1-variant “Umumiy kimyoviy texnologiya” fanining mazmuni, predmeti va metodi. Fanning mazmuni, vazifalari, predmeti va metodi

86-variant

1. 
   Tsellyulozani qayta ishlash. TATS, DATS, KMTS olish texnologiyalari.
   

Tsellyuloza suvsizning elementar birliklaridan qurilgan polisakkariddir D -glyukoza va poli-1,4-ni ifodalovchi b-D -glyukopiranosil- D - glyukopiranoza. Tsellyuloza makromolekulasi angidroglyukoza birliklari bilan birga boshqa monosaxaridlar (geksozlar va pentozlar), shuningdek, uron kislotalarining qoldiqlarini o'z ichiga olishi mumkin (rasmga qarang). Bunday qoldiqlarning tabiati va miqdori biokimyoviy sintez sharoitlari bilan belgilanadi.
Tsellyuloza yuqori o'simliklarning hujayra devorlarining asosiy tarkibiy qismidir. U bilan birga bo'lgan moddalar bilan birgalikda u asosiy mexanik yukni ko'taruvchi ramka rolini o'ynaydi. Tsellyuloza asosan ayrim oʻsimliklar urugʻining tuklarida, masalan, paxta (97-98% tsellyuloza), yogʻoch (quruq modda asosida 40-50%), bosh tolalari, oʻsimliklar poʻstlogʻining ichki qatlamlarida (zigʻir) uchraydi. va rami - 80-90% , jut - 75% va boshqalar), poyalari yillik o'simliklar(30-40%), masalan, qamish, makkajo'xori, don, kungaboqar.
Tsellyulozani tabiiy materiallardan ajratish tsellyuloza bo'lmagan komponentlarni yo'q qiladigan yoki erituvchi reagentlar ta'siriga asoslangan. Davolashning tabiati o'simlik materialining tarkibi va tuzilishiga bog'liq. Paxta tolasi uchun (tsellyuloza bo'lmagan aralashmalar - 2,0-2,5% azotli moddalar; taxminan 1% pentozanlar va pektinlar; 0,3-1,0% yog'lar va mumlar; 0,1-0,2% mineral tuzlar) nisbatan yumshoq ekstraksiya usullaridan foydalaning.
Paxta paxmoqlari 1,5-3% li natriy gidroksid eritmasi bilan parkga (3-6 soat, 3-10 atmosfera) o'tkaziladi, so'ngra turli oksidlovchi moddalar - xlor dioksidi, natriy gipoxlorit, vodorod peroksid bilan yuviladi va oqartiriladi. Eritmaga past molyar og'irlikdagi ba'zi polisaxaridlar (pentozanlar, qisman geksosanlar), uron kislotalari, ba'zi yog'lar va mumlar o'tadi. Tarkibα -tsellyuloza (17,5% eritmada erimaydigan fraksiya N aOH 20° da 1 soat davomida) 99,8-99,9% gacha oshirilishi mumkin. Pishirish jarayonida tolaning morfologik tuzilishini qisman yo'q qilish natijasida tsellyulozaning reaktivligi ortadi (tsellyulozani keyingi kimyoviy qayta ishlash jarayonida olingan efirlarning eruvchanligini va bu efirlarning yigiruv eritmalarining filtrlash qobiliyatini belgilaydigan xususiyat) .

2. 
   Gidrodinamika.
   

Гидравлика - бу мехапиканинг бир бўлимидир. Унда, суюқликлар мувозанат ва ҳаракат қонунлари, ҳамда уларни амалиётда қўллаш ўрганилади. Гидравлика икки бўлимдан иборат: гидростатика ва гидродинамика.Гидростатика суюқликларниш мувозанат қонунларини, гидродинамика эса - суюқлик ва газларнинг ҳаракат қонуниятларини ўргатади. Гидромеханик жараёнлар асосида гидродинамика қонуниятлари ётади ва бу қонуниятлар иссиқлик ва масса алмашиниш, ҳамда кимёвий ва биокимёвий жараёнлар самарадорлигини белгилайдиюСуюқликларнинг труба кувурлари ва каналларда оқиши, ҳаракатга келтирувчи куч, яъни босимлар фарқи таъсирида рўй беради. Ушбу куч насос, компрессорлар, айрим ҳолларда суюқликлар зичлиги ёки сатҳининг фарқи ёрдамида ҳосил қилинади. Маълум миқцордаги суюқликни зарур теэликда узатиш учун босимлар фарқини аниқлаш керак. Ундан ташқари, узатиш учун керакли энергия микдори ёки босимлар фарқи маълум бўлса, суюк^ик сарфи ва тезлиги топилади. Юқорида кўрсатилганларни амалга ошириш учун гидродинамика қонуниятларини билиш даркор. Гидродинамикада ташқи ва ички масалалар бўлади. Труба ва каналлар ичидаги суюқликнинг ҳаракати бу гидродинамиканинг ички масаласидир. Турли жисмлар юзасида суюқликнинг ҳаракати — бу гидродинамиканинг ташқи масаласидир.Иссиқлик утказувчанлик коэффициенти иссиқлик алмашиниш юза бирлигидан (1 м2) вақг бирлиги давомида изотермик юзага нормал бўлган 1м узунликка тўғри келган температураларнинг 1 К (°С) га пасайиши вақгида узатилган иссиқлик миқдорини ифодалайди.

3.