VARIANT-37
1.tarbiya turlarini sanab bering?
2.Aqliy tarbiya bu-
3Ta’lim metodlarini sanab bering?
Fanlararo integratsiya deganda nimani tushunasiz?
JAVOBLAR :
1. Axloqiy tarbiya
Mehnat tarbiyasi
Jismoniy tarbiya
Estetik tarbiya.
Ekologik tarbiya
Huquqiy tarbiya.
2. Aqliy tarbiya-Aqliy tarbiya. Aqliy tarbiyani shakllantirishda faqat tushuncha va faktlardan foydalanishning o‘zi yetarli emas, buning uchun fikrlash, isbotlash, xulosa chiqarish, umumlashtirish, tizimlashtirish, taqqoslash, asosiy ma’lumotni ajratib olish kabi jarayonlarni ham faol qo‘llash lozim bo‘ladi. Aqliy mehnatni to‘g‘ri tashkil qilish o‘quvchilarga mustaqil bilim olishda eng muhim element bo‘lib hisoblanadi. Aqliy tarbiya o‘quvchilarda aqliy mehnatni to‘g‘ri tashkil etish, o‘z-o‘zini boshqarish, o‘zo‘zini nazorat qilish malakasining hosil bo‘lishiga ko‘maklashadi. Aqliy tarbiya o‘quvchilarda didaktikani jamlab olish xususiyati, xotirani mustahkamlash, fikrlash operatsiyalarini ratsional o‘tkazish kabi malakalarni o‘stiradi.
Aqliy tarbiyasi yetuk, o‘tkir zehnli, zukko va zakovatli insonlarni xalqimiz donishmand kishilar deb ataydilar. Donishmandlik —bu donolik. Donolik —bu insonning eng buyuk va oliyjanob fazilatidir. Donolik noyob ne’matdirki, u har kimga ham nasib etavermaydi. Shuning uchun bo‘lsa kerak, xalq donoligida „Aql toji oltindan, oltin har kimda ham bo‘lmas“, deyiladi.
3. Ta’lim metodlari” tushunchasining mohiyati va tavsifi. “Metod” so’zining yunoncha tarjimasi “tadqiqot”, “usul”, “maqsadga erishish yo’li” kabi ma’nolarni anglatadi. Filofosiya lug’atida ushbu tushuncha umumiy tarzda “maqsadga erishish usullari” deya sharhlangan.
“Ta’lim metodlari dastlab pedagog ongida muayyan yo’nalishdagi faoliyatning umumlashma loyihasi tarzida namoyon bo’ladi. Mazkur loyiha amaliyotga o’qituvchi va o’quvchilar faoliyatining o’zaro tutashuvi, o’qitish va o’qishga qaratilgan aniq harakatlar, amallar yoki usullar majmuasi sifatida joriy etiladi. Metod boshqa shakllarda namoyon bo’lmaydi, buning boisi ta’lim metodi o’zida umumiy holda faoliyatning didaktik modelini ifoda etadi”.
Aksariyat mualliflar “ta’lim metodlari o’quvchilarning o’quv-bilish faoliyatini tashkil etish usullari” degan qarashga yon bosadilar. Demak, ta’lim metodlari ta’lim jarayonida qo’llanilib, uning samarasini ta’minlovchi usullar majmuidir.
Ta’lim metodlari ta’lim maqsadini yoritishga xizmat qiladi, u yordamida ta’lim mazmunini o’zlashtirish yo’llari ifoda etiladi, o’qituvchi va o’quvchilarning o’zaro harakati, xususiyati aks ettiriladi. Metod, birinchidan, ta’lim maqsadiga erishish vositasi sifatida namoyon bo’lsa, ikknchidan, ta’lim faoliyatini amalga oshirish sharti hisoblanadi.
4. Hozirgi vaqtda boshlang'ich maktabda o'qitish va tarbiyani tashkil etish jarayonida fanlararo integratsiya muammosiga yana katta e'tibor berilmoqda.
Integratsiya tushunchasi zamonaviy dunyo U juda keng qo'llaniladi va turli jihatlarda ko'rib chiqiladi. Lotincha "integrafio" - qayta tiklash, to'ldirish; "integer" - to'liq, integral. Shuning uchun integratsiya "bir butunga, har qanday elementlarning birligiga, har qanday birlikni tiklash" dir.
Bugungi kunga qadar hech bir lug'atda, hech bir ma'lumotnomada "integratsiya" tushunchasining uslubiy ta'rifini topa olmadi. Ushbu muammo uzoq vaqt davomida hal qilinganiga qaramay, bu masala bo'yicha hali ham yagona nuqtai nazar yo'q. Tadqiqotchilar integratsiyani turlicha izohlaydilar.
Shunday qilib, N.S. Svetlovskaya integratsiyani “ilgari bir-biridan farq qiladigan bir nechta birliklarda (maktab predmetlari, faoliyat va boshqalar) aniqlangan elementlar va bir xil turdagi qismlarga asoslangan yangi butunlikni yaratish, so'ngra bu elementlar va qismlarni ilgari bo'lmagan narsalarga moslashtirish deb tushunadi. alohida sifatdagi mavjud monolog”. Uning fikricha, integratsiyaning muhim sharti bir qator fanlar va metodologiyada yagona maqsad va funktsiyaning tabiiy bo'ysunishi asosida materialni qurishdir.
L.N.Baxareva “integrasiya” tushunchasini xuddi shunday talqin qilib, uni “fanlarning yaqinlashuvi va bog‘lanish jarayoni...” sifatida ochib beradi, “... yangi darajadagi ta’lim sifati bo‘yicha fanlararo aloqalarni gavdalantirishning yuqori shakli”ni ifodalaydi. ...", yangi butun "bilim monolitini" yaratishga hissa qo'shdi.
Muallif ta’kidlaganidek, integratsiya ta’limning fan tizimini inkor etmaydi, balki uni takomillashtirish, kamchiliklarni bartaraf etishning mumkin bo‘lgan usuli bo‘lib, sub’ektlar o‘rtasidagi munosabatlar va o‘zaro bog‘liqlikni chuqurlashtirishga qaratilgan. Muammoga bunday yondashuv integratsiya va differentsiatsiya o'rtasidagi munosabatni tushunishga asoslanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |