10-mavzu: soha bo‘yicha belgilangan mavzu asosida ilmiy tadqiqot olib borish jarayonlari reja

Annotatsiya (lotincha annotacio – xabar, ma’lumot). Kitob, monografiya, qo‘lyozma asarlarning qisqacha xarakteristikasini o‘z ichiga oladi, ularning mazmuni, ahamamiyati juda siqiq tarzda bayon qilinadi, asarning qaysi kitobxonlarga mo‘ljallanganligi ham qayd etiladi.
Masalan, professor H.Umirovning “Qahramonning ma’naviy olami va epiklik” (Toshkent, “Fan”, 1995) asarida annotatsiya quyidagicha berilgan:
“Ushbu risolada Abdulla Qodiriyning “O‘gan kunlar” romanida qahramonlar ruhiyatini tasvirlashdagi o‘ziga xos takrorlanmas mahorati tahlil qilingan.
Risola tadqiqotchilar, oily o‘quv yurtlarining o‘qituvchi va talabalariga, shuningdek, adabiyot bilan qiziquvchi keng kitobxonlarga mo‘ljallangan”.
Yozuvchi Oybekning “Adabiyot to‘g‘risida” (Toshkent, “Fan” 1985) to‘plamiga quyidagicha annotatsiya bayon etilgan:
“Ushbu kitobchada O‘zR fanlar akademiyasining akademigi, O‘zbekiston xalq yozuvchisi M.T.Oybekning adabiyot haqidagi qimmatli fikr va mulohazalari o‘rin oldi. Atoqli shoir va adibning adabiy-tanqidiy qarashlari ifodalangan bu fikr-mulohazalar katta estetik qiymatga egadir.
Risola keng kitobxonlar ommasiga mo‘ljallangan”.
Annotatsiya, asosan, muayyan asar titul varag‘ining ikkinchi betide chop etiladi. Ba’zi asarlarda muxtasar “Kirish” – so‘zboshi yoki debocha bo‘lsa, unday asarlarda annotatsiya bo‘lmasligi ham mumkin.
Annotatsiyaning referativ jurnallar, nashriyot rejalari, kutubxona kataloglariga yoziladigan turlari ham mavjud bo‘lib, bu ma’lumotlar soha mutaxassislariga zarur adabiyotlarni tez tanlashga, uni sotib olish uchun oldindan buyurtma berishga imkoniyat beradi.
Jumladan, “O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi “Fan” nashriyotining 1992 yilgi nashr rejasi” kitobining 204 raqami mazmunini ko‘raylik:
“204. Umirov H.I. qahramonning ma’naviy olami va epiklik (O‘zbek romanlarida psixoligizm masalasi) mas. Muh. Karimov E.A.; Samarqand Davlat pedinstituti. – Toshkent: fan, 1992 (1U kv.) – 10 t.
Monografiya o‘zbek adabiyotida psixolingizmning tarixi, nazariyasi va tipologoyasi, uning shakl va prinsiplarini tahlil etishga bag‘ishlangan. Unda psixolingizmning shakl va prinsiplarining dalil va to‘qima, subyektivlik va obyektivlik, hayot haqiqati va badiiy shartlilik, xarakter va sharoit bilan bog‘liqligi jihatlari ham yoritiladi.
Kitob filologlar, oliygohlarning o‘qituvchi va talabalariga hamda keng kitobxonlarga mo‘ljallangan.
Buyurtma………. Nusxa…………….