10-o`zb tarix qq indd

Artel
— (ital. — ónerment) kásip óner iyeleriniń birlesip, jámáát 
bolıp islew ushın dúzilgen birlespe formalarınan biri.
Kooperaciya
— (lat. — sheriklik, birge islesiw) óz ara baylanısqan 
óndiris procesinde adamlardıń yaki shólkemlerdiń birge islesiwi 
tiykarında islewin shólkemlestiriw forması.
Soraw hám tapsırmalar:
1. Ózbekistanda «Hújim» háreketin ótkeriwdegi tiykarǵı maqset ne?
2. 1920-jılları respublikada ótkerilgen «Hújim» háreketi hayal-qızlar 
turmısına qanday ózgerisler alıp kirdi?
3. Párenjeden «azat» etilgen hayal-qızlar dáslep qaysı tarawlarǵa 
tartıldı?
4. «Hújim» háreketi qanday aqıbetlerdi júzege keltirdi?
5. Mámleketlik hám jámiyetlik jumıslarda belsendilik kórsetken 
hayal-qızlardıń táǵdiri qanday boldı?
6. Tómendegi kestede «Hújim» háreketiniń unamsız aqıbetleri 
hám de jámiyettiń rawajlanıwındaǵı unamlı halatlarına tiyisli 
maǵlıwmatlardı jámleń.
«Hújim» 
háreketi
Unamsız aqıbetleri
Unamlı tárepleri
ózbek hayal-qızlarınıń teń huqıqlı jámiyet aǵzası bolıw, mádeniyat 
hám bilimge umtılıwlarınıń nátiyjesi edi. Qullası, sovet mámleketiniń 
hayallar byurosındaǵı siyasatı kommunistlik ideologiya menen 
suwǵarılǵan halatta asıǵıslıq penen ámelge asırılsa da ózbek hayalları 
qanında ásirler ótiwi menen toplanıp barǵan aqıllılıq, ǵayratlılıq hám 
belsendilik sıyaqlı pazıyletleri sebepli kóp ǵana unamlı islerdi ámelge 
asırdı.
?

---

75
§ 14. Ózbekistanda sovet hákimiyatı alıp barǵan mádeniy siyasat
Sovet hákimiyatınıń bilimlendiriw hám ilim tarawındaǵı jumısları. 
Jas 
áwladtı oqıtıw, bunıń ushın shárt-sharayatlar jaratıw xalıq massası, onıń 
wákilleri ushın áhmiyetli bolıp kelgen.
Pikir!
Jazıwshı hám jámiyetlik isker Abdulla Avloniy tálim hám tárbiya 
haqqında aytıp, sonday jazǵan edi: «Tárbiya bizler ushın ya ómir ya 
ólim, ya azat — ya apat, ya baxıt — ya baxıtsızlıq máselesi bolıp 
tabıladı».
Bolshevikler tárepinen Ózbekistanda dáslepki jılları sovet mektepleri 
hám texnikumlar ashıwǵa ayrıqsha itibar qaratıldı. Jadid mektepleri 
jabıldı. Eski mektepler hám waqım mektepleri de saplastırıldı.