1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

 
 
 
4 
стратегияси тўғри шакллантирилганлигини ифода этади. Иқтисодий 
ислоҳотлар самарадорлигини таъминлаш, унинг натижавийлигини ошириш, 
бу борада мавжуд имкониятлардан самарали фойдаланишни тақозо этади. 
Шу боисдан мазкур кур иши мавзуси долзарб ҳисобланади.

---

 
 
 
5 
1. Бозор иқтисодиётининг мазмуни ва асосий белгилари.
Бозор иқтисодиёти – товар ишлаб чиқариш, айирбошлаш ва пул 
муомаласи қонун-қоидалари асосида ташкил этиладиган ва бошқариладиган
иқтисодий тизимдир. Бундай иқтисодиёт эркин товар-пул муносабатларига
асосланади, унинг негизида товар ва пулнинг турли шаклларидаги ҳаракати 
ётади, иқтисодий монополизмни инкор этади. Ҳозирги замон иқтисодий 
назарияларида бозор иқтисодиёти деганда бозор хўжалиги субъектлари 
иқтисодий хатти-ҳаракатларининг эркин, мустақил равишда юз бериши ва 
уларнинг товар-пул механизми орқали бир-бирига боғланиб мувофиқлашуви 
тушинилади. Бозор иқтисодиётида бозор алоқалари бутун тизимни, унинг 
ҳамма босқичларини ишлаб чиқариш, айирбошлаш, тақсимлаш ва истеъмол 
жараёнларини ҳамда иқтисодий муносабатларининг барча субъектларини 
қамраб олади. Демак бозор иқтисодиёти – бу хусусий мулк устунлигига 
асосланган ҳамда иқтисодий жараёнлар бозор механизми ёрдамида 
бошқариладиган ва тартибга солинадиган иқтисодиётдир. 
Бозор иқтисодиёти субъектлари таркибига тадбиркорлар ҳам, ўз 
меҳнатини сотувчилар ҳам, пировард истеъмолчилар, ссуда капитали эгалари 
ҳам киради. Одатда, бозор хўжалигининг барча асосий субъектлари 3 га 
бўлинади: 
1. Уй хўжаликлари – иқтисодиётнинг истеъмочилик соҳасида фаолият
кўрсатувчи асосий таркибий бирлик. Уй хўжаликлари доирасида моддий 
ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш соҳаларида яратилган товар ва 
хизматлар истеьмол қилинади. Бозор иқтисодиётида уй хўжаликлари 
мулкдор ва ишлаб чиқариш омилларини етказиб берувчилар ҳисобланади. 
Иқтисодий ресурсларни сотишдан олинган пул даромадлари шахсий 
эҳтиёжни қондириш учун сарфланади.