10 – боб бино ва иншоотларнинг экологик хафвсизлиги

10 – БОБ


БИНО ВА ИНШООТЛАРНИНГ ЭКОЛОГИК ХАФВСИЗЛИГИ


Таянч иборалар: Аркология, архитектура объектлари, аҳоли, барқарор ривожланиш, бино ва иншоотлар, ёруғлик инсоляцияси, инсон, ички муҳит, конструктив ечим, микроиқлим, радиация, табиий атроф-муҳит, табиий ёруғлик, тебраниш, турар жой ва жамоат бинолари, уй-жой, ҳажмий лойиҳалаш, ҳарорат, шинам, шовқин, экологик қулайлик, экологик омил, экологик талаблар, экологик хавфсизлик, электромагнит майдон.


10.1. Бино ва иншоотларни архитектуравий лойиҳалаш ечимида экологик талаблар


Турар жой ва жамоат биноларининг экологик хавфсизлиги инсоннинг яшаши учун ҳар жиҳатдан қулай меъёрланган шароитлар ва унинг саломатлигига ҳамда экотизимларнинг ҳолатига салбий (шовқин, радиация, тебраниш ва ҳ.к.) таъсир этмаслиги таъминланганлиги билан аниқланади.
Сўнги пайтларда қурилиш экологисининг муҳим йўналишларидан бири, “инсон – уй-жой муҳитида яшайди” тизимида экологик ҳар жиҳатдан қулай шароитни яратиш билан боғлиқ саволларни ишлаб чиқиш бўлиб қолмоқда. Архитектура ва экологиянинг бирикишида, табиий атроф-муҳит билан сунъий архитектура объектларининг ўзаро боғланишини ўрганувчи янги йўналиш – аркология туғилади (1-расм).
Аркология (экологик меъморчилик) – меъморчиликнинг инсоннинг ижтимоий ва экологик эҳтиёжларидан келиб чиққан ҳолда “ёввойи табиат”ни асраб қолувчи турар жойларни барпо этиш ҳамда уларни оптимал равишда сунъий экинзорлар ва турли меъморий шакллар билан тўлдириш усулларини ишлаб чиқувчи йўналишларидан (бўлимларидан) биридир.

Экология
Инсон экологияси
Шаҳар экологияси
Аҳоли экологияси
Аркология