10-маъруза. Тил сатҳлари бўйича методларнинг қўлланилиши 1-Топшириқ. “Ақл харитаси” усулидан фойдаланиб тил сатҳларининг шаклланиш ва тараққиёт босқичларини кўрсатинг

Раздел лингвистики, изучающий происхождение слов

семасиология	Semasiologiya (yun. semasia — maʼno, mazmun va ... logiya) — 1) tilning , til birliklarining hissiy idrok qilinadigan tomoniga, tovush, akustik yoki grafik koʻrinishiga qarshi qoʻyiladigan maʼnoviy tomonini oʻrganadigan tilshunoslik boʻlimi.	Semasiology (Greek Semasia - meaning, content and ... logic) - 1) a section of linguistics that studies the spiritual side of language, the emotional side of linguistic units, in contrast to the sound, acoustic or graphic form.	Семасиология (греч. Semasia - значение, содержание и ... логика) - 1) раздел лингвистики, изучающий духовную сторону языка, эмоциональную сторону языковых единиц, в отличие от звуковой, акустической или графической формы.
лексикография	Leksikografiya (leksika va ... grafiya) — 1) lugʻatlar tuzish, amaliy lugʻatchilik.	Lexicography (lexicon and ... graphics) - 1) compilation of dictionaries, practical lexicography	Лексикография (лексика и ... графика) - 1) составление словарей, практическая лексикография.

5-Топшириқ. “Тушунчалар таҳлили” методидан фойдаланиб қуйидаги тушунчаларни изоҳланг.

Тушунчалар, атамалар, терминлар	Сизнингча бу тушунча қандай маънони англатади?
синтагматик	F.de Sossyurning talqini bo‘yicha sintagmatik aloqa, avvalo, til birliklarining yotiq chiziq bo‘yicha birin-ketin o‘zaro bog‘lanib munosabat hosul etishidir.
парадигматик	Bir paradigma a’zolari orasidagi o‘zaro munosabat paradigmatik munosabat deyiladi
иерархик	iearxik munosabat tilshunislikda: tobe bo'lishlik, pog'onalilik
лексик-семантик	Leksosemema
морфема	Morfema (yun. morphe — shakl) — oʻziga xos shakl va maʼnoga ega boʻlgan, boshqa maʼnoli qismlarga boʻlinmaydigan, soʻz (leksema) yasash yoki soʻzning shaklini hosil qilish uchun xizmat qiladigan lisoniy birlik.
лексема	Leksema (yun. lexis — soʻz, ifoda) — til qurilishining leksik maʼno anglatuvchi lugʻaviy birligi.
ноль шакл	Mac: "Stol ustidagi kitob eʼtiborimni tortdi" gapidagi "kitob" soʻzi birlik son, bosh kelishik shaklida, lekin shu maʼnolarni ifodalovchi koʻrsatkichga ega emas. Buni "nol kursatkichli shakl" deyiladi.
дистрибутив	Joylashuvi,pozitsiyasi degan ma'noni berib, bunda leksema, so'z, so'z birliklarining ketma ket kelishi,joylashuvianiqlanadi.
трансформацион метод	Transformatsiya metodi dastlab deskriptiv lingvistika nazariyotchilaridan biri Z.S.Xerris tomonidan tavsiya qi- lingan edi1. Uning flkriga ko‘ra, transformatsion tahlil (TT) BI metodi duch kelgan murakkabliklarning bir qancha qismini bartaraf qilishga yordam beradi. TT ko‘p jihatdan til tuzilish tahlilining algebraik metodini namoyon qiladi.2 Z.S.Xerris tomonidan tavsiya etilgan TM uning shogirdi N.Xomskiy tomonidan rivojlantirildi.