1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Бозор иқтисодига ўтишнинг умумийлиги – хусусий мулкчилик 
иқтисодий жараёнларни бошқариш ва уйғунлаштиришда талаб, таклиф 
қоидаларининг бир хил бўлиши ва бошқалар билан бир қаторда хар бир 
мамлакатнинг ўз йўли мавжуддир, бунга унинг миллий келиб чиқиши, 
жойлашган ўрни, ривожланганлик даражаси, ресурслари ва бошқа 
омиллари сабаб бўлади. 
 

---

 
 
 
22 
Ўзбекистонда 
бозор 
маносабатларига 
ўтишнинг 
асосий 
тамойиллари қуйидагилардан иборат: 
Биринчидан: Иқтисодиётнинг сиёсатдан устуворлиги, хам ички хам 
ташқи муносабатларнинг мафкурадан холи бўлиши. 
Иккинчидан: Ўтиш даврида бош ислохотчи ва республикада амалга 
оширилаётган демократик ўзгаришларнинг бош ташаббускори бўлмоғи зарур. 
Учинчидан: Қонунлар ва уларга риоя этишнинг устиворлигини 
таъминлаш. 
Тўртинчидан: Фуқороларнинг, Айниқса, кам даромадли оилаларнинг 
ижтимоий ҳимоялаб бориш сиёсатини олиб бориш. 
Бешинчидан: Бизнинг шароитимизда бозор муносабатларига босқичма-
босқич ўтиб бориш керак. 
Бу тамойиллар аниқ вазиятга, ўзбек халқи рухияти, турмуш тарзи ва 
анъаналарига асосланган. 
Ҳозирги кунда жаҳон иқтисодчиларини олдида бир қанча муаммолар 
борки, улар барча давлатларга тегишлидир. Буларга асосан ер юзида тинчликни 
сақлаш, атроф мухитни ифлосланишини олдини олиш, хом ашё ва энергия 
танқислиги иқтисодий ривожланишининг нотеккислиги, озиқ-овқат танқислиги 
ва очлик муаммолари ётади. Ер юзида тинчликни сақлаш инсоният олдида турган 
энг мухм муаммолардан бири бўлса, инсониятнинг иқтисодий фаолияти 
натижасида атроф-мухитнинг ифлосланишини асраш асосий вазифа хисобланади. 
Маълумки, ер юзида табиий ресурслар миқдори чекланган бўлиб, улар нихоят 
даражада нотекис тақсимланган. Натижада, миллион йиллар давомида тўпланган 
ер ости бойликлари инсониятнинг ХХ-ХI асрлардаги 200 йиллик иқтисодий 
фаолияти тугатилиши мумкин. 
Дунё бўйича хар йили яратилаётган иқтисодий бойлик, моддий 
неъматларнинг 85% ер юзи аҳолисининг 17% истиқомат қилаётган 25 та давлат 
аҳолиси томонидан истеъмол қилинмоқда. Дуне ўта бой давлатлардан ташкил 
топган Шимолий ва қамбағал давлатлардан ташкил топган Жанубий қутбларга 

---