11-mavzu: qurilish jarayonining atrof-muhitga ta’siri reja: Qurilish jarayonining atrof-muhitga ta’sirini

Qurilishdagi quvurlarning yerga ta’siri.
Qurilishdagi quvurlarning yerga ta’siri. Yer yuzasida har xil muxandislik kommunikatsiya (gaz, suv, neft, issiqlik kanalizatsiya quvurlari, elektr, telefon kabellari va b.q.) quvurlarni yotqizish tuproq holatiga salbiy ta’sir etib, tuproqdagi biologik jarayonlarni buzadi va ifloslantiradi. Yotqizilgan kabellar atrofidagi tuproq tarkibi buziladi, tuproqdagi mikroorganizmlar nobud bo’ladi, o’simliklar quriy boshlaydi (6-rasm).
Ma’lumotlarga ko’ra, gaz quvurlari atrofidagi 100 metr tuproq zaharlansa, issiqlik quruvlari 24 metr bo’lgan joyda tuproqni quritib, suv tartibini buzadi, tuproqdagi mikroorganizmlar nobud bo’lishiga, o’simliklarning qurishiga olib keladi
Tuproqni muxandislik kommunikatsiya tarmoqlari tizimlari ta’sirida ifloslani-shidan saqlashda quyidagilarga amal qilish lozim:
er osti muxandislik kommunikatsiya qurilishlarida quvurlar va kabellar yotqizish qoidalariga to’liq rioya qilish lozim (7-rasm);
har xil quvur va kabellar yotqizilayotganda ekologik maydon-ning kengligiga rioya qilish zarur (8-rasm);
muxandislik kommunikatsiya quvurlari, har xil kabellar maxsus tunel qazilib, shu tunel orqali o’tkazilishi lozim.

6-rasm. Yer osti muxandislik kommunikatsiya qurilishi.

7-rasm. Ekologik maydonning kengligi.
Ushbu tadbirlar amalga oshirilsa, tuproq ifloslanmaydi va kommunikatsiya quvur hamda kabellarining ishlashi ustidan nazorat qilinishi osonlashadi.
Qurilish jarayonidagi chiqindilarni qayta ishlash. Yerlar eski va xaroba binolardan yangi binolar qurish uchun tekislanmoqda. Shu bilan birga hozirgi vaqtda buzilayotgan binolardan chiqayotgan chiqindilar muammosi paydo bo’lmoqda. O’tgan zamonlarda foydalanishga yaroqsiz binolar portlatilib, so’ngra chiqindilari tozalangan. Buning natijasida betondan, oyna siniqlaridan, metalldan uyumlar hosil bo’lgan. Bu uyumlarni tashishda yuk mashinalaridan foydalanib, ular keyinchalik yana qayta ishlatish uchun olib ketilar edi. Jadal sur’atlarda rivojlanayotgan qurilish, eski xaroba uylarning ko’pligi va ulardan chiqayotgan chiqindilar muammoga aylanmoqda. Chiqindilarni tashish eng oqilona fikr emas. Bu chiqindilarni qayta ishlab, bu muammoning ta’sirini kamaytirish mumkin. Chiqindilarni qayta ishlash yaqin kelajakda eski binolarni qayta buzish jarayonining ajralmas qismiga aylanadi. Qayta ishlash jarayonidan keyin shisha, g’isht, plastik, lom va boshqa shu kabi mahsulotlarni qurilish sohasida asosiy xom ashyo materiali sifatida foydalanish mumkin.