1-tema. Akademiyalıq jazıw. Jazba hám awızeki stil hám onıǹ ózgeshelikleri. Ólshem túsinigi. Til stilleri Jobası

Shólkemlestiriw hújjetleri. Shólkemlestiriw hújjetleri mazmunı boyınsha mákemeler hám kárxanalardıń huqıqıy dárejesi, bóliniw tarmaqları, basqarıw jumıslarınıǹ barısında jámááttiń qatnasıwı, basqa shólkemler menen baylanıslardıń huqıqıy tárepleri sıyaqlı máselelerdi sáwlelendiredi. Bularǵa nızamlar, shártnamalar, jollamalar hám t.b hújjetler kiredi.
Shólkemlestiriw hújjetleri mazmunı jaǵınan shólkem, mákeme hám kárxanalardıń huqıqıy statusı, tarawları hám xızmetkerleri, basqarıw háreketinde jámáat qatnasıwınıǹ kórsetiliwi, basqa shólkemler menen baylanıslardıń huqıqıy tárepleri sıyaqlı máselelerdi sáwlelendiredi. Gúwalıq, jorıqnama, nızam, qaǵıyda, ustav, shártnamalar sonday hújjetler qatarına kiredi.
Gúwalıq
Gúwalıq - málim bir shaxstıń xızmet hám basqa halatlardı, sonday-aq qandayda bir jumısqa tiyisli vakolatın kórsetiwshi hújjet.
Hár bir adam jumısqa qabıl etilgende kadrlar bólimi (yamasa kadrlar jumısı menen shuǵıllanıwshı lawazımdaǵı shaxs)nen guwalıq aladı. Bunday gúwalıq ózi menen alıp júriwge qolaylastırılıp tayarlanadı.
Onıǹ zárúrli bólimleri:

1. 
   Hújjettiń atı.
   
2. 
   Gúwalıq beriwshi shólkemniń atı.
   
3. 
   Gúwalıq berilgen shaxstıń atı, familiyası, ákesiniń atı.
   
4. 
   Lawazımı.
   
5. 
   Gúwalıqtıǹ ámel etiw múddeti.
   
6. 
   Mákeme baslıǵınıń qolı.
   
7. 
   Shaxstıń qolı.
   
8. 
   Súwreti.
   
9. 
   Mákemeniǹ móri (bir bólegi súwrette basılıwı shárt).
   

Xızmet saparı gúwalıǵı - bul hújjette sapar waqtında moynına júkletilgen xızmet wazıypasın orınlawǵa vakolat beriledi.
Onıǹ zárúrli bólimleri:

1. 
   Hújjettiń atı.
   
2. 
   Gúwalıq berilgen shaxstıń familiyası, atı hám ákesiniń atı.
   
3. 
   Gúwalıq beriwshi shólkemniń atı.
   
4. 
   Barılatuǵın mánziller (qala yamasa basqalar) hám shólkemlerdiǹ atları.
   
5. 
   Xızmet saparı múddeti (neshe kúnligi kórsetiledi, dem alıs kúnleri, barıw hám keliw kúnleri sol múddetke kiritiledi).
   
6. 
   Xızmet saparına tiykar bolǵan buyrıq yamasa biyliklerdiǹ tártip sanı, sánesi.
   
7. 
   Gúwalıqtıń arqa tárepinde xızmet saparında bolǵan orınlar (qala hám mákeme atları) hám ol jerden ketken waqtı (mákemeniǹ móri hám qolı menen tastıyıqlanadı).
   

Xızmet saparı gúwalıǵı mákeme baslıǵı buyrıǵınan soń xızmetkerdiń qolına beriledi. Xızmet saparına ketiw aldınan hám qaytıp kelgennen soń sol sánelerdi kórsetip, mákemeniǹ lawazımlı shaxsı gúwalıqtıń tiyisli jerine qolın qoyadı hám mákemeniǹ móri basıladı. Xızmet saparı gúwalıǵın rásmiylestiriwde mórler hám qollar qoyılǵanlıǵına áhmiyet beriliwi kerek, keri jaǵdayda, xızmet saparı menen baylanıslı qárejetler boyınsha esaplasqanda gúwalıq hújjet wazıypasın atqara almaydı. Xızmet saparı gúwalıǵı arnawlı blankaǵa rásmiylestiriledi.