1.Spirogiraga xos bo’lgan ma’lumotlarni aniqlang. 1.tallomi shoxlanmaydi,rizoidi orqali suv tubiga birikadi.2.boshqa suvo’tlar bilan birga ‘’baqa to’nlarni ‘’hosil qiladi.3.xromatafori belbog’ shaklida joylashgan.4. Xramata-fori spiralsimon buralgan.5.rizoidsiz tallomi och yashil rangda,shilimshiq bilan o’ralgan.6.yashil ipsimon suvo’t.
a]1,3,6 b]1,3,5 c]2,4,5 d]2,3,5
2 Har xil tipga mansub hayvonlarni aniqlang. 1.gidra.2.tufelka.3.aktiniya.4.oq planariya. 5.evglena. 6.meduza.7.amyoba.8.rishta.9.jigar qurti.10.bortma nematoda.11.qoramol tasmasimoni.12.odam askaridasi. a]2.3.7 b]2.5.7 c]4.9.11 d]1.3.6
3. Hayvonlar orasidan yuragida faqat venoz qon bo’ladiganlarini toping. 1.yo’lbars.2.tovus.3.manta.4.triton.5.kaltakesak.6.qilquyruq.7.timsoh.8.burgut.9.kiyik.10.zog’ora.11.qurbaqa.12.ot.13.kaptar.14.ilon.15.salamandra. a]1.6.9 b]3.6.10 c]2.8.14 d]4.10.15
4.’’Dengiz karami’’,’’Dengiz salati’’,’’Shampinion’’ yana qanday nomlanadi? a]porfira,laminariya,oq muxamor b]spirogyra,porfira,qo’zidumba c]laminariya,porfira,qo’zidumba d]laminariya,porfira,achitqi
5. A rasmdagi o’simlikka xos bo’lmagan ma’lumotlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
A b
1.asosan zax joylarda o’sadi.2.patsimon uzun poyada ko’plab barglari joylashgan.3.poya va barglari ko’plab bo’g’imlarga bo’lingan.4.ingichka poyasidagi barglari ketma-ket o’rnashgan.5.ildiz va ozuqa to’laydigan ildizga ega.6.ildizga ega emas.7.ikki xil poya hosil qiladi.8.barglarini ostida qo’ng’ir rangli bo’rtma –soruslar hosil qiladi. 9.tuproqqa rizoidlari bilan birikadi.10. yashil poya va barglaridan tayyorlangan damlama siydik haydovchi vosita.11.xona va manzarali o’simlik.12.gijjaga qarshi kurashda foydalaniladi. a]1.3.4.6.7.9.10 b]1.4.6.9
c]3.5.7.10 d]2.5.8.11.12
6. Pishgan mevasi yurakni quvvatlantirishda,qonni suyultirishda katta ahamyatga ega.ushbu o’simlikka xos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang. a]hayotiy shakli buta
b] dastlab gul,keyin barg kurtaklarini yozadi c] barglari tangachaga aylangan
d] b va c javoblar
7. Archa,o’rik,qirqbo’g’im,anor,sarv,limon,terak,sharq sauri,qoqi,qarag’ay,bug’doy,qoraqarag’ay,qirqquloq,funariya yo’sini,tuya,virgin.ushbu o’simliklardan nechtasi sporali o’simliklar hisoblanmaydi? a]6 b]7 c]3 d]13
8. Yassi chuvalchanglarga xos bo’lgan ma’lumotni aniqlang. a]tanasining orqa qismi o’rtadan chetga tomon yassilashib boradi,tana bo’shlig’I bo’lmaydi
b]tanasi bitta hujayradan iborat,hujayrasida hazm qiluvchi va qisqaruvchi vakuola mavjud
c]tanasi tashqi-ektoderma va ichki endoderma qavatlaridan iborat
d]ko’ndalang kesimi yumaloq shaklda,tashqi tomondan pishiq qobiq –kutikula bilan qoplangan.
9.Ikki yon tomonda joylashgan tuklarga ega,bu tuklar suv tubida harakatlanishga yordam beradigan dastlabki oyoqlar hisoblanadi.ushbu ma’lumotlar qaysi tipga kiruvchi hayvonga xos?
a]yassi chuvalchanglar b]halqali chuvalchanglar c]to’garak chuvalchanglar d]bo’shliqchililar
10. B rasmdagi o’simlik haqidagi to’g’ri ma’lumotlarni aniqlang.
A B
1.Tallomi shoxlanmaydi,rizoidi orqali suv tubiga birikadi.2.boshqa suvo’tlar bilan birga ‘’baqa to’nlarni ‘’hosil qiladi.3.xromatafori belbog’ shaklida joylashgan. 4.xramatafori spiralsimon buralgan.5.rizoidsiz tallomi och yashil rangda,shilimshiq bilan o’ralgan.6.yashil ipsimon suvo’t.
a]1,3,6 b]1,3,5 c]2,4,5 d]2,3,5
11. Gazlar almashinuvi nafas olish sistemasining qaysi qismida sodir bo’ladi?
a]o’pka alveolalari va arteriyalar
b]o’pka alveolalari va kapilyarlar c]o’pka venalari va kapilyarlar
d]o’pka alveolalarida
12.Xitin……………………… a]o’simlik bakteriyalarga qarshi ishlab chiqaradigan modda b]suvda erimaydigan modda bo’g’imoyoqlilarda tashqi tayanch vazifasini bajaradi c] lotinchada yupqa po’st degan ma’noni anglatadi d]suvo’tlarning pigment saqlovchi qismi
13.Umurtqa pog’onasi kanalida qaysi organ joylashgan? a]orqa miya b]bosh miya
c]oraliq miya d]miyacha
14. Abiotik omillar………….. a]inson faolyatining tabiatga ta’siri natijasida yuzaga keladi b]jonsiz tabiat omillari sanaladi c]tirik organizmning bir-biriga ta’siri d]a va c javoblar to’g’ri
15.Oziq zanjirining birinchi halqasida qanday organizmlar ishtirok etadi? a]produtsentlar b]redutsentlar c]konsumentlar d]destruktorlar
16. Rasmda organik moddalarni mineral moddalargacha parchalaydigan organizmlar qaysi organizmdan keyin ko’rsatilgan?
a]burgut b]o’simlik c]o’simlik d]baqa
17.Inson faolyati ta’sirida tirik organizmlarning qirilib ketishi,tiklanishi,yangi zot va navlarning yaratilishi qanday omil hisoblanadi? a]abiotic b]biotik c]antropogen d]edafik
18. Produtsent bilan oziqlanuvchi,konsument organizmni aniqlang.
a]ilon b]baqa c]burgut d]chigirtka
19.O’simlik bilan oziqlanuvchi hayvon bilan oziqlanadigan konsumentni aniqlang. a]ilon b]baqa c]burgut d]chigirtka
20.Sudralib yuruvchilarning…………….cho’l sharoitida ularni suv bug’latishdan va issiqdan asraydi.
a]nam tanasi b]suyri shakli c]mug’uz tangachasi d]emal tangachasi
21. Quyoshning zararli nurlari o’simlik va hayvonlarga zararli ta’sir ko’rsatmoqda va odamlarda qanday kasaallikni kelib chiqishiga sabab bo’lmoqda? a]o’pkaning yiringli kasalligi b]terining xavfli o’sma c]ichak enteriti d]barchasi
22.Insonning tabiatga salbiy ta’siri to’g’ri ko’rsatilmagan javobni aniqlang.
1.o’simliklarning yangi navlarini yaratish.2.atmosfera havosining chiqindilar bilan ifloslanishi.3.oziq-ovqat mahsulotlarining ko’patirilishi.4.cho’llarni o’zlashtirilishi natijasida daryo va dengizlarning qurib qolishi. 5.hayvonlarning go’shtdor zotlarini olinishi.6.hayvonlarni ko’plab ovlash natijasida qirilib ketishi.7. hayvonlarning sersut zotlarini olinishi.8.o’rmondagi daraxtlarning keragidan ortiq kesilishi.
a]1.3.5.7 b]1.2.4.7 c]2.4.6.8 d]2.3.7.8
23. Cho’l sharoitida yashashga moslashgan.suvsizlikka chiday oladi.yaxshi uchadi.aprel-may oylarida 2-3 ta tuxum qo’yadi.ushbu ma’lumotlar qaysi hayvonga tegishli? a]yorga tuvaloq b]afrika tuyaqushi c]xongul d]buxoro bug’usi
24.Uzunligi 30 metrgacha yetadi.dala,toshloq yerlarda o’sadi.bargi oddiy,panjasimon.to’pguli ro’vak.mevasi turli rang va shaklda.ushbu ma’lumotlar qaysi o’simlikka tegishli?
a]madaniy tok b]xolmon isirg’aguli c]safsan xurmosi d]yovvoyi tok
25. Archa,qarag’ayning ko’chatlarini yetishtirish,mo’ynasi uchun ondatrani ko’paytirish kabi ishlar qaysi xudda olib boriladi? a]qo’riqxona b]buyurtmaxona
c]milliy bog’ d]tabiat yodgorligi
26.Sistematik birlik noto’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang. a]tuvaloqlar oilasi b]juft tuyoqlilar turkumi c]bug’ular oilasi d]turnasimonlar sinfi
27. c rasmda ko’rsatilgan o’simlikka xos bo’lgan xususiyatlar qaysi?
A B C
1.bo’yi 15-20 metrli daraxt.2.bo’yi 150 sm ga yetadigan piyozli ko’p yillik o’t.3.mevasi turli rang va shaklda.4.gullari sargish,mevasi etli,qo’ng’ir qizil rangda.5.gullari qo’ng’iroqsimon soyabon to’pgulda joylashgan.6.may-iyun oyida gullab,iyul oktyabr oylarida mevasi pishadi.7.aprelda gullab,may oyida urug’ hosil qiladi.8. dala,toshloq yerlarda o’sadi.9.tog’ yonbag’irlarda,buloq bo’ylarida o’sadi. A]1.2.6 b]1.4.9 c]3.6.8 d]2.5.7
28.Quydagilar orasida tur sistematik birliklari soni nechta? 1.tuvaloqlar.2.xongul.3.uzumdoshlar.4.safsan xurmosi.5.yo’rg’a tuvaloq.6.loladoshlar.7.yovvoyi tok.8.turnasimonlar.9.bug’ular.10.uzumdoshlar.11.xolmon isirg’aguli.12.juft tuyoqlilar.13.loladoshlar. a]4 b]2 c]3 d]5
29. Qaysi atama lotinchada yupqa po’st degan ma’noni anglatadi? a]kutikula b]xitin c]spora d]sellyuloza
30.Xromatafor…………….. a]o’simlik bakteriyalarga qarshi ishlab chiqaradigan modda b]suvda erimaydigan modda bo’g’imoyoqlilarda tashqi tayanch vazifasini bajaradi c] lotinchada yupqa po’st degan ma’noni anglatadi d]suvo’tlarning pigment saqlovchi qismi