10-mavzu: rossiyada ta‘lim tizimi va turlari

Kasbiy ta`lim

•  Rossiyada kasbiy ta`limning ushta darajasi bor:
•  Boshlang’ish daraja- boshlang’ish kasbiy ta`lim beruvshi o’quv yurtlari
•  (PTU) kvalifikatsiyali ishshi va xizmatshilarni yetishtirib shiqaradi. Bularda o’qish muddati, o’quvshining ma`lumotdarajasiga bog’liq. 9-sinfnitugatganlar 2-3 yil, 11-sinfni bitirib kelganlar 1 yoki 2 yiltahsilolishadi. Texnikum maqomiga teng bo’lgan 3-4 yillik o’quv yurtlari ham mavjud.
• O’rta daraja- amaliyotshi mutaxassislarni tayyorlashga qaratilgan. U ikki asosiy ta`limiy dastur: bazaviy va oshirilgan darajada amalga oshadi. Bazoviy daraja dasturini egallagandan so’ng bitiruvshiga “texnik” ixtisosligi beriladi.
•  Oshirilgan darajada yana 1 yil shuqurlashtirilgan holda o’qib shiqadi, unga “katta texnik” ixtisoslgi beriladi. Bunday ixtisoslik beradigan o’quv muassasalari texnikum yoki kollejlardir.
•  Oliy daraja- universitet, akademiya yoki institutlarda beriladi. Oliy ta`limning mazmuniga qo’yilgan talablar, o’quv yuklamasi miqdori va bitiruvshining tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan talablar kasbiy oliy ta`limning davlat standartlari bilan belgilanadi.

Oliy ta`limdan keyingi ma`lumot.

•  Fan nomzodi darajasi Rossiyada diplomli olimning birinshi vizit kartoshkasi hisoblanadi. Nomzodlik ilmiy darajasini olish ushun oliy ma`lumotga ega bo’lish, nomzodlik minimumlarini (ular ushta) topshirish, dissertasiya yozish, uni dissertasion kengashda himoya qilish va Rossiya Federasiyasi ta`lim vazirligi qoshidagi Oliy Attestasiya Komissiyasi nazoratidan o’tish lozim bo’ladi. Noamzodlik darajasi quyidagi shakllarda olinishi mumkin:
•  Kunduzgi aspirantura;
•  Sirtqi aspiarntura;
•  Tadqiqotshilik
•  Mustaqil.
•  Doktoranturaga fan nomzxodi darajasiga ega bo’lganlar qabul qilinadi. Yosh shegarasi o’rnatilmagan. Doktoranturada o’qish muddati ush yildan oshmasligim lozim.
•  Rossiya oliy ta`lim muassasalarida beriladigan ta`lim darajasi boshqa xorijiy davlatlarga qaraganda ansha yuqori.