1. Tizim tushunchasi va uning turli ta’riflari

17. Distansion (masofaviy) ta’lim texnologiyasi. Masofaviy ta’limni konsteptual asoslari, didaktik ta’minoti, ijobiy va salbiy tomonlari

Masofaviy ta’lim texnologiyalari — masofaviy ta’lim bu E-Learningga qaraganda kengroq tushunchadir, u interfaol mustaqil ta’limning va qo‘llab-quvvatlashning intensiv maslahat sintezi hisoblanadi. Shunday qilib, elektron ta’lim masofaviy ta’limning bir bo‘lagi hisoblanadi. Masofaviy ta’lim asosiy o‘quv materialini o‘quvchilarga yetkazib berish va o‘quv jarayonida o‘quvchi va o‘qituvchi orasida interfaol ishlashni ta’minlaydi. Bunda qo‘llanmalarni yetkazib berish kompyuter va Internetsiz ham amalga oshirilishi mumkin.

O‘zbekiston Respublikasida dunyoning rivojlangan mamlakatlari kabi

kompyuter va axborot texnologiyalarini rivojlantirishga alohida e‘tibor

O‘zbekiston Respublikasida dunyoning rivojlangan mamlakatlari kabi

kompyuter va axborot texnologiyalarini rivojlantirishga alohida e‘tibor

qaratilmoqda. Respublikamiz Prezidentining 2002 yil 30 mayda qabul qilgan

«Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-komunikatsiya

texnologiyalarini joriy etish to‘g‘risida»gi Farmoni, Vazirlar Mahkamasining

tegishli qarorlari va OO‘MTVning kelib chiqadigan vazifalarni ijrosi bo‘yicha

ko‘rsatmalari axborotlashtirishning milliy tizimini shakllantirish, barcha sohalarda

zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish va undan foydalanish, jahon axborot

resurslaridan bahramand bo‘lishni kengaytirishga zamin yaratadi.

Zamonaviy texnologiyalarning rivojlanish holati birinchi navbatda jamiyatning

intellektual salohiyatiga, ya‘ni ta‘lim sohasining rivojlanishiga bog‘liq. Ta‘lim

mazmuni va sifat masalalari ustuvor yo‘nalish sifatida qaralmoqda. Dunyoning

rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarida ta‘limni axborotlashtirishga alohida

e‘tibor qaratilmoqda. Ta‘limni rivojlantirish, uning samaradorligini oshirish yo‘llari

qaralmoqda, ta‘limda yangi axborot texnologiyalarini joriy etishga alohida e‘tibor

qaratilgan.

Jahonda masofaviy o‘qitish ochiq ta‘lim tizimining muhim bo‘g‘ini sifatida

keng qo‘llanishi kuzatilmoqda. Axborot texnologiyalari va INTERNETdan ta‘limda

foydalanish ta‘lim sifatini yanada yuqori ko‘tarishga zamin yaratadi. Zamonaviy

bilimlarga ega bo‘lgan yoshlarni tayyorlash «Ta‘lim to‘g‘risida»gi Qonun va

«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»dan kelib chiqadigan vazifalarning asosiy

maqsadidir. Bunda yuqori malakali kadrlar tayyorlash manbai – oliy ta‘lim oldiga

mas‘uliyatli vazifalarni qo‘yadi.

Respublikamizda «Ta‘lim to‘g‘risida»gi qonun va «Kadrlar tayyorlash milliy

dasturi»ni amalga oshirish borasida qator ishlar amalga oshirilmoqda. Jumladan,

ta‘lim tizimi tubdan isloh qilinib, davlat standartlari asosida o‘quv dasturlari

yangidan tuzilmoqda. Bularning barchasi, o‘z navbatida fanlarni o‘qitish

metodikalarini qaytadan qarab chiqilishini talab yetadi.

Texnologiyaning rivojlanishi bilan texnik vositalardan foydalanib o‘qitish

uchun birgina komp‘yuterning mavjudligi kifoya bo‘lib qoldi. Avvallari televizor,

videomagnitofon, kinoproektor, diaproektor va boshqalar bajargan funktsiyalarni

komp‘yuter muvaffaqiyat bilan o‘z zimmasiga oldi. Qolaversa, axborotni uzatish,

saqlash, tasvirlash sifati sezilarli darajada ortdi.