10-мавзу: Бюджет солиқ сиёсати

Давлат харажатлари, солиқ ва баланслашган бюджет мультипликаторлари

Download 171,5 Kb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
2 5350591526311301885

Тенламалар системасини Y учун ечиб қуйидаги натижани оламиз:
1
Y = ---------- (Сa+I+G);
1-b
Бу ерда: 1/(1-b) – ёпиқ иқтисодиётда солиққа тортиш ҳисобга олинмаган вазиятда харажатлар мультипликатори;
(Сa+I+G) – автоном харажатлар;
b=MPC – истемолга чекли мойиллик бўлиб мультипликатор миқдорини белгиловчи асосий омилдир.

Солиққа тортиш ҳисобга олинганда истеъмол функцияси ўзгаради ва C=Сa+b(1-t)Y кўринишни олади. Бу тенгламани асосий макроиқтисодий айниятга қўйиб ечсак, қуйидаги натижани оламиз:
1
Y= --------------- (Сa+I+G)
1-b (1-t)
Бу ерда:
1/(1-b(1-t)) – ёпиқ иқтисодиётда харажатлар мультипликатори;
t – солиқ ставкаси.
t =ΔY/ΔT
Бу ерда: ΔT – тўланадиган солиқлар миқдорининг ўсиши;
ΔY – даромадларнинг ўсиши.

Прогрессив солиқ тизими мультипликатор самарасини юмшатади ва ишлаб чиқариш, бандлилик даражаларини барқарорлаштиради.
Солиққа тортишни ҳисобга олинган ҳолдаги харажатлар мультипликатори солиққа тортиш ҳисобга олинмаган ҳолдаги солиқ мультипликаторидан анча кичикроқ миқдорга эга, чунки даромадларга айланган харажатларнинг бир қисми солиқларга чегирилиб, муомаладан чиқади ва мальтипликация самарасини пасайтиради. Бу иккала формулани солиштирганда ҳам кўзга ташланади. Шунингдек очиқ иқтисодиётда ошган даромадларнинг бир қисми импортга йўналтирилиши оқибатида муомаладан чиқиб кетиши туфайли мультипликатор самараси ёпиқ иқтисодиётга нисбатан пастдир.

Очиқ иқтисодиётда давлат харажатлари мультипликатор ва мувозанатли ишлаб чиқариш ҳажми қуйидаги тенгламалар системасини ечиб топилади:
Y=C+I+G+Xn
C=a+b(1-t) х Y
Xn=g+m’Y.
Агарда (2) ва (3) тенгламаларни асосий макроиқтисодий айниятга қўйиб, ечсак қуйидаги ечимга эга бўламиз:
1
Y= ------------------- (a+I+G+g)
1(1-b(1-t)+m’)
Бу ерда: 1 / 1(1-b(1-t)+m’ очиқ иқтисодиётда давлат харажатлар мультипликатори.

Download 171,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8