1. Tibbiyotda etika va deontalogiya tamoyillari  Etika

Parafinoterapiya
Davolash maqsadlarida suvsizlangan oq parafin ishlatiladi, uning 

---

solishtirma og‘irligi 0,9, suyuqlanish temperaturasi 52—55°C. Para-
fin kaft bilan badanga qo‘yiladi; parafin qavatining qalinligi 2—3 
mm dan oshmaydi. Parafin ustidan issiq (70—80°C) parafin shim-
dirilgan doka qistirma (8—10 qavat doka) qo‘yiladi. Doka qistirma 
ustidan issiq saqlanishi uchun mumli qog‘oz, so‘ngra paxta yoki
jun adyol yopiladi. Parafin har kuni 30—60 minut davomida 
qo‘yiladi.
Qin parafinoterapiyasi shundan iborat: diametri 0,5—1 sm va 
uzunligi 15—20 sm li keladigan rezina naycha qinga 4—6 sm uzun-
likda kiritiladi. Tashqi jinsiy a’zolarga temperaturasi 50°C dan osh- 
maydigan parafindan valik qo‘yiladi. Bu valik, birinchidan, rezina
naychani joyida ushlab turadi, ikkinchidan, issiq parafinning qindan 
oqib chiqishiga to‘sqinlik qiladi. Shundan keyin sterilizatsiya qilingan
va tegishli temperaturadagi 100 ml parafin rezina naycha orqali qinga 
shpris yoki ballon orqali yuboriladi. Rezina naycha to‘lgach tiqini
yopiladi. Parafin qotib bir soat o‘tgach, rezina naycha, tashqaridagi 
parafin valigi olinadi. Parafin tampon esa yana bir necha soatga
qoldiriladi va bemor kuchanganda o‘zi chiqib ketadi. 
Ishlatilgan parafinni 110—120°C temperaturada 10 minut 
sterilizatsiya qilgandan keyin qayta ishlatilishi mumkin. Parafinni
sterilizatsiya qilishdan oldin g‘alvirda katta bosimdagi suv oqi- 
mida yuvish, so‘ngra yaxshilab quritish kerak. Parafin 2—3 marta
ishlatilganidan keyin mo‘rtlashib uvalana boshlaydi, lekin unga 
25—30% yangi parafin qo‘shilsa, yana ishlatishga yaroqli bo‘lib
qoladi.
Ozokeritoterapiya
Ozokerit neft konlarida yer bag‘ridan olinadi. 
Xom ozokeritdan
 
suv, mineral moylar va mexanik aralashmalarni ajratish yo‘li bilan
tayyorlangan standart ozokerit davolash maqsadlari uchun qo‘l- 
laniladi.
Standart ozokerit, asosan, serezin, oz miqdorda parafin, 

---

smola va asfaltenlardan iborat. Uning suyuqlanish temperaturasi
52—68°C. Ozokeritning issiqlik sig‘imi katta, issiq o‘tkazuv- 
chanligi esa past bo‘lgani uchun issiqni uzoqroq saqlaydi.
Temperaturasi yuqori (60—70°C) bo‘lsa ham, balchiq bilan 
davolashda kelib chiqadigan ko‘ngilsiz hodisalar (yurak o‘ynashi,
toliqish) ozokerit bilan davolashda kuzatilmaydi. 
Ozokeritning yallig‘lanishga qarshi ta’siri, ayniqsa, yallig‘lanish
infiltratlarida va bo‘shliqlardagi ekssudatlarda, bachadon ortiqlari, 
chanoq qorin pardasi va kletchatkasining yallig‘lanish jarayonlarida
yaqqol ko‘rinadi. Periferik tomirlarning kasalliklari (trombofle- 
bitlar)da ozokerit, ayniqsa, yaxshi ta’sir ko‘rsatadi. Ozokerit
og‘riqni ham bosadi (ba’zan jarayon qisqa vaqt zo‘riqadi, keyin 
og‘riq qoladi). Ozokerit applikatsiya (50— 60°C) yoki kompress
holida ishlatiladi. Muolaja 30—60 minut davom etadi. Muolajalar 
kunda yoki kunora buyurilib, 15—30 tagacha yetadi.