
3. 
   I.P.Pavlov bo`yicha oily nerv faoliyati tiplari?
   
4. 
   Xarakter deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Xarakter qanday shakllanadi?
   
6. 
   E.Krechmer bo`yicha qanday xarakter tiplari mavjud?
   
7. 
   Xarakter nimalarda namoyon bo`ladi?
   
8. 
   Qobiliyatga ta`rif bering?
   
9. 
   Qobiliyatning qanday asosiy turlari bor?
   
10. 
    Geniallik deganda nimani tushunasiz?
    

Foydalanilgan adabiyotlar:

Asosiy adabiyotlar:

1. 
   David G.Myers. “Psychology” Michigan USA: Worth Publishers.: 2011.
   
2. 
   A.X.Yugay, N.A.Mirashirova «Obshaya psixologiya» T. TGPU, 2014.
   
3. 
   Ivanov I., Zufarova M. “Umumiy psixologiya”. O‘z.FMJ., 2008.
   
4. 
   Xaydarov F.I., Xalilova N. “Umumiy psixologiya”. T.: “Fanva texnologiyalar” markazining bosmaxonasi: 2009.
   

Qo‘shimcha adabiyotlar:

1. 
   O’zbekiston Respublikasining Konstitustiyasi. T. O’zbekiston. 2014.
   
2. 
   Karimov I.A. Asarlar to’plami. 1-22 jildlar. T. O’zbekiston. 1996-2014.
   
3. 
   Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – engilmas kuch. T.-Ma’naviyat. 2008.
   
4. 
   Karimov I.A. “Ona yurtimiz baxtu iqboli va buyuk kelajagi yo’lida xizmat qilish — eng oliy saodatdir”. T.: O’zbekiston. 2015.
   

5. Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил якунлари ва 2017 йил истиқболларига бағишланган мажлисидаги Ўзбекистон Республикаси Президенти нутқи. // Халқ сўзи газетаси, 2017.16 январ, №11

6. Мирзиёев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олийжаноб халқимиз билан бирга қурамиз. “Ўзбекистон”, 2017.

7. Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси. Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармони. Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017йил,6-сон,70-модда.

8. Мирзиёев Ш.М. Қонун устуворлиги – инсон манфаатларини таъминлаш тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. “Ўзбекистон”, 2017.

9. Климов Е.А. «Oбщая психология». – Cпб., Питер, 2001

10. Немов Р.С. Психология. M.: Владос, 2003. 1-2-т.

11. Фридман Л.М. Психология воспитания. Kнига для тех, кто любит детей. - M.: TTС «Сфера»,1999.

12. Шелихова Н.И. Техника педагогического общение. - M.: Изд-во «Институт практической психологии», 1998. .

13. Радугина A.A. Педагогика и психология. - M., 2007.

Elektron ta`lim resurslari

1. 
   http://books.google.co.uz/books/S.K.Mangal
   
2. 
   www. tdpu. Uz
   
3. 
   www. pedagog. Uz
   
4. 
   www. ziyonet. Uz
   
5. 
   www. lex.uz;
   
6. 
   www.bilim.uz;
   
7. 
   www.gov.uz;