11- laboratoriya ishi

11- laboratoriya ishi

Mavzu: SQL Server ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimida rollar berish va ularni sozlash.

Ishdan maqsad: MS SQL Server MBBT rolli imkoniyatlari va unda axborot ximoyasini ta’minlash usullarini o‘rganish.

Ma’lumotlar bazasini ximoyalashning bir necha usullari mavjud bo‘lib, ulardan asosiysi MBBT bilan bog‘liqdir. Ular quyidagilardir:

• 
  MBBTda har bir foydalanuvchi turli huquqlarga ega;
  
• 
  MBBTda turli mahfiylik darajasiga ega bo‘lgan ma’lumotlar mavjuddir. Bundan kelib chiqib, foydalanuvchilar huquqiga qarab ma’lumotlardan foydalanishi mumkin;
  
• 
  MBBTdan foydalanuvchilar o‘zining identifikatori va paroliga ega bo‘ladi va undan faqat o‘zi foydalanishi mumkin. Adminstratorda bu ma’lumotlar kodlangan ko‘rinishda saqlanadi;
  
• 
  MBBTda foydalanuvchilar guruhi mavjud bo‘lib, guruhdagi foydalanuvchilar boshqa guruhga xam a’zo bo‘lgan bo‘lishi mumkin;
  
• 
  Rollar berish. Foydalanuvchilar bir yoki bir necha rollarga ega bo‘lishi mumkin.
  

MS SQL Server MBBTda guruhlash va parol yordamida MB xavfsizligini ta’minlash mumkin.

MS SQL Server MBBT da zaxira nusxalash

MS SQL Server MBBT doimiy ishchi rejimida (on-line) ishlaydi. Shuning uchun birinchi ximoyalash usuli sifatida dinamik zaxira nusxalashni keltirish mumkin. MBga foydalanuvchilar tomonidan o‘zgartirish kiritilishi bilan nusxalashni boshlaydi. Qurilma ishchi xolatini yo‘qotganda, elektir tarmog‘i uzilganda oxirgi o‘zgarishni saqlab, qayta ko‘rish imkoniyatini beradi. Zaxira nusxalash parallel usulda amalga oshirilganda bir vaqtda 32 ta qurilmada nusxa yaratishi mumkin(backup devices).

MS SQL Server MBBTda ruxsatlar MBning haqiqiy egasiga yoki autentifikatsiyadan o‘tgan foydalanuvchilarga beriladi. Adminstrator SQL Security Manager yordamchi dastur(utilita) orqali foydalanuvchilar guruhi haqida ma’lumotlar olishi mumkin, lekin foydalanuvchi nomidan ish ko‘ra olmaydi, chunki buning uchun login va parolni kiritish lozim. Foydalanuvchi huquqlarining quydagi turlari bor: o‘qish, ma’lumot qo‘shish, o‘chirish, o‘zgartirish, saqlash amallarini bajarish.