1. Turkiston silovsini

O'zbekistonni 10 ta nodir hayvonlari
1. Turkiston silovsini
Yirikmushuklar – ovchilar uchun qiziq o’lja, va bu ularni butunlay yo’qolibketishiga olib keldi. Ko’rilgan chora-tadbirlar: ovlashni taqiqlash, Qizilkitobga kiritish va boshqalar turkiston silovsinini “qirilib” ketishidan nobut bo’lishinioldini oladi, lekin brakonyerlardan saqlamaydi. Shu yirtqichlarni o’zlariodamga hujum qilmaydilar. Turkiston silovsini “Halqaro yo’qolib ketish hafidagiyovvoyi fauna va florasini savdosi haqidagi Konventsiya”ning II ilovasigakiritilgan, va ularni tirikligicha tutish jiddiy cheklangan.
2. Qor qoploni
Qo’plabhayvonlar sport ovlash obyekti va zooparkda ko’rgazmali ko’rinish sifatidayuqori qimmatlanadi. Qor qoplonini quvish natijasida miqdori keskin kamaygan,bu qo’zal hayvonlar yo’qolib ketish arafasida. O’zbekistondagi qor qoploniareal maydoni 10 ming kv. km atrofida, bu jahon areali maydonini 0,5%dan ortiqemas.
3. Kum efasi
Kum efasidunyoni eng zaharli ilonlar o’ntaligiga kiradi. O’zbekistonda efani “charxiloni” deb atashadi, ya’ni tarjima qilinsa - “shovqinli ilon”. Bu harakatlaribilan efa kobrani eslatadi, u boshini ko’tarib tahdidli turadi, dushmannito’htatish uchun.
O’tmishdarespublikada har yili 3 000 ga yaqin zaharli ilonlar ovlanar edi.Toshkent, Frunza va Termizdagi ilonlarni saqlash joylarida edilar, u erdafarmatsevtik sanoat va ilmiy tashkilotlar uchun zahar olinar edi. Shu tufaylikum efa populyatsiyasi keskin kamaygan, va u qizil kitobga kiritilgan.
4. Menzbir sug’uri
HozirdaMenzbir sug’urini miqdori ko’p emas, uning butun kichgina areali bo’yicha – 40ming jonivordan ko’p emas. Agar sug’urni tabiatda dushmanlarini ko’pligiinobatga olinsa, bu judayam oz miqdor bo’lib chiqadi. Menzbir sug’uriyashaydigan joylarda, yozda ko’pincha qo’y podalari o’tlaydilar. Har bir cho’ponni2-3 yirik iti bor, va ular sug’urlar oviga muljallangan. Qo’ylar esa o’tnishunchalik tepalab va eb tashaydi , natijada sug’urlarga deyarli hech narsaqolmaydi, ular kerakli miqdorda yog’ to’play olishmaydi va bahorda ko’pchiligieguliksizlikdan halok bo’lishadi. 
5. Tosh suvsar
Odam toshsuvsarni uning issiq yungi uchun ovlaydi. Ba’zida hayvonlar tovuq va kuyonlargatashlanadi, ko’pincha eyishi mumkin bo’lgan miqdoridan ko’proq. Omborhona vachordoqdan turli buyumlarni tashiydilar. Moshinaning kabel va shlanglarini (shuqatorda tormoz shlanglarini ham) g’ajiydi va bu bilan sezilarli zarar etkazadi.Kemiruvchilar sonini boshqarib, foyda keltiradi. Tosh suvsarda ari va asalarilar chaqishiga immuniteti bor, shunng uchun ba’zida ular asalariho’jaliklariga tashlanadi, asalni eb. 
6. Burama shoqli echki
Buramashoqli echki- ovlanadigan hayvon, go’sht va teri beradi. Burama shoqli echkiQizil kitobga kiritilgan. Dunyo bo’ylab bunday echkilar qancha qolganligi–noma’lum, oz bo’lsa kerak. Lekin burama shoqli echkilarni ovlash davometmoqda, ovlash va tutishni rasmiy taqiqlangan bo’lsa ham. Hozirgi vaqtdaburama shoqli echkilar yo’qolib borayotgan hayvonlar turiga kiradi. 
7. Oq quyruq
Oq quyruq –katta bo’lmagan oxu, baland oyoqli,yengil va harakatchan. Oq quyruqni hech kim bilan almashtirib bo’lmaydi, kattaboshi ishgan bukr tumshug’I bilan, ohirida katta bo’lmagan hartumcha bilan.Ohirgi o’n yillik davomida, oq quyruq bilan bog’liq bir nechta yangi muammotug’ilgan. Kolhozlarni tarqatilib ketishi dasht ekotizimlarga bo’lgan yaylovlaryuklamasini kamaytirdi, oldingi ulkan haydalgan yerlar qarovsiz qolib ketdi,dasht eko tizimlarni tiklash boshlandi, va demak oq quyruqlarga to’g’rikeladigan biotoplar maydoni kattalashgan. Boshqa tomondan – brakonyerlar tomonidanta’qib qilish sonlari ko’paygan. Brakonyerlikni, to’qsoninchi yillariniboshidan eng vahshiyona turi bo’lmish, hayvonlarni faqat shoxlari uchun ovlash,bunda dashtlarda yuzlab, minglab va hattoki o’n minglab oq quyruqlarnimurdalari qoldirib ketilgan.
8. Qulon
Yoqilg’I uchun saksaulni kesib tashlanishi va yoqilg’I mahsulotlarini tashlab yuborilishi iqlim o’zgarishiga olib keladi, global ahamiyatga ega bo’lgan jiddiy ekologik muammoga olib keladi. Bu ko’plab hayvonlar turini, shu qatorda qulonlarni nobud bo’lishiga olib keladi. Butun jahon tabiatni asrash ittifoqini ma’lumotlariga ko’ra, faqatgina ohirgi to’rtda yuz yilliklar davomida 62 tur sut emizuvchilarni o’nta otryadi yo’qolib ketgan.
9. Buhoro kiyigi Hangul
Aholinisonini oshishi bilan yaylov va shudgorga yangi yerlarni egallash bo’lmoqda.Orol tubidan tuz-chang aralashmalari olib chiqiladi, kollektorlar sezilarliko’payadi, bu suvlar sug’orish uchun ishlatiladi va yerlarni tuzlanishiga olibkeladi, eko tizimlarni cho’llanishi va degradatsiyasiga olib keladi, ayniqsaagro-ekotizimlarni. Butun dunyoda 1 400 ga yaqin kiyiklar saqlanibqolingan. 1981-1982 yillarda Baday-tugay qo’riqhonasiga 24ta kiyik olibkirilgan. Hozirgi kunda qo’riqhonada va yonidagi massivlarda 582 ta kiyikyashamoqda, bu esa butun jahon sonini uchdan biri.
10. Oq boshli umoy yoki ilonho’r
Yirikyirtqichni kattaligi huddi kalhat kabi. Quruq, ochiq landhsftlardan tog’yalangliklarigacha uchratish mumkin, agar relyief in qurishga yaroqli bo’lsa.Qoya, qiyaliklar, baland adirlarda in quradi. Dengiz ustidan 3 300 mbalandlikgacha tog’ga ko’tariladi.