II. Қуйидаги фикрларга қўшиласизми? Одатда қимматбаҳо ва камёб товарларга бўлган талаб кундалик эҳтиёж буюмларига нисбатан юқори эластикликка эга бўлади.
Талаб чизиқли бўлганда талаб чизиғининг ўртасидан юқорида у ноэластик, ўртасидан қуйида у эластик бўлади.
3. Давлат бозордаги тақчилликни бартараф этиш ва максимал нархни сақлаб қолиш учун бозордаги ортиқча маҳсулотни сотиб олиши лозим.
4. Агар талаб чизиғи тик бўлса товарга бўлган талаб эластик дейилади.
5. Ҳамма иқтисодий ресурслар иқтисодий неъмат ҳисобланади, аммо ҳамма иқтисодий неъматлар ҳам иқтисодий ресурс бўлавермайди.
6. Муқобил харажатлар бу статистика идораси томонидан ўлчанадиган товар ёки хизматнинг қиймати.
7. Муайян товар нархининг пасайиши унга ўринбосар бўлган товарга талабнинг пасайишига олиб келади.
8. Сотишдан олинадиган даромад товарга бўлган талаб эластиклиги коэффицентининг ўзгаришига боғлиқ бўлади.
9. Агар иқтисодиётга давлат аралашмаса, бозорнинг ўз-ўзини мувозанатга келтириш кучи барча истеъмолчилар ва ишлаб чиқарувчилар учун бирдек манфаатли бўлади.
10. Солиқ ставкасини оширилиши таклиф чизиғини ўнгга суриб, бозор мувозанатининг бузилишига олиб келади.
Савол-лар
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Тўғри жавоб
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
III. Масалани ечинг: 1. “Сакура” виноси бозорида унга бўлган таклиф ва талаб чизиқли. 2011 йилда 1 шиша вино 4500 сўм бўлганда, унга бўлган ойлик талаб 16 500 шишани ташкил қилди. Нарх бўйича талаб эластиклиги -1,5 ва нарх бўйича таклиф эластиклиги +1,2. Бундан ташқари янги “Мадонна” виноси бозорга чиқиши билан “Сакура” виносига бўлган талаб 10 фоизга қисқарди.
Аниқлансин: а) “Сакура” виносининг талаб ва таклиф функцияларини топинг ва мувозанат нархи ҳамда миқдорни аниқланг. б) “Мадонна” виноси бозорга чиқиши билан “Сакура” сотиш қанчага қисқарган? в) “Сакура” виносини сотувчиларининг даромадлари қанчага камайган?
2. Бирoр бир тoвaргa бўлгaн тaлaбнинг нaрx бўйичa aбсoлют элaстиклиги -1,25 гa тенг. Aгaр тoвaрнинг нaрxи 12 % oшгaн бўлсa, унгa бўлгaн тaлaб миқдори нeчa % ўзгaрaди? Ялпи дaрoмaдчи?
________________________факультети_______гуруҳи талабаси _______________________________
15-ВАРИАНТ I. Вариантлардан тўғри жавобни белгиланг: 1. Кийим-кечак нархининг кўтарилишига қуйидагилардан қайси бири таъсир кўрсатади: А) Кийим-кечак таклифининг ортиши;
Б) Тўқимачилик фабрикаларида иш ҳақининг ошиши;
В) Маҳсулот таннархини пасайтиришга имкон берувчи ускунанинг ишлаб чиқаришга жорий этилиши;
Г) Кийим-кечакка талабнинг камайиши.
2. Максимал нархларнинг ўрнатилиши: А) Истеъмолчиларга зарур айрим маҳсулотларни мувозанат нархда харид этишга имкон беради;
Б) Истеъмолчиларга зарур айрим маҳсулотларни мувозанат нархдан юқори нархда харид этишга имкон беради;
В) Истеъмолчиларга зарур айрим маҳсулотларни мувозанат нархдан пастроқ нархда харид этишга имкон беради;
Г) Истеъмолчиларга зарур маҳсулотларни шартномавий нархда харид этишга имкон беради.
3. ОПЕК ташкилоти фаолиятининг асосий мақсадларидан бири нефт қазиб чиқаришга квота ўрнатиш ҳисобланади. Шакарқамиш етиштирувчи давлатлар бу усул билан шакар таклифини тартибга олиш имкониятига эгамаслар. Чунки, шакар дунё бозорида:.
А) Камёб эмас;
Б) Кўплаб ўринбосар товарларга эга;
В) Нарх бўйича паст эластикликка эга;
Г) Даромад бўйича паст эластикликка эга.
4. Таклиф эгри чизиғи нимани англатади? А) Товар нархи ва таклиф ўртасидаги тескари боғлиқликни англатади;
Б) Ишлаб чиқарувчиларнинг турли нархлар даражасида сотиб олиши мумкин бўлган ресурслар миқдорини англатади;
В) Таклифга турли омилларнинг таъсирини кўрсатади;
Г) Турли нархлар даражасида бозорда сотилиши мумкин бўлган товарлар миқдорини англатади.